
شبکه علمی ثریا- هدف از خلقت انسان، رسیدن به کمال است و نهایت درجه کمالی که میتواند به آن دست یابد مقام رضایت الهی است. وقتی به واژه پرستار میاندیشیم، کلمات یک به یک به صف میشوند: ایثار و از خودگذشتگی، صبر و تحمل، امید و همدلی، بی خوابی شبانه، سختی و… اگر این اوصاف، متصل به ایمان و تقوا گردد، مَرکبی خواهد بود برای عروج به سمت رضایت پروردگار و تحقق هدف خلقت؛ همان گونه که زینب کبری سلام الله علیها با همین بال در آسمان رضایت الهی پرواز کرد.
در اینجا به اهمیت پرستاری از منظر اسلام میپردازیم:
جایگاه پرستار از منظر اسلام
اهل بیت علیهم السلام برای تبیین جایگاه والای پرستار جملات زیبایی فرمودهاند. امام صادق علیه السلام فرمودند: «مَنْ سَعَی لِمَرِیضٍ فِی حَاجَةٍ قَضَاهَا أَوْ لَمْ یَقْضِهَا خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ ؛[۱] کسی که برای برآوردن نیاز بیماری تلاش کند، خواه نیاز او برآورده شود یا نه، همانند روزی که از مادر متولد شده است از گناهان پاک میگردد.»
در عظمت جایگاه پرستاری که در کنار بیمار خواب را بر خود حرام کرده است همین بس که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در آخرین روزهای عمر شریفش در مسجد مدینه فرمود: کسی که یک روز و یک شب پرستاری بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل علیه السلام محشور میکند، پس همچون درخشش برقی از صراط عبور میکند .[۲]
مژده باد بر پرستاران عزیز که پیامبر صلّی الله علیه و آله در مورد آنها فرمود: هر کس یاری کند انسانی را که ناتوانی جسمی دارد، خداوند او را در کارهایش یاری میدهد و در قیامت فرشتگانی را گماشته است تا او را در طی کردن مسیر دهشتناک قیامت و عبور از گودالهای آتش کمک کنند، به گونهای که از سموم آن آسیب نبیند و او را از پل صراط به سوی بهشت با سلامت و امنیت کامل، گذر میدهند .[۳]
همچنین امام صادق علیه السلام خطاب به پرستار فرمودند: نشستن تو نزد بیمار (و مراقبت از او)، بهتر و بالاتر از نماز خواندنت در مسجد است .[۴]
پیامبر اکرم (ص)
در تاریخ زندگی برترین مخلوق خدا نیز پرستاری از بیمار به چشم میخورد. امیرالمومنین علیه السلام پرستاری پیامبر را این گونه نقل میکند: شبی تب، تمام وجودم را فراگرفته و خواب را بر من حرام کرده بود. بدین جهت، رسول خدا برای پرستاری از من تا صبح بیدار بود و شب خود را بین من و نماز تقسیم کرد؛ پس از نماز نزد من میآمد و جویای حال من میشد و از وضعیت بیماریام اطلاع مییافت و پیامبر تا طلوع صبح این چنین بود و چشم بر هم نگذاشت .[۵]
امیرالمؤمنین (ع)
در ماجرای هجوم به خانه حضرت زهرا سلام الله علیها، بانوی دو عالم به شدت مجروح شده و در بستر بیماری افتادند. در تمام این مدت تا لحظه شهادت، این امیرالمومنین علیه السلام بود که پروانهوار به دور همسر خود میچرخید و شخصاً از ایشان پرستاری میکرد .[۶]
حضرت زهرا (س)
در جنگهای صدر اسلام، حضرت زهرا سلام الله علیها به همراه دیگر زنان برای پرستاری از رزمندگان مجروح در میدان جنگ حاضر میشد. در غزوه اُحد که پیامبر به شدت مجروح گشت، این صدیقه کبری سلام الله علیها بود که برای پدر آب میآورد و زخمهای رسول خدا را مداوا میکرد .[۷]
زینب کبری الگوی پرستاران
زینب کبری سلام الله علیها شخصیتی است که عقل در شناختش درمانده و قلم در نگارش شکوه و صلابتش شکسته است. وی در شرایطی سخت، نمونهای بی بدیل از پرستاری را به تصویر کشید و الگویی ناب برای پرستاران گشت. به حق، روز ولادت او که مظهر لطافت، رحمت، صبر و از خود گذشتگی است روز پرستار نامیده شده است.
حضرت زینب سلام الله علیها در ایفای این وظیفه خطیر به گونهای عمل کرد که مورد تأیید امام معصوم علیه السلام قرار گرفت .[۸]
معیار پرستار نمونه
از منظر معارف اسلامی، پرستاران گرامی علاوه بر مراقبت جسمی از بیمار، وظیفه تقویت روحیه او را نیز بر عهده دارند. دین اسلام در این زمینه دستورالعملهایی ارائه کرده است که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
الف- پرستار باید در مواجهه با بد اخلاقی و بی حوصلگی بیمار، با صبر و خوش اخلاقی برخورد کند.
ب-با محبت به بیمار غذا بدهد؛ چنان که پیامبر رحمت فرمود: اگر پرستاری چنین کند خداوند از میوههای بهشتی به او عطا میکند .[۹]
ج-از وظایف مهم دیگر، روحیه دادن به مریض است. پیامبر عظیم الشأن اسلام به زیبایی این وظیفه پرستار را تبیین کرده و فرمودند: هنگامی که نزد بیمار می روید او را امیدوار کنید - هر چند این کار در قضا و قدر الهی تغییری ایجاد نکند- اما در نشاط روح بیمار تأثیر دارد .[۱۰]
د-بیماری که در حال درد کشیدن است، ممکن است با کوچکترین بی توجهی پرستار رنج بکشد در نتیجه باید از کارهایی که باعث اذیت و غمگین شدن بیمار میشود پرهیز شود .[۱۱]
ه - تقویت روحیه بیمار با استفاده از امور معنوی و تشویق او نسبت به توجه به خدا و اهل بیت علیهم السلام و استعانت از ایشان.
کلام آخر: حضرت زینب سلام الله علیها الگویی کامل برای پرستاری در سختترین شرایط آن هم با حفظ تمام ارزشهای اعتقادی و اسلامی است. پرستاری نه تنها بهانهای برای کنار گذاشتن شئونات اسلامی نیست بلکه راهی است برای تقرب هر چه بیشتر و سریعتر نزد خدای متعال.
پی نوشت
[۱] من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳.
[۲] مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۹۳.
[۳] بحارالانوار، ج ۱۰۱، ص ۳۰۴.
[۴] کافی، ج ۴، ص ۵۴۵.
[۵] احتجاج، ج ۱، ص ۱۵۹.
[۶] بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۲۱۱.
[۷] مغازی، ج ۱، ص ۲۴۹.
[۸] ارشاد مفید، ج ۲، ص ۹۵.
[۹] بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۲۲۴.
[۱۰] کنز الفوائد، ج ۱، ص ۳۷۹.
[۱۱] بحارالانوار، ج ۹۰، ص ۳۶۰.
