به گزارش ثریا - سال ۱۴۰۰ با به پایان رسیدن دولت دوازدهم همراه بود و شهریورماه با تغییر دولت و رای اعتماد مجلس به محمدعلی زلفیگل به عنوان وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، بخش پژوهش نیز دچار تغییرات ساختاری و مدیریتی شد.
در مهرماه ۱۴۰۰؛ حدود دو ماه پس از استقرار دولت سیزدهم و انتخاب وزیر علوم، دکتر علی خیرالدین توسط وزیر علوم به عنوان مشاور وزیر در امور علمی، تحقیقاتی و فناوری منصوب شد و پیگیری تأسیس معاونت فناوری و نوآوری به عهده او گذاشته شد.
یک ماه بعد، با تشکیل معاونت جدید فناوری و نوآوری در وزارت علوم، خیرالدین، عهدهدار مسئولیت این معاونت شد. کمی پیش از آغاز هفته پژوهش نیز دکتر پیمان صالحی، با استعفای دکتر غلامحسین رحیمی شعرباف، سکاندار معاونت پژوهشی وزارت علوم شد.
رحیمی شعرباف در تیرماه سال ۱۳۹۹ به عنوان معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم انتخاب شده بود و حدود ۱۷ ماه عهدهدار این مسئولیت بود. تدوین برنامه راهبردی و عملیاتی پژوهش، فناوری و نوآوری وزارت عتف (سال ۱۴۰۰)، واگذاری ۱۷ ماموریت به مراکز پژوهشی و فناوری و انجمنهای علمی و راهاندازی پنجره واحد خدمات پژوهش، فناوری و نوآوری وزارت عتف، از جمله اقدامات این معاونت در دوره مسئولیت رحیمی شعرباف بود.
در حکم انتصاب صالحی به عنوان معاون پژوهشی وزیر علوم در آذرماه ۱۴۰۰، به رویکرد تحولگرایانه در راستای تمدن نوین اسلامی، توجه به تحقیقات بنیادی و کاربردی در علوم انسانی و اجتماعی، فعالسازی دبیرخانه شورای عتف، جهتدهی پژوهشهای دانشگاهی و حل مشکلات صنعت و نیازهای جامعه، حمایت از تحقیقات بنیادی علوم پایه، اجرای سیاستهای تشویقی برای دانشمندان و پژوهشگران برجسته، گسترش مشارکت و همکاری بخش خصوصی و شرکتهای دانشبنیان در پژوهشهای دانشگاهی، گسترش ارتباط با سازمانهای علمی بینالمللی، اخذ نمایههای معتبر بینالمللی برای مجلات داخلی، استفاده از ظرفیتهای نهادهای مالی علم و فناوری و ... تاکید شده بود.
برداشتن گامهایی به سمت فناوری و نوآوری
تبدیل علم و فناوری و استفاده از خروجیهای پژوهشی در بخشهای مختلف کشور مانند صنعت، ارتباط با صنعت و جامعه؛ از موضوعاتی است که در سالهای اخیر و توسط معاونان پژوهشی و فناوری مختلف به آن پرداخته شده و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در این زمینه فعالیتهایی داشته است. به نظر میرسد در دوره جدید، تشکیل معاونت فناوری و نوآوری و جدا شدن بخش فناوری از معاونت پژوهشی وزارت علوم، نشانهای از توجه بیش از پیش این وزارت به موضوع فناوری و رفتن به سمت ثروتآفرینی از علم باشد.
البته این موضوعی است که برخی نیز آن را ایجاد موازیکاری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری میدانند. باید منتظر ماند و مشاهده کرد که آیا برنامهها برای رفتن به سمت فناوری و نوآوری در حد حرف باقی میمانند یا تحولی در این بخش مشاهده خواهیم کرد. چرا که تا امروز، آمار و ارقام حاکی از آن است که آمار بالای مقالات و رشد علمی، نقش چندانی در ایجاد ثروت برای کشور و تاثیر ملموسی در زندگی مردم نداشته است.
دکتر احمد شعبانی؛ عضو وابسته فرهنگستان علوم، در مراسم روز جهانی آینده که توسط فرهنگستان علوم برگزار شد در خصوص وضعیت علمی ایران کیفی و نوآوری گفت: در شاخصهای کیفی اصلاً وضعیت ما مطلوب نیست. در زمینه ثبت اختراعات در منطقه رتبه دوم و در جهان رتبه ۳۰ را داریم. در نوآوری نیز شاخصهای نوآوری ۲۰ آیتم دارد و در تمامی این آیتمها رتبه ما بالای ۵۰ و حتی بالای ۱۰۰ است و اصلاً وضعیت مطلوبی نداریم.
همچنین معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم نیز در این خصوص و با اشاره به اهمیت نوآوری در کشور عنوان کرد که در آمریکا از هر ۵۰۰ پژوهش یک نوآوری با ارزش ایجاد میشود. در ایران ما از هر ۱۷۰ هزار مقاله، توانستیم یک نوآوری با ارزش ایجاد کنیم!
نظام ایدهها و نیازها؛ راهی برای نیازمحور شدن پایاننامهها؟
یکی از ایدهها در جهت پیشروی به سوی فناوری، نیازمحور شدن پایاننامهها و ارتباط با صنعت، ایده تشکیل سازوکاری به نام نظام ایدهها و نیازها (نان) از سوی وزیر علوم بود. مقدمات راهاندازی این نظام، آذرماه سال ۱۴۰۰ با انتصاب دکتر محمدجواد دهقانی؛ رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) از سوی وزیر علوم، به سمت دبیر شورای سیاستگذاری نظام ایدهها و نیازها آغاز شد.
در خصوص اهداف این سامانه عنوان شده است که نیازهای صنایع خصوصی و دولتی در این سامانه جمعآوری خواهد شد و سپس رسالههای دانشجویان دکتری و ارشد به سمت رفع این نیازها هدایت میشود.
نظام ایدهها و نیازها، هنوز راهاندازی نشده، ولی جلسات پیگیری روند شکلگیری این سامانه در حال برگزاری است و در آخرین جلسه شورای سیاستگذاری آن مقرر شده است که سامانه نظام ایدهها و نیازها اردیبهشت ۱۴۰۱ به صورت رسمی رونمایی شود.
یکی از موارد دیگری که برای ارتباط بیشتر دانشگاه با صنعت مطرحشده، ضرورت ِ داشتن سه طرح پژوهشی ارتباط با صنعت برای ارتقای اعضای هیئتعلمی است که این موضوع از سوی معاون پژوهشی وزیر علوم مطرح شده است.
همچنین صالحی در آئین اختتامیه جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برگزیده کشور در هفته پژوهش ۱۴۰۰، یکی از برنامههای معاونت پژوهشی وزارت علوم را استفاده از ظرفیتهای شورای عالی عتف برای جهتدهی پژوهشها و پایاننامهها و رسالههای کشور و تقویت دیپلماسی علمی به معنای حمایت از حضور دانشمندان و اندیشمندان شاخص در مراکز تصمیمگیری علمی دنیا، عنوان کرد. اوایل اسفندماه نیز رییس جمهور با صدور حکمی، صالحی را به عنوان دبیرکل شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) منصوب کرد.
حرکت به سمت فناوری و نوآوری نیازمند سرمایهگذاری است
با توجه به اینکه بخش عمده پژوهشها، در کشور توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی و در دانشگاهها انجام میشود، شکی نیست که برای رفتن به سمت پژوهشهای کاربردی و تبدیل علم به فناوری، وجود منابع مالی و همچنین مدیریت بهینه این منابع، اهمیت زیادی دارد. ولی با وجود تاکید اسناد بالادستی، بخش پژوهشی و تحقیقاتی کشور همیشه در مضیقه مالی قرار داشته و در سالهای اخیر مشکلات مالی این بخش با وجود تورم و گرانی، دو چندان شده است.
این مشکلات به حدی است که معاون پژوهشی وزیر علوم، در اجلاس معاونین پژوهشی دانشگاهها و رؤسای پژوهشگاههای سراسر کشور با بیان اینکه بودجههای پژوهشی در سال ۱۴۰۰ اصلاً وضعیت خوبی نداشتند، گفت: پرداخت حقوق باعث شد که در برخی دانشگاهها حتی دانشگاههای بزرگ، بودجه پژوهشی به صفر برسد!
صالحی در نشست رؤسای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی نیز به مشکلات مالی اشاره کرد و گفت: در سال جاری همه اتفاقات به ضرر پژوهش بوده و در بسیاری از دانشگاهها در حوزه گرنت، جوایز مقالات، تعمیرات و تجهیزات حتی یک ریال هم متاسفانه هزینه نشده است.
همچنین معاون اول رییس جمهور هم در بیست و هفتمین جشنواره تحقیقات و فناوری علوم پزشکی رازی، به اهمیت سرمایهگذاری روی تحقیق و توسعه تاکید کرد و گفت: اگر هزینه تحقیق و توسعه را ندهیم و روی آن سرمایهگذاری نکنیم، انتظار داشتن بیهوده است. بعضی از دانشجویان دکتری نخبه با حدود ۹۰۰ هزار تومان، تحقیق خود را انجام میدهند. با این مبلغ چه کاری میتوان انجام داد؟
حفظ وضعیت موجودی که وضعیت خوبی نیست...
