به گزارش ثریا همانطور که احتمالا میدانید، دنبالهدار "هالی" هر ۷۵ تا ۷۶ سال یک بار با چشم غیر مسلح از زمین قابل مشاهده است. اما دانشمندان تا قبل از مطالعه این دنبالهدار نمیدانستند که دنبالهدارها میتوانند یک مدار منظم داشته باشند.
دنبالهدار "هالی" در جهت خلاف مدار زمین و در طول محیطی حدود ۱۲.۲ میلیارد کیلومتر به دور خورشید میچرخد و فاصله مدار عطارد تا مدار نپتون را در هر ۷۵ تا ۷۶ سال پوشش میدهد. با این وجود، آن را یک "دنبالهدار کوتاه دوره" مینامند، چرا که مدار آن کمتر از دو قرن طول میکشد. دوره دنبالهدارها به دلیل اثرات گرانشی سیارات، متفاوت است. دوره "هالی" تاکنون به کوتاهی ۷۴.۴۲ سال و به بلندی ۷۹.۲۵ سال بوده است.
حقایق جالب در مورد دنبالهدار "هالی"
نام رسمی دنبالهدار "هالی"، "۱P/Halley" است. دانشمندان تخمین میزنند که "هالی" حداقل ۱۶ هزار سال در مدار کنونی خود بوده است.
در آخرین گذر آن، تخمین زده شد که "هالی" حدود یک هزارم جرم خود را از دست داده است. به گفته دانشمندان، جرم فعلی آن در حدود ۲.۲×۱۰۱۴ تخمین زده میشود، بنابراین به نظر نمیرسد که به این زودیها در خطر ناپدید شدن، دو نیم شدن یا خارج شدن از منظومه شمسی باشد.
برخی از محققان تخمین زدهاند که دنبالهدار "هالی" احتمالاً ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ مدار خود را دور زده است. از آنجایی که تصور میشود یک دنبالهدار دوره متوسط حدود ۱۰۰۰ سفر به دور خورشید انجام میدهد، این امر باعث میشود "هالی" عمری طولانی داشته باشد.
هالی در نقطه اوج خود(دورترین فاصله از خورشید) در سال ۱۹۴۸ تنها با سرعت ۰.۹۱ کیلومتر بر ثانیه حرکت میکرد. با این حال، با نزدیک شدن دنبالهدارها به خورشید، سرعت آنها افزایش مییابد. "هالی" در زمان حضیض(نزدیکترین فاصله تا خورشید) در سال ۱۹۸۶، با سرعت تقریبی ۵۴.۵ کیلومتر در ثانیه حرکت میکرد.
ابعاد "هالی" حدود ۱۵ کیلومتر در ۸ کیلومتر است و یکی از تاریکترین یا کمبازتابترین اجرام در منظومه شمسی است. روشنایی یا آلبدوی آن ۰.۰۳ است، به این معنی که تنها سه درصد از نوری را که به آن میتابد، منعکس میکند.
هسته این دنبالهدار، مخلوطی از آب و سایر یخهای فرار است که با غبار سنگی و غنی از کربن مخلوط شده است. در آخرین پرواز این دنبالهدار، حدود ۷۰ درصد از سطح هسته آن توسط یک پوسته عایق تیره رنگ پوشیده شده بود که از تصعید یخآب موجود در زیر آن جلوگیری میکرد. با این حال، ۳۰ درصد باقیمانده، فوارههای درخشان گاز و غبار، دُمی به طول حدود ۵۰ میلیون کیلومتر برای آن تولید کردند.
زمین هر سال از میان بقایای "هالی" میگذرد و در نتیجه بارش شهابی "جباری"(Orionid) و "اتا دلوی"(Eta Aquarid) در ماههای اکتبر و مه رخ میدهد.
تاریخچه دنبالهدار "هالی"
تاریخچه دنبالهدار "هالی" به قبل از تولد "ادموند هالی" ستارهشناس انگلیسی که این دنبالهدار به نام او نامگذاری شده است و حتی به قبل از اختراع اولین تلسکوپ در سال ۱۶۰۸ بازمیگردد.
طبق گزارش آژانس فضایی اروپا، همانطور که در کتابی به نام "سوابق تارخنویسان بزرگ"، کتابی که بین ۱۰۹ تا ۹۱ سال قبل از میلاد نوشته شده، توضیح داده شده است، دنبالهدار "هالی" احتمالاً در سال ۲۴۰ قبل از میلاد توسط ستارهشناسان چینی به نام "ستاره جارو" مشاهده شده است.
برخی نیز معتقدند که ستاره دنبالهداری که در یونان باستان بین سالهای ۴۶۷ تا ۴۶۶ قبل از میلاد دیده شده، احتمالا "هالی" بوده است. سوابق متعلق به تمدن بابِل که بر روی لوحهای گلی باستانی یافت شده است، آنچه را که احتمالاً در سال ۱۶۴ و ۸۷ قبل از میلاد مشاهده شده است، نشان میدهد.
"هالی" همچنین ممکن است دنبالهداری باشد که توسط "دیون کاسیوس" مورخ رومی به عنوان یک ستاره ترسناک در سال ۲۱۸ پس از میلاد توصیف شده است. در واقع، ظاهر دنبالهدارها به طور کلی، اغلب به عنوان نشانههای مرگبار بودن تلقی میشد.
چه کسی دنبالهدار "هالی" را کشف کرد؟
دنبالهدار "هالی" بارها در طول تاریخ مشاهده شده است، اما هیچ کس نمیدانسته که در واقع یک دنبالهدار واحد است که به طور متناوب دیده میشود. "ادموند هالی" ستارهشناس انگلیسی اولین کسی بود که این ایده را مطرح کرد. وی در سال ۱۷۰۵ از تئوریهای گرانش و حرکات سیارهای "اسحاق نیوتن" برای محاسبه مدار دنبالهدارهای مختلف استفاده کرد. او شباهتهایی را در مدار دنبالهدارهای ثبت شده در سالهای ۱۵۳۱، ۱۶۰۷ و ۱۶۸۲ یافت و گفت که احتمالا اینها یک دنبالهدار بودهاند.
"هالی" که یک فیزیکدان و ریاضیدان نیز بود، محاسبه کرد که این دنبالهدار در سال ۱۷۵۸ در آسمان شب ظاهر خواهد شد. اگرچه "ادموند هالی" به اندازه کافی زنده نماند تا تحقق پیشبینی خود را به چشم ببیند، چرا که در سال ۱۷۴۲ درگذشت.
سپس "نیکولا لوئیز دو لاکایل" ستارهشناس فرانسوی، مدت کوتاهی پس از ظهور دوباره این دنبالهدار در سال ۱۷۵۸، آن را به افتخار "ادموند هالی"، "دنبالهدار هالی" نامگذاری کرد.
"هالی" آخرین بار چه زمانی ظاهر شده است؟
دنبالهدار "هالی" آخرین بار در سال ۱۹۸۶ ظاهر شده است. چهار سال قبل از ظهور آن، ستارهشناسان از این دنبالهدار با تلسکوپ "هیل"(Hale) در رصدخانه "پالومار" در کالیفرنیا در زمانی که بالاتر از مدار زحل قرار داشت، تصویربرداری کردند.
در ماه مارس سال ۱۹۸۶ پنج فضاپیما برای عبور از کنار این دنبالهدار شامل دو فضاپیمای ژاپنی به نامهای "ساکیگاکه"(Sakigake) و "سویسی"( Suisei)، دو فضاپیما متعلق به شوروی به نامهای "وگا ۱"(Vega ۱) و "وگا ۲"(Vega ۲) و یک فضاپیما متعلق به آژانس فضایی اروپا به نام "جیوتو"(Giotto) فرستاده شدند که توانستند از فاصله ۵۹۶ کیلومتری هسته "هالی" عبور کنند. کاوشگرهای متعددی که برای مطالعه دنبالهدار "هالی" فرستاده شدند، "ناوگان هالی" نامیده میشوند.
فناوری در آن زمان به دانشمندان اجازه داد تا تصاویر باکیفیتی از دنبالهدار "هالی" به دست آورند، به ویژه در مقایسه با اولین تصاویر گرفته شده در سال ۱۹۱۰، تصاویر بسیار بهتری در دسترس قرار گرفت. این تصاویر نزدیک به دانشمندان این امکان را میداد تا تشخیص دهند که هسته دنبالهدار "هالی" یک جرم جامد است که عمدتاً از غبار و یخ ساخته شده است که در مجموع یک "گلوله برفی کثیف" را تشکیل میدهند.
ناسا همچنین قصد داشت از طریق دو مأموریت شاتل فضایی این دنبالهدار را از مدار نزدیک زمین رصد کند، اما به دلیل فاجعه "چلنجر" این برنامه لغو شد.
دنبالهدار "هالی" اکنون کجاست؟
دنبالهدار "هالی" در حال حاضر در صورت فلکی "مار باریک"(Hydra)، بزرگترین و طولانیترین در نیمکره جنوبی در فاصله بیش از ۵۲۰۰ میلیون کیلومتری(حدود ۳۴.۸ واحد نجومی) از زمین قابل مشاهده است.
پیشبینی میشود که دیدار بعدی دنبالهدار "هالی" از زمین در ژوئیه ۲۰۶۱ باشد، یعنی زمانی که به گذر بعدی از حضیض خود(نزدیکترین فاصله ممکن تا خورشید) میرسد. دنبالهدار "هالی" در آن زمان حدود ۷۱ میلیون کیلومتر(۰.۴۹ واحد نجومی) از سیاره ما فاصله خواهد داشت.
"هالی" در گذر بعدی خود از کنار ما، نسبت به گذر سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۶ موقعیت رصدی بهتری خواهد داشت، زیرا همزمان با رسیدن به حضیض، در همان سمت خورشید قرار خواهد گرفت که زمین قرار دارد. در حالی که "هالی" در سالهای ۱۹۸۵ و ۱۹۸۶ تا حدود دو ماه بعد از حضیض خود قابل مشاهده نبود.
اگر دنبالهدار "هالی" به زمین برخورد کند چه اتفاقی میافتد؟
دانشمندان تخمین میزنند که دنبالهدار "هالی" قطری معادل ۱۱ کیلومتر دارد. بر اساس شواهد زمین شناسی تخمین زده میشود دنبالهدار یا سیارکی که دایناسورها را در حدود ۶۵ تا ۶۶ میلیون سال پیش منقرض کرد، قطری در حدود ۱۰ کیلومتر داشته است و احتمالا دهانهای به طول ۱۸۰ کیلومتر در نزدیکی شبه جزیره یوکاتان فعلی واقع در جنوب شرقی مکزیک بر جای گذاشته باشد.
اما دایناسورها بلافاصله در اثر این برخورد از بین نرفتهاند. ظاهراً این برخورد موجب بروز آتشسوزیها، زمینلرزهها و سونامیهایی شده است و چنان ذرات معلقی نظیر سولفات را به هوا بلند کرده است که که باعث باران اسیدی شده و دودههای حاصل از آتسسوزی، نور خورشید را مسدود کردند و زمستانی سخت را ایجاد کردند که به مرور موجب این انقراض جمعی شده است.
اگر دنبالهدار "هالی" به زمین برخورد کند، ما نه تنها باید نگران انفجار و آزاد شدن انرژی فوقالعاده ناشی از این برخورد باشیم، بلکه باید نگران آسیبهای زیستمحیطی نیز باشیم که میتواند منجر به انقراض بیشترِ اشکال حیات روی زمین شود.
خبر خوب این است که نزدیکترین فاصله ستاره دنبالهدار "هالی" به زمین تاکنون ۴.۹۴ میلیون کیلومتر در سال ۸۳۷ بوده است و دانشمندان هیچ نزدیکتر شدنی بیش از این را برای دنبالهدار "هالی" در چند صد سال آینده پیشبینی نمیکنند. بنابراین خطر برخورد "هالی"با زمین در حد صفر است.
با این حال ما در سال ۲۰۶۱ منظرهای تماشایی از دنبالهدار "هالی" خواهیم داشت و هر ساله میتوانیم بقایای آن را در طول بارشهای شهابی "جباری" و "اتا دلوی" ببینیم.
منبع: خبرگزاری ایسنا
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
اعلام نتایج اولیه آزمون دستیاری پزشکی در نیمه دوم خرداد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
به تشکلهای دانشجویی گرنت اعطا میشود
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترینهای آسیا در رتبهبندی تایمز
نشست «سواد بصری در مد و لباس» برگزار میشود
اولین نکوداشت روانشناسان رضوی برگزار می شود
پذیرش دانشجوی دکتری در پژوهشگاهها قانونی است
جزییات برگزاری کنکور مجدد برای داوطلبان سیل زده اعلام شد
کتاب چشمها تنها برای دیدن نیستند منتشر شد
رمان اجتماعی معمایی آفرودیت در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
انتشار وضعیت فرهنگی ایران در پیمایش ارزشهای جهانی
آدرخش و رقص فانتومها در نمایشگاه کتاب طنین میاندازد
مهلت ثبت نام پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد پیام نور تمدید شد
ترقی در علم و دانش کشور مرهون تلاش معلمان و سنگربانان تعلیم و تربیت است
حمایت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیماران مبتلا به به سلیاک
انتخاب عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان استاد نمونه کشوری
رئیس جهاد دانشگاهی کشور وارد گلستان شد
طرح پایش و ارتقای سلامت اعضای جهاد دانشگاهی سلامت محور است
بررسی تاریخ ایران در چهار سده نخستین پس از اسلام
حمایت ۳۷ میلیارد تومانی از طرحهای حوزه اینترنت کوانتومی
کسب رتبه دوم در بین شرکت های بورسی و افزایش فروش و تولید در داروسازی دانا
هدیه ۲ میلیونی وزیر آموزش و پرورش به حساب معلمان واریز شد
جذب امریه سربازی در سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر
۱۷۰ دانشجوی نخبه امروز به عمره مفرده اعزام میشوند
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ منتشر شد
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
جنگنده رادارگریز سوخو ۷۵ روسیه به ایران میآید؟
خودروی جدید که شبیه گربهها ساخته شده است+عکس
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
بازبینی مصوبه افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی شورایعالی انقلاب فرهنگی
تمدید مهلت ثبتنام در جشنواره علمی - پژوهشی پژوهشسراهای دانشآموزی
خدمات رایگان دندانپزشکی برای دانشآموزان ۶ تا ۱۴ ساله روستایی
موافقت با افزایش حقالزحمه ساعت اضافه تدریس معلمان
دیدار جمعی از معلمان با رهبر انقلاب در روز چهارشنبه
تصویب نقشه راه اجراییسازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
کشف ۸ هزار و ۳۰ نفر دانش آموزان بازمانده از تحصیل در استان اصفهان
طحاننظیف: قانون اساسی به کلاسهای درس برده شود
احداث ۵ دهکده جامع ورزشی/ جذب نخبگان در دانشگاه فرهنگیان
تعلیق بودجه دانشگاه فرانسوی به دلیل حمایت از فلسطین
اعزام دو کاروان از دانشجویان بنیاد نخبگان به عمره آغاز شد
حمله خشونتآمیز پلیس نیویورک به دانشجویان حامی فلسطین در کلمبیا
آیین بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه اصفهان برگزار شد
ثبتنام پشت کنکوریها جهت ترمیم نمره آغاز شد
دانشگاهیان کشور باید با شبکهسازی به جنبش دانشجویان جهان بپیوندند
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاهها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
آزمون مجدد برای کنکوریهای زیرکوه ۲۱ اردیبهشت برگزار میشود
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
موشک سنگین آنگارا-آ۵ با موفقیت پرتاب شد+عکس
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
علم حکمی؛ لازمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
مسئله جدی امروز، زیستجهان مدرن است که راه مقابله فرهنگی با آن، تعامل بیشتر با جوانان است
ناسا به صورت تصادفی مریخ را بمباران کرد
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
داوطلبان متقلب دستگاههای جاسوسی پیشرفته داشتند/احتمال محرومیت تا ۵ سال
فراخوان ثبت پرسشنامه در بانک اطلاعاتی ابزارهای سنجش سلامت و کیفیت زندگی
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمیشود و سالم میماند+عکس
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
سوخوهای روسی که قرار بود به ایران بیایند کجا رفتند؟
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمیدهد+عکس
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
سلاح قدیمی و کوچک اوکراینیها که روسیه را زمین گیر کرد+عکس
چند دستگاه هیوندای کونا وارد ایران شد+عکس
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
ویژگیهای خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
تعرفه وحشتناک جیمیل با هوش مصنوعی اعلام شد
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول میشود
ستاره نوترونی مرده در کهکشان به صورت ناگهانی زنده شد+عکس
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
داخل ساختمانهای عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
خودروهای ایرانی چشم کرهشمالی را گرفت+عکس
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنکتر میکند+عکس
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.