ستاد پیگیری و پشتیبانی از آسیب دیدگان جنگ تحمیلی در وزارت علوم تشکیل میشود
اعمال ۴۰ درصدی نمره کنکور در پذیرش نهایی دانشجو در سال ۱۴۰۴
زمان اعلام نتیجه اولیه و نهایی کنکور ۱۴۰۴ مشخص شد
آمادگی بانک سپه برای پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری
معرفی جوانترین و مسنترین داوطلبان نوبت دوم کنکور
چهارشنبه، آخرین مهلت دریافت کارت کنکور/داوطلبان برای تغییر حوزه و گروه به باجهها مراجعه نکنند
راهاندازی سامانه یادگیری مجازی برای توانمندسازی معلمان/ برگزاری دورههای تلفیقی حضوری و مجازی توانمندسازی
۱۵ درصد داوطلبان کنکور از استان تهران هستند/برگزاری آزمون در ۱۵ حوزه خارجی
رونمایی از هویت بصری جدید پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش مای مدیوو توسعه قابلیتهای نوین
میدان پویا؛ برنامهای جدید برای تقویت اوقات فراغت تابستانی دانشآموزان
امکان ساخت رگهای خونی جدید در بدن با کمک نانوسیلیکات
هوش مصنوعی در دولتها؛ ابزار پیشرفت یا تهدیدی برای دموکراسی؟
تولد اولین گاومیش شبیهسازیشده جهان از طریق سزارین
تولید کرمهای نانویی ضد آفتاب و مرطوب کننده با جذب سریع
عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر
عکس روز ناسا از کهکشان هلیکس
گرد و غبار و فرونشست زمینشناسی دو چالش مهم اصفهان
نزدیک ترین تصاویر از سطح خورشید منتشر شد
آیا ورزش واقعاً سلامت روان را بهبود میبخشد؟
فنی اما ساده: تکلیف ضایعات داخل توالتهای هواپیما چه میشود؟
معرفی نسخه جدید شاسیبلند وارداتی ایران
پایان مزاحمت ماهوارهها برای اخترشناسان
محققان از فواید سلامت شگفتانگیز هندوانه پرده برداشتند
روبات پوشیدنی در شرکت هواپیمایی کره استخدام شد
فراخوان ساخت محصول افشانه سلولی برای ترمیم زخمهای پوستی
زنبورهای عسل جاسوس چین شدند
سرعت بخشی به برنامههای پروژه ملی مهر
چتجیپیتی فارسی؛ ابزار بومی برای تولید محتوا و تحلیل هوشمند فروشگاههای اینترنتی
آسیب نور شهرهای بزرگ به سلامت قلب
هوش مصنوعی اوپن ایآی قهرمان شد
هوش مصنوعی به زودی با حیوانات خانگی حرف میزند
فیلها با حرکات خود، خواستههایشان را بیان میکنند
نشست بررسی ملاحظات پدافند غیرعامل در برنامهریزی شهری برگزار میشود
نانوپوششی که ماهوارهها را در آسمان نامرئی میکند
کشفی که مسیر ساخت مواد رساناتر را هموار میکند
صرفهجویی ۹۹ درصدی در مصرف انرژی با فتوکاتالیستهای نقاطکوانتومی
عکس روز ناسا از سحابی مورچه
رنگهای مدل پایه آیفون ۱۷ لو رفت
فرودگاهها، چراغ راهنمای موجودات فضایی | غیرزمینی ها ما را رصد میکنند؟
مینای دندان راز انسان باستانی را فاش کرد
برای اولینبار در جهان: جراحی یک ربات بدون کمک انسان
جدیدترین تلفن همراه نوکیا ترکیب نوستالژی و فناوری: Nokia Keypad Phone ۵G
گربهای در فلوریدا یک ویروس جدید کشف کرد!