ولی با وجود تمام این صحبتها، حرکتی در جهت افزایش سهم اعتبارات پژوهش و فناوری انجام نشده است و به نظر میرسد که در سال ۱۴۰۱ هم مشکلات نه تنها ادامه پیدا کند، بلکه شرایط سختتر نیز شود. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، سهم اعتبارات پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی (GDP) در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ حدود ۰.۲۵ درصد برآورد شده است. در حالی که این میزان نسبت به لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ که حدود ۰.۳۲ درصد برآورد شده، کاهش داشته است. این در شرایطی است که این میزان، با میزان در نظر گرفتهشده در اسناد بالادستی، فاصله بسیار زیادی دارد.
همچنین یکی از مشکلات دانشگاهها در سال ۱۴۰۰ هزینه خرید و تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی بود. چون در بودجه سال ۱۴۰۰ برای خرید تجهیزات آزمایشگاهی، هیچ اعتباری پیشبینی نشده بود. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نیز به گفته صالحی؛ اعتباری برای خرید تجهیزات آزمایشگاهی پیشبینی نشده است. با شرایط موجود و با کاهش سهم پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی به نظر میرسد، بهترین شرایط؛ حفظ وضعیت موجود باشد که البته وضعیت موجود، وضعیت خوبی نیست!
در دوره سه ماهه فعالیت معاون پژوهشی وزیر علوم مواردی مانند لزوم توجه به نشریات علوم انسانی، ماموریتمحور شدن پژوهشگاهها، پیگیری طرحهای کلان ملی و ... نیز مطرح شدهاند که در سالهای پیش رو باید نحوه تحقق آنها را مورد بررسی قرار داد.
منبع : معاونت پژوهشی وزارت علوم
واکنش رییس دانشگاه تهران به سرکوب اعتراضات دانشجویان آمریکایی
قرنطینهشدن کتابهای مشکوک به آرسنیک در کتابخانه ملی فرانسه
عرضه صفات الهی در کتابفروشیها
عرضه صفات الهی در کتابفروشیها
عرضه سه نمایشنامه جدید سوره مهر در نمایشگاه کتاب
پیام نوریها میتوانند از امروز محل آزمون پایان ترم خود را تغییر دهند
دانشگاه امیرکبیر حرکت شجاعانه دانشگاهیان آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه را ستود
مهارت آموزی معلمان در دستور کار آموزش و پرورش باشد
وجدان بیدار دانشگاهیان جهان در مقابل نسل کشی غزه خروشید
قدردانی وزیر علوم از دستاندرکاران حفظ سلامت کنکور
دهه سرآمدی آموزش در دانشگاهها از امروز آغاز شد
دانشجویان و اساتیدِ ایرانی، حمایت از مردم فلسطین را رسالت اصلی خود بدانند
امروز، آخرین مهلت انتخاب رشته دکتری
ارائه خدمات مشاورهای – آموزشی، آنلاین و حضوری مرکز روانشناختی جهت برای عموم
کدام دانشگاههای آمریکا صحنه اعتراضات دانشجویی حمایت از غزه است؟
۴ هزار و ۱۹۳ نفر از دانشجویان متاهل وام تحصیلی دریافت کردند
تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظارت و پیگیری مصوباتش جدی است
محدودیت اعطای پایههای تشویقی اعضای هیات علمی لغو شد
ساحل شگفت انگیز دَستیر
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ سهشنبه منتشر میشود
اجرای طرح سمپاد مهارتی در 11 استان کشور
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: با قاطعیت میگوییم که تخلف در آزمون امسال صفر بوده است
افتتاح همزمان ۷ نیروگاه خورشیدی مدارس در ۶ استان
رفتار غیرانسانی آمریکا نسبت به دانشجویان معترض شرمآور است/ دانشگاهیان جهان باید خون گریه کنند
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
پیشثبتنام مدارس غیردولتی براساس شهریه سال گذشته است
مراسم هزار دف در روستای پالنگان
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
شاسیبلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمیزند+عکس
مدارس غیردولتی چگونه میتوانند عدالت آموزشی را گسترش دهند؟
آثار جشنواره مد و لباس نقش تنپوش در حال داوری است
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور
انتصاب در آموزش و پرورش
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.