
به گزارش ثریا - کتاب «روش لایهای در اندیشه پژوهی» تألیف علی اکبر علیخانی استاد دانشگاه تهران توسط نشر نگاه معاصر به تازگی به بهای ۸۰ هزار تومان منتشر شده است.
علی اکبر علیخانی عضو هیأت علمیِ دانشگاه تهران یک روش تحقیق جدید برای «اندیشه پژوهی» طراحی و تدوین کرد که روش «لایه ای» نام دارد. گفته میشود برای نخستین بار است که در حوزه علوم انسانی و اجتماعی یک پژوهشگر ایرانی روش تحقیق ابداع و ارائه کرده است.
روشهای متعددی برای انجام تحقیق در حوزههای علوم انسانی و اجتماعی وجود دارد که خاستگاه و مبدعان آنها عمدتاً استادان دانشگاهها در کشورهای پیشرفته است. روشِ جدید ابداع شده توسط دکتر علیخانی در کتاب «روش لایهای در اندیشه پژوهی» در دی ماه ۱۴۰۱ توسط نشر نگاه معاصر منتشر شده است.
نویسنده در مقدمه کتاب دلیل نگارش کتاب را نبود یک روش خاص و کاربردی برای انجام پژوهش در حوزه «اندیشه» میداند و اینکه روشهای کلیتر و عمومیتری که هماکنون برای شناخت اندیشهها استفاده میشود کافی نیست. به همین دلیل تمرکز اثر بر ارائه یک «روش تحقیق» برای اندیشهپژوهی و اندیشهشناسی-اعم از اندیشههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، حقوقی، مدیریتی، تربیتی، روانشناسی، ادبی، هنری، فلسفی، عرفانی، فقهی، کلامی ارتباطات و رسانهای، و … - است و تلاش شده یک روش کاربردی با اصول و قواعد روشن ارائه شود تا پژوهشگران را با خطای کمتر و فایده بیشتر به نتیجه برساند. روشی که در این اثر ارائه شده «مرحله لایهای» نام دارد. از آنجا که اندیشه و شخصیت هر متفکری دارای لایههای متعددی است، این روش طی مرحلههای مختلف این لایهها را شناسایی و تحلیل میکند. برای سهولت در تلفظ، این روش را به اختصار «لایهای» نامیده شده است.
با اینکه بخش اصلیِ کتاب به ارائه روش تحقیقی برای «اندیشه پژوهی» اختصاص دارد ولی از دو جهت کتاب برای تمام پژوهشگران و دانشجویانِ علوم انسانی و اجتماعی و برای انجام هر تحقیقی میتواند مفید باشد. نخست به این دلیل که با یک نگاه کلان و از بالا، انواع روش را دسته بندی و تعریف کرده است. دوم به این دلیل که تعاریف و شاخصهایی برای نوشتن مقدمه، نتیجه گیری خلاصه، چکیده و… برای پژوهشهای علوم انسانی و اجتماعی بیان میکند که معمولاً در آثار روش تحقیق دیده نمیشود. در این مباحث ضمن بیان وظیفه و شاخصهای یک مقدمه روشمند، تعاریف، تفاوتها، و شاخصهای نتیجه گیری، جمع بندی، خلاصه، و چکیده بیان شده است.
علیخانی در مقدمه کتاب چند ویژگیِ خاص «روش تحقیق لایهای در اندیشه پژوهی» را به شرح زیر بیان میکند:
نخست اینکه روشی «ذومراحل» است و این به معنیِ «ذومراتب» بودنِ آن نیز هست؛ یعنی پژوهشگر میتواند به تناسب موضوع، علاقه، زمان، بودجه، دغدغه، و اهدافی که دارد فقط از برخی مرحلههای روش استفاده کند و تحقیق خود را به طور مشخص در قالب یک یا چند مرحله انجام دهد. در هر مرحله، انجام هر لایه از پژوهش، یک لایه از ابهام پژوهش یا اندیشه متفکرِ مورد مطالعه را روشن میکند، حتی پژوهشگر میتواند لایهها را نیز گزینش کند و فقط برخی از لایههای اندیشه متفکر مورد مطالعه را تحقیق کند، بنابراین یک روش ایده آل گرایانه یا «همه یا هیچ» نیست؛
دوم اینکه این روش قابلیت دارد علاوه بر پژوهش در اندیشه هر متفکری بهصورت انفرادی، پژوهش تطبیقی در اندیشه جمعی از متفکران را در بازههای زمانی و جغرافیای فکری متفاوت مدیریت کند و امکان دستهبندی و مقایسه آنها را فراهم آورد؛
سوم اینکه اگر چه این روش با هدف اندیشهپژوهی و اندیشهشناسی ارائه شده اما برای اندیشهورزی نیز کاربرد دارد.
نکته دیگری که نویسنده در مقدمه کتاب اشاره اشاره میکند اینکه کتاب تلاش کرده هم یک نگاه کلان نسبت به کلیت روش به خوانندگان بدهد و هم یک روش کارآمد و قابلاستفاده برای پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی، در حوزه اندیشه پژوهی فراهم آورد. نگارنده در بخش اولِ این اثر «روش نگارش دانشگاهی»، «روش تحقیق پایه»، «روش تحقیق حرفهای» و «روش تحقیق معرفت شناسانه» را از یکدیگر تفکیک و تعریف کرده است و «روش لایه ای» را یک «روش تحقیق حرفهای» میداند که برای پژوهشگرانی قابلاستفاده است که «روش نگارش دانشگاهی» و «روش تحقیق پایه» را بدانند.
کتاب «روش لایهای در اندیشه پژوهی» در دو بخش و یک گفتار پایانی به مثابه نتیجه تنظیم شده است. بخش نخست دارای دو بحث پایهای است که برای این اثر ضروری است. بحث اول در باب روش و روششناسی است و بهاجمال تعاریفی از «روش»، «روشِ نگارش دانشگاهی»، «روش تحقیق پایه»، «روش تحقیق حرفهای»، «روششناسی»، «روش تحقیق معرفتشناسانه»، «روش در اندیشهورزی»، «روش در نظریهپردازی»، و «شبه روش» ارائه میدهد. به نظر نویسنده تفکیک و تمایز اینها قبل از ورود به بخشهای بعدی ضروری بوده است.
قسمتِ دومِ در این بخش درآمدی بر اندیشهپژوهی است و مباحث پایهای مربوط به تعاریف و انواع اندیشه و اندیشهورزی، اندیشه به معنای عام و خاص، شاخصهای اندیشه، کارویژههای اندیشه، شبه اندیشه، آسیبشناسی کلان اندیشه ورزی و … را روشن میکند.
بخش دوم که بخش اصلیِ کتاب است به ارائه روش تحقیقِ لایهای میپردازد و این روش را در پنج مرحله و بیست و هشت لایه، معرفی میکند. هر لایه دارای برخی گامهای عملی است. پنج مرحلهای که اندیشه پژوهی در این روش بر اساس آنها به پیش میرود عبارتند از: مرحله پیشا اندیشه شناسی، مرحله اندیشمند شناسی، مرحله اندیشه شناسی، مرحله پسا اندیشه شناسی، و مرحله فرا اندیشه شناسی.
آخرین مبحث کتاب که «به مثابه نتیجه» نوشته شده، بحثی در باب اهمیت و ضرورت اندیشه و روش برای گذار از بحرانهای سیاسی اجتماعی است. در این اثر تلاش نویسنده بر این بوده که از تکرار مباحثی که در سایر کتابهای روش تحقیق در دسترس علاقهمندان قرار دارد خودداری کند و فقط به مباحث موردنظر خودش بپردازد.
منبع : نشر نگاه
استقبال از نوروز در عربستان +عکس
عینک واقعیت افزوده آشپزی را راحت کرد
بیشترین جستجوی ایرانیها در گوگل سال ۱۴۰۱+عکس
وحشت آمریکاییها از بمب افکن مرموز چین+عکس
طرح دیدنی شهرداری مشهد برای یک درخت+عکس
آسمان آبی و هوای پاک تهران در اولین روز بهار+عکس
میگ قدرمند روسی جای اف ۱۴ آمریکایی را میگیرد+عکس
قدرت عجیب بمب افکن پنهان کار آمریکایی+عکس
گوشی جدید سامسونگ با زوم ۱۵۰ برابری +عکس
تصویر عجیب از جهان اولیه با ستارگانی غول پیکر+عکس
تبریک ویژه آژانس فضایی اروپا به مناسب نوروز+عکس
طراحی فوقالعاده موزه آینده دبی توسط هوش مصنوعی+عکس
چطور بفهمیم موبایل ما ویروسی شده است؟
آیفون به این دلایل دیگر گوشی جذابی نیست
ابلاغ سیاستهای تحولی آموزشهای عالی علمیکاربردی
ظرفیت رشتههای آزمون دستیاری پزشکی افزایش مییابد
استفاده از همه ظرفیتهای دانشگاه آزاد در جهت تحقق شعار سال
اختصاص وام سفر به عتبات عالیات برای دانشجویان سراسر کشور
آثار برگزیدگان جشنواره مد و لباس فجر مصرف روزانه مردم میشود
تامین انرژی باتریهای قابل شارژ با پوسته خرچنگ
جشن نوروز با هماهنگی ایران در یونسکو برگزار شد
رئیسی: قانون رتبهبندی، با دقت و در نظر گرفتن حقوق معلمان اجرا شود
شماره ۳۷۲ سروش کودکان منتشر شد
تدوین سند فرهنگی بحران در جمعیت هلال احمر مورد توجه قرار گیرد
ابلاغ الگوی شهریه آموزشگاههای علمی آزاد/الزام اخذ گواهی صلاحیت حرفهای معلمان غیردولتی
ممنوعیت فعالیت معلمان فاقد صلاحیت در مدارس غیردولتی از سال آینده
ساعات بازدید از موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اعلام شد
قائم مقام رئیس جهاددانشگاهی منصوب شد
فراخوان پذیرش پژوهشگر پسادکتری در دانشگاه اصفهان
برگزاری آزمون جذب عمومی تصدی منصب قضا توسط جهاد دانشگاهی
دستورالعمل پرداخت فوقالعاده تماموقت جغرافیایی اساتید ابلاغ شد
اعلام زمان ثبتنام و برگزاری آزمون زبان وزارت علوم در سال ۱۴۰۲
طرح پایش مراکز آموزش علمی کاربردی در همه استان ها اجرا شد
مهمانی در مهمانی با شاد
فراخوان نخستین جشنواره مردمی معماری عمار منتشر شد
توصیه نامه شورای فرهنگ عمومی در عید نوروز و ماه مبارک رمضان
اسکان نوروزی فرهنگیان با پذیرش ۳۰۱ هزار نفر روز مسافر کلید خورد
سهمیه بومی به کدام داوطلبان آزمونهای استخدامی تعلق میگیرد؟
امروز، آخرین مهلت ثبتنام پذیرفتهشدگان ارشد پردیسهای کیش، ارس و کاسپین دانشگاه تهران
دغدغه جهاد دانشگاهی حل مسائل کشور است
مهمترین فعالیتهای دانشگاه تهران در ۱۴۰۱
دستورالعمل پرداخت فوق العاده تمام وقت جغرافیایی اساتید ابلاغ شد
جدول تفصیلی کمک هزینه دانشجویان و دستیاران پزشکی سال ۱۴۰۲اعلام شد
اعتراض دانشجویان آفریقای جنوبی به افزایش هزینههای تحصیلی
برای تولید زباله کمتر و یک سفر محیط زیستی در نوروز چه کنیم؟
۸ نکته ضروری برای حضور کودکان در فضای مجازی
البرز کمترین سرانه آموزشی و پرورشی کشور را دارد
وجود یک میلیون صندلی خالی در دانشگاهها و امکان جذب دانشجویان خارجی
تجدید نظر در احکام محرومیت از تحصیل دانشجویان
جشنهای بهار ایران
ده سال کج دار و مریز گذراندیم که روزی معلم شویم
آزمون به شرایط پذیرش در مدارس نمونه دولتی بازمیگردد؟
همخوانی دانشآموزان در محضر رهبر انقلاب طلیعه فعالیتهای قرآنی آموزشوپرورش در ماه رمضان خواهد بود