شگفتزدگی ۳۰ ریاضیدان برتر جهان از توانایی هوش مصنوعی
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
شرکت در دوره ارتقای معرفت دینی الزامی شد
دکتر عباس انواری رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف درگذشت
رابطه گروه خونی والدین و فرزند چیست؟
بیش از ۴۵۰ هزار نفر کارت نوبت دوم کنکور را دریافت کردند
آزمایشگاه بلعیدنی محقق ایرانی سلامت دستگاه گوارش را رصد می کند
اعلام زمانبندی فرآیند برگزاری نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴
دقت ۹۵ درصدی در پلاکخوانی خودرو با فناوری بومی
شیوه پذیرش دانشجوی پزشکی عمومی از مقطع کارشناسی تغییر کرد
کشف یک راه جدید برای کاهش وزن بدون کم خوردن
دریافت بیش از ۴۵۰ هزار کارت کنکور/آغاز رفع نواقص کارت از چهارشنبه
ارسال نتایج ارزیابی داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان به سازمان سنجش تا ۱۵ مرداد/ انتخاب ۲۶ هزار و ۸۰۰ دانشجو معلم
اعلام زمان فرآیند برگزاری و نحوه حضور داوطلبان در نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴
اسپیسایکس یک ماهواره مرموز را به مدار زمین فرستاد
متا شرکت صداساز هوش مصنوعی PlayAI را خرید
تلاش برای ارائه سازوکار جدید مطالعه کیهان با کمک امواج گرانشی
خشکسالی فرهنگی؛ بحران ناپیدای کمآبی در ایران/ضعفهای مدیریتی را پشت واژه تغییر اقلیم پنهان میکنیم
خوارزمی؛ الگوریتمی از افتخار برای دنیای دیجیتال و عصر هوش مصنوعی
کدام سیاره ۱۵ دقیقه از تابستان امسال ما دزدید؟!
کشف روش ساده برای نزدیک کردن کردن مغز به حالت بندباز
تصفیه هوای آلوده با نانولولههای تیتانیومی
اثبات خواص افزایش طول عمر و ضد پیری جوانه گندم
دقیقترین زبان مصنوعی جهان با گرافن ساخته شد
۵۰۰ هزار داوطلب کنکور متقاضی شرکت در دانشگاه فرهنگیان/ پذیرش داوطلبان صرفاً به کانون ارزیابی وابسته نیست
گزینش بیش از۷۰درصد داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان/ بیش از ۷۵ درصد ثبت نام پایه اول انجام شده است
تاکید رئیس کمیته ایمنی شورای شهر بر توجه به پدافند غیرعامل در پایتخت/ ایمنی مدارس در اولویت قرار گیرد
تکمیل ثبتنام دانشآموزان تا اول شهریور/ آغاز ثبتنام دهمیها پس از هدایت تحصیلی
اجرای ۷۲۰۰ پروژه مدرسهسازی با ۴۶ هزار کلاس درس در کشور
مدیر مدرسه باید از تعداد دانشآموزان پرخطر و برنامه مداخلهای برای آنها مطلع باشد
اعلام نتایج آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان طی هفته اول شهریور
تعیین دو اولویت برای نهمیها جهت انتخاب رشته
این پروتز زانو، توانایی حرکت طبیعی را به افراد قطع عضو شده بازمیگرداند
کشف آنچه درد را به رنج پایدار عاطفی تبدیل میکند
دود روغن آشپزی، عامل پنهان سرطان ریه در زنان
دانشمند ایرانی با ابداع تراشه مویی به سرعت انتقال ۱۰۰۰ گیگابیت در ثانیه رسید
شعری زیبا/میشود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی میشود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره میکنند
کودک اهل کتاب ایرانی، آیندهساز گفتوگو و دانایی است
اگر دلتان یک مجموعه شعر میخواهد «باران کبوتر» منتشر شد
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئههای دشمن
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
درمان سادهای که میتواند از ۷۵ درصد سرطانهای معده جلوگیری کند
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی
.ترفند رسانهای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران
انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخدهی ۳۲ برابر سریعتر به کاربران
استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانهای
میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان
برگزاری ۱۱ آزمون گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال
تاکسیهای رباتیک ویمو در راه فیلادلفیا و نیویورک
ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری
آغاز پذیرش تکمیل ظرفیت جامعهالزهرا(س)
مصرف لبنیات غیرپاستوریزه از علل شایع ابتلای انسان به تبمالت
یافتههای دانشمند ایرانی درباره توانایی چتجیپیتی در درک رنگها
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.