به گزارش ثریا کتاب «تأملی بر ارتباطات علم و تجربه ایران» نوشته سیده زهرا اجاق رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به تازگی توسط انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
این کتاب قصد دارد با استفاده از رویکردها و مباحث نظری حوزه ارتباطات عمومی علم، معیارهایی برای تولید محتوای علمی عمومی با اهداف مختلف ارائه دهد تا علاوه بر دانشجویان و دانشگاهیان، در حوزه عمل ارتباط گری علم نیز کاربرد داشته باشد. این معیارها برای تهیه و تولید انواع قالب های علمی عمومی مانند تصویری، دیداری ـ شنیداری، شنیداری و نوشتاری کاربرد دارند.
نویسنده در این کتاب به روزنامه نگاری علم که شاخص ترین فعالیت ارتباطات عمومی علم در کشور است، توجه می کند و ضمن مرور تاریخی بر سابقه نگارش متون علمی عمومی در ایران، مطابقت روزنامه‌نگاری علم ایرانی با مفاهیم نظری را نیز نشان میدهد.
این کتاب شامل چهار فصل با عناوین زیر است؛ رویکردهای نظری در ارتباطات عمومی علم، علم عمومی و معیارهای نگارش آن، روزنامه نگاری علم و تجربه ایران و معیارهای تولید محتوای علم عمومی.
مؤلف در بخشی از مقدمه این اثر آورده است: کتاب حاضر چکیده سه پژوهشی است که با روشهای مطالعه مروری – تاریخی، تحلیل محتوا و تحلیل چارچوب انجام داده ام و داده ها را با فنون اسنادی، مصاحبه با روزنامه نگاران علم و متون روزنامه نگاری به دست آورده ام، اما تلاشم بر این بوده است که این سه پژوهش را به خوبی به هم پیوند زنم تا علاوه بر فراهم ساختن بستری نظری درباره ارتباطات عمومی علم با اتکا به نظریه های مطرح این عرصه، نمونه ها و مثالهایم بر تجارب ایرانی مبتنی باشد.
از این رو معیارهایی که در پایان کتاب برای شیوه ها یا اهداف مختلف تولید، محتوای علمی عمومی برشمرده ام برای جامعه ایرانی تدوین شده اند. همچنین با توجه به اینکه برای فهم ارتباطات علم باید مفاهیمی در فلسفه علم و جامعه شناسی علم نیز دانست. در این نوشتار چاره ای جز استفاده هر چند اندک از آنها نبوده است. این قبیل مفاهیم و واژه های تخصصی در بخش واژه نامه کتاب به اختصار آورده شده اند.
اهمیت این مطالعه در این است که عمومی کردن محتوای تخصصی در ایران موضوعی آشناست و مدتهاست که فقها و عالمان دینی، متون تخصصی دین را ساده کرد و در قالب رسانه های شفاهی، مانند منبر به مخاطبان انتقال می دهند و آداب و اصول دینی را به وجه مهمی از زندگی روزمره ایرانیان تبدیل کرده اند.
ادیبان و شعرای بزرگی چون سعدی و حافظ با ساده کردن مفاهیم تخصصی فلسفه و عرفان به انتقال این مفاهیم در زندگی روزمره مردم پرداخته اند. مولوی، مجالس سبعه را برای فهم مثنوی به زبان ساده ایراد کرده (که بهاء ولد با حسام الدین چلپی آن را جمع آوری کرده است) و مکاتیب را خود وی برای هدایت عموم در راه تعالی به زبان ساده نگاشته است.
اما درباره علم مدرن که به طور مشخص در دوره قاجاریه توجه ایرانیان را جلب کرد هنوز روشها و فنون لازم برای ساده سازی آن کاملا شناخته نشده و هنوز مجراهای مناسبی برای ورود آن کاملا شناخته نشده و هنوز مجراهای مناسبی برای ورود آن به زندگی مردم و تبدیل شدن به بخش جدایی ناپذیری از فرهنگ ایرانی یافته نشده است وفرضهای گوناگونی برای این وضعیت می توان برشمرد ازجمله ویژگی های مخاطب ایرانی، خاستگاه علوم مدرن، رابطه عموم مدرن با دیگر ابعاد دانش، رابطه علوم مدرن با سنت در ایران که همگی ارزش انجام دادن پژوهش های زیادی را دارند.
یکی از این فرضها، که کتاب حاضر درباره آن است، به رسانه ها به مثابه مجازی یا کانال های ارتباطی میان حوزه علم و حوزه عمومی ناظر است که در تبدیل و تحویل علم تخصصی به دانش عمومی یا روزنامه نگاری علم توانایی لازم را ندارند.
باید گفت که علم و ارتباط آن با جامعه حتی در کشورهایی که علم مدرن پایگاه ظور آنها بوده است، مانند اروپای غربی و آمریکای شمالی، نیز موضوعی غامض و مسئله ای اجتماعی است. به همین دلیل مؤسسات و نهادهای متنوع و متکثری برای ایجاد و ارتقای سطح کمی و کیفی این ارتباط تلاش می کنند. مدتی است که تحرک مشابهی در برخی مؤسسات پژوهشی و دانشگاهی کشور ما نیز آغاز شده است. امیدوارم پژوهش های هر چه بیشتری در این حوزه انجام شود و محفل نقد و ارزیابی این مطالعات نیز گرم شود.
منبع: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
انتخاب موزه تاریخ علوم اردبیل برای هفتمین بار پیاپی به عنوان موزه برتر کشور
رقابت ۵۸ هزار نفر در آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی سال ۱۴۰۳
تلگرام کاربران ایرانی را از این امکانات خود محروم کرد
۱۰۰۰ روز خدمت بی‌منت شهید جمهور در آموزش و پرورش
بازدید وزیر آموزش و پرورش از حوزه‌های برگزاری آزمون نهایی
زمزمه‌های از سرگیری واردات آیفون به ایران شنیده می شود
حضور حماسی مردم در آیین وداع با رئیس‌جمهورِ شهید، نیازمند بازشناسی است
بازگشت ۲۰ درصدی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل عشایری به مدارس
معصومه ابتکار: رئیسی به‌دنبال همدلی ملّی بود
جزییات ثبت‌نام با تاخیر در آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
کارکرد دانشگاه حقیقت جویی است
نقش رایزنان علمی در ارائه توانمندی‌های ایران در عرصه جهانی
ثبت‌نام آزمون انتخاب مترجم رسمی قوه قضائیه سال ۱۴۰۳ آغاز شد
پیشرفت فوق‌العاده ترکیه در صنایع دفاعی پس از رونمایی از پهپاد مافوق صوت
لایک‌ها از شبکه ایکس حذف می‌شوند؟
اطلاعات تازه درباره گوشی‌های سری آیفون ۱۴
پاسخ اپل درباره دسترسی به عکس‌های حذف شده گالری کاربران
صدها ستاره‌ای که ناگهان در آسمان ناپدید شدند کجا رفتند؟
ثبت لحظه ورود شهاب‌سنگ غول‌پیکر به زمین+عکس
نگاهی به سیستم‌های ضدپهپاد روسیه و اوکراین
کیا اسپورتیج خودروی محبوب شاسی بلند به ایران می‌آید+عکس
پژوهش‌های حوزه به سمت اجتهاد تمدن‌ساز حرکت کند
تلاش وزارت علوم برای جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی بین‌الملل
تلاش وزارت علوم برای جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی بین‌المللی در برنامه هفتم توسعه
پیشنهاد تشکیل کارگروه ویژه اشتغال دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در همایش مردمی استان کرمانشاه
نقش فعالیت رسانه‌ای اعضای هیات علمی در ارتقای رتبه دانشگاه‌ها
یک خودروی محبوب شاسی بلند خارجی به ایران می‌آید+عکس
چاپ ترجمه کتابی در روایت‌شناسی سفیانی و نشانه‌های ظهور
عرضه قهوه قجری در فنجان ادبیات در کتابفروشی‌ها
آغاز توزیع کارت آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی سال ۱۴۰۳ از فردا
ابلاغ ماموریت جدید به دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
گرامیداشت «شهدای خدمت» در دانشگاه‌های سراسر کشور برگزار می‌شود
نشست رایزنان علمی دانشجویان ایرانی خارج از کشور برگزار می شود
ماموریت بزرگداشت سنت دانشگاهی به دانشگاه تهران واگذار شد
جذب نخبگان پزشکی با پیگیری‌های شهید رئیسی
آغاز بررسی آیین‌نامه پیشنهادی ستاد علم، فناوری و نوآوری شورای عالی انقلاب فرهنگی
جذب نخبگان پزشکی با پیگیری‌های آیت‌الله شهید رئیسی
آیت‌الله رئیسی دغدغه حل مسئله را داشت
فروش ضعیف شاسی بلند معروف کار دست‌اش داد+عکس
استقبال خیره کننده کلاسیک‌بازها از بی‌ام‌و مدرن +عکس
فرهنگ توضیحی مثل‌های ژاپنی روانه بازار نشر شد
عرضه ترجمه آموزش مهارت‌های تفکر نقادانه در بازار نشر
فرصت ۲۴ ساعته دانشگاه تورنتو به دانشجویان معترض
امتحانات نهایی خرداد دانش‌آموزان آغاز شد
متقاضیان بازی‌های المپیاد ورزش‌های فناورانه بخوانند
نحوه پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاه رنگ
آغاز مهلت مجدد ثبت نام نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳ از فردا
سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای تجهیز آزمایشگاه دانشگاه امیرکبیر
منابع امتحانات نهایی فقط کتاب‌های درسی است
وضعیت تامین معلم و فضای آموزشی شهرستانهای استان تهران
نشست تصویرپردازی از حکمرانی متعالی بر تراز سنت حکمرانی شهید جمهور برگزار می شود
ثبت نام بورس تحصیلی صربستان آغاز شد/ اعلام جزئیات فراخوان
شهید آیت الله رئیسی نمونه و اسوه بارز یک دولتمرد انقلابی بود
رئیس جمهور بعدی باید راه آیت الله رئیسی را ادامه دهد
دستگیری ۱۶ دانشجوی حامی فلسطین در دانشگاه آکسفورد
شرط تبدیل وضعیت اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها چیست؟
مهلت شرکت در رویداد دانشجویی روشنا تمدید شد
آغاز مهلت مجدد ثبت نام نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳ از فردا
صالحی: سیاست‌نامه فناوری کوانتومی در فرهنگستان علوم در حال تنظیم است
اعلام فروش ۴۹۷میلیاردی نمایشگاه کتاب و برگزاری جشنواره شعر رضوی
جایزه بوکر بین‌المللی ۲۰۲۴ به رمانی درباره آلمان شرقی رسید
بارزترین ویژگی رئیس جمهور شهید از نگاه مشاوران وزیر علوم
خیالی که صدام در خرمشهر به سر داشت
برنامه امتحانی پایه نهمی‌ها
هنگام سقوط/شعری تقدیم به خلبانان شهید بالگرد رییس جمهوری
خرمشهرها در پیش داریم؛ فتح و ظفر در عرصه مدرسه‌سازی با پشتوانه مردمی و همت جهادی میسر خواهد بود
سیاست فرصت بروز و ظهور به ادبیات مقاومت فلسطین نمی‌دهد
کلاه گردانی میان آس‌وپاس‌ها در بوته نقد
کامل‌ترین مجموعه از نزار قبانی در ایران
روایت ۱۰۷۱ روز فداکاری شهید جمهور برای ساخت فضاهای آموزشی
رفع مشکل جذب ۲۰۰ پژوهشگر نخبه توسط رییس جمهور شهید
تذکری که رئیس‌جمهورِ شهید به وزیر علوم داد
از کام شیرین معلمان با رتبه‌بندی تا پایان کابوس مدارس ناایمن
پذیرفته شدگان رشته‌های بدون آزمون ارشد دانشگاه خواجه نصیر بخوانند
اتفاق بی سابقه تاریخ آموزش عالی در دوره ریاست جمهوری شهید جمهور
معیار دانشجوی نمونه کشوری صرفا دانش نیست
ادای احترام ویژه به رئیس جمهور شهید ایران در سومین دانشگاه برتر جهان
دانشگاه‌ها مجاز به اعلام حدنصاب مرحله دوم مصاحبه کنکور دکتری شدند
دانشگاه‌ها و اجرای قانون جوانی جمعیت
تدوین شیوه نامه افزایش حقوق کارکنان و اساتید دانشگاه آزاد
ثبت لحظه ورود شهاب‌سنگ غول‌پیکر به زمین+عکس
پیشرفت فوق‌العاده ترکیه در صنایع دفاعی پس از رونمایی از پهپاد مافوق صوت
استقبال خیره کننده کلاسیک‌بازها از بی‌ام‌و مدرن +عکس
صدها ستاره‌ای که ناگهان در آسمان ناپدید شدند کجا رفتند؟
جای خالی شهید جمهور در جلسه هیات دولت+عکس
دانش‌آموزان در زمان مقرر در محل آزمون امتحانات نهایی حاضر شوند
آیت الله رئیسی الگوی شهید رجایی را دوباره برای مردم زنده کرد
رویدادهای مهم و تأثیرگذار دنیای کریپتوکارنسی در سال ۲۰۲۴
تصویر قدیمی از شهید آیت‌الله سیّد محمدعلی آل هاشم به‌همراه استاد شهریار
فعالیت دانشگاه‌ها تا زمان اطلاع از طرف دولت برقرار است
اتفاق بی سابقه تاریخ آموزش عالی در دوره ریاست جمهوری شهید جمهور
تصویری از سوگواری همسر رئیس‌جمهور و آیت الله علم الهدی بر پیکر ایشان
روایت وزیر آموزش‌وپرورش از پیگیری و حل مشکل دانشگاه فرهنگیان توسط رئیس‌جمهور
دانشگاه‌ها مجاز به اعلام حدنصاب مرحله دوم مصاحبه کنکور دکتری شدند
طرح مربوط به تغییر در شیوه برگزاری کنکور به مجمع تشخیص مصلحت رفت
پیام تسلیت خیرین مدرسه‌ساز در پی شهادت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران
کامل‌ترین مجموعه از نزار قبانی در ایران
رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت
چالش‌های محققان علوم تجربی و انسانی در بررسی آیات الهی در طبیعت
زمان برگزاری آزمون جامع دکتری ۱۴۰۳ تغییر کرد
فقدان شهید آیت الله رئیسی ضایعه بزرگی برای کشور خواهد بود
اعلام شهریه مدارس غیردولتی طی چند روز آینده
امتحانات دانش‌آموزان امروز برگزار می‌شود
نسخه تلخیص جامع علم کلام توماس آکوئیناس چاپ شد
سیاست فرصت بروز و ظهور به ادبیات مقاومت فلسطین نمی‌دهد
هر لحظه شهادت را در چهره نورانی آیت الله رئیسی می‌دیدم
مهلت شرکت در جشنواره رویدادهای برتر دانشگاه‌ها جریان» تمدید شد
عدم تغییر زمان اعلام نتایج آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری
لغو همه امتحانات دانش‌آموزان تا پایان هفته جاری/ تقویم جدید آزمون‌های مدارس اعلام می‌شود
چقدر سخت است باور نبودنت ...
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.