راهاندازی صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه علامه در سال آینده
عوامل تاثیرگذار در جذب دانشجویان بین الملل
اجرای بیش از یک هزار و ۴۷۰ فعالیت فرهنگی و اجتماعی در دانشگاه محقق اردبیلی
گسترش بیرویه ظرفیت رشتههای علوم پایه، علوم ریاضی و علوم مهندسی
توصیه های غذایی مهم برای مسافران+عکس
افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری پنومونی هستند
شماره تلفنهای ضروری برای سفرهای نوروزی که باید داشته باشید
نکات مهم برای نگهداری از ماهی قرمز
نون خ ۴ به تلویزیون میآید+عکس
سلاح ایرانی که آمریکاییها به آن سیاه چاله میگویند+عکس
آیفون ۱۵ پرومکس رکورد شیائومی را میشکند+عکس
دایناسوری با گردنی عجیب به اندازه اتوبوس +عکس
مشخصات گوشی هواوی میت ایکس۳ فاش شد
گوگل گوشی سامسونگ را با خاک یکسان کرد
حرکت جالب گوشی آیفون تاشو هنگام سقوط
معرفی ۳ دانشگاه برتر کشور بر اساس نظام رتبهبندی نیچر ایندکس
نوری: بدترین خاطره ما تعطیلی دانشآموزان بود
چهلمین شماره سه نقطه درباره چهل سالگی منتشر شد
پیش شماره سوم ماهنامه سوره منتشر شد
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی منصوب شد
ابلاغ بخشنامه برگزاری رویداد «الف تا» (الفبای تحول آموزش و پرورش)
امکان فعالیت ۲ ساله برگزیدگان کنکور در طرح بورسیه صنعتی
اعلام حدنصاب قبولی آزمونهای جامع علومپزشکی
زمان ثبتنام ۵ آزمون سال ۱۴۰۳ اعلام شد
برگزیدگان مرحله استانی مسابقه پایاننامه و مرحله مقدماتی مسابقه کتاب سه دقیقهای معرفی شدند
ساماندهی ۱۳۸۰ مدرسه سنگی در قالب ۳۹۵۶ کلاس درس
پویش ملی سین هشتم در دو بخش سفرها و سفرهها برگزار خواهد شد
کشف اولین انسان کره زمین در مشهد
سلاح ایرانی که آمریکاییها به آن سیاه چاله میگویند+عکس
کشف هیولای ۳۶۰ میلیون ساله دریایی +عکس
بطری آبمیوهگیری محصول جدید ژاپن+عکس
واکنش ربات انساننما به شاهزاده عربستان+عکس
دوربینهای جدید هلیکوپترهای ایران همپای هلیکوپترهای آمریکایی+عکس
میگ قدرمند روسی جای اف ۱۴ آمریکایی را میگیرد+عکس
دایناسوری با گردنی عجیب به اندازه اتوبوس +عکس
چرا قیمت این گوشی محبوب گران نمیشود؟
گوگل گوشی سامسونگ را با خاک یکسان کرد
وحشت آمریکاییها از بمب افکن مرموز چین+عکس
قدرت عجیب بمب افکن پنهان کار آمریکایی+عکس
کشف یک سیاره جوان که به آب تبدیل میشود
حرکت جالب گوشی آیفون تاشو هنگام سقوط
آیفون ۱۵ پرومکس رکورد شیائومی را میشکند+عکس
رقیب چینی تسلا را پشت سر گذاشت+عکس
این آیفون بدترین انتخاب برای خرید است
تصویر عجیب از جهان اولیه با ستارگانی غول پیکر+عکس
ساخت خودروی فراری دست ساز در مشهد+عکس
تصویر باورنکردنی از مجری انسان نمای چینی +عکس
دستگاه آشکارساز چین در قطب جنوب به موفقیت رسید
گوشی جدید سامسونگ با زوم ۱۵۰ برابری +عکس
بشر به راز جاودانگی دست یافت؟
اینترنت ماهوارهای در قطب جنوب فعال شد+عکس
طراحی فوقالعاده موزه آینده دبی توسط هوش مصنوعی+عکس
خطر بزرگ از کنار ایستگاه فضایی رد شد
آیفون به این دلایل دیگر گوشی جذابی نیست
چطور بفهمیم موبایل ما ویروسی شده است؟
مشخصات گوشی هواوی میت ایکس۳ فاش شد
آژانس فضایی کانادا لوگوی خود را تغییر داد+عکس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.