به گزارش ثریا - کتاب «جامعه‌شناسی هنر اسلامی» تألیف فردریک معتوق به تازگی با ترجمه صدیقه نایفی توسط انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شده است.
نویسنده در این کتاب توانسته است با به‌کارگیری تمامی معلومات عربی و غربی خود، پیوندهای ظریف و پیچیده آمیختگی هنری را با کارکردهای زیباشناختی، اجتماعی و اعمال مذهبی و معنوی تبیین کند.
صاحبان صنایع، در پاسخ به آنچه در مبانی اسلام بر آن تصریح شده است و در تلاش برای تطبیق آن [مبانی] با مسائل زیبایی‌شناختی، افزون بر قوانین صرفاً حرفه‌ای، قوانینی رفتاری را نیز پذیرفته‌اند؛ شاید برجسته‌ترین این قوانین درک عقلی و معنوی درباره دین و گروه دینی باشد. نکته‌ای که [برخی] منتقدان آن را در اثر هنری مشاهده نمی‌کنند و موجب می‌شود دگرگونی معنایی و نیز وجود «دایره بصری واحدی که اسلام، هنر و مردم در آن جاری هستند» از نظر ایشان پنهان بماند.
رابطه هنر و جامعه چیست؟ چگونه ماهیت جامعه بر ماهیت هنر اثر می‌گذارد؟ چگونه هنر بر روابط اجتماعی تأثیر می‌گذارد؟ آثار هنری چگونه تولید می‌شوند؟ هنرمند کیست؟ مخاطبان این هنر چه کسانی هستند؟ فردریک معتوق، در این کتاب به همه این پرسش‌ها و بیشتر از آن‌ها پاسخ داده است.
نویسنده در مقدمه این کتاب، انگیزه خود را از نگارش آن در دو مسئله خلاصه می‌کند: اول، «الفت طولانی‌مدت با هنر اسلامی و زندگی در دنیایی که فرهنگ آن آکنده از این هنر است» و دوم «اوضاع بد سیاسی روزگار ما که پاک‌ترین و زیباترین جلوه‌های نهفته در میراث فرهنگی، هنری و اجتماعی مرتبط با اسلام را هدف گرفته و کمر به تخریب آن بسته است»؛ مسائلی که باعث شده او بر خود لازم بداند به احقاق حق این هنر در حوزه تخصصی مطالعاتی خود بپردازد و سعی در زدودن غبار برآمده از پس‌زمینه‌های ایدئولوژیک و خصومت‌های سیاسی، دینی و تاریخی از چهره آثار هنر اسلامی بنماید. همین موارد مهم‌ترین انگیزه‌های مترجم برای ترجمه این اثر نیز بوده‌اند. گذشته از موارد یادشده، با وجود روند رو به رشد مخاطبان حوزه مطالعات جامعه‌شناختی هنر و نیز اهمیت حوزه هنر اسلامی و نقش مهم ایرانیان در شکوفایی آن، در حال حاضر اثری اختصاصی و جامع در زمینه جامعه‌شناسی هنر اسلامی و بررسی روند ارتباط آن با جامعه در دسترس علاقه‌مندان فارسی زبان نیست و تنها مقالاتی پراکنده و معدود در این زمینه در اختیار خوانندگان قرار دارد. اثر پیش رو می‌تواند ضمن همگامی با اقبال مخاطبان حوزه هنر به مفاهیم و مطالعات جامعه‌شناسانه به پر کردن بخشی از خلأ یاد شده نیز یاری رساند.
نویسنده کتاب، «فردریک معتوق» جامعه‌شناس، محقق و استاد دانشگاه لبنانی است که تحصیلات خود را در فرانسه به انجام رسانده، اکنون دارای تألیفات متعدد، معتبر و مورد توجه به زبان‌های عربی و فرانسوی در حوزه جامعه‌شناسی، به‌ویژه جامعه‌شناسی فرهنگی جهان اسلام است. معتوق از سویی خود را شاگرد جامعه‌شناسانی چون پیر بوردیو، ژان دووینیو و تحصیل‌کرده فضای آکادمیک غربی می‌داند و از دیگر سو به جامعه اسلامی احساس تعلق دارد و در این کتاب آثار هنر اسلامی را از منظر هر دو دیدگاه (بیرونی و درونی) مورد خوانش جامعه‌شناختی قرار می‌دهد. این رویکرد که به کتاب امتیازی دیگر بخشیده، از صفحات آغازین (حتی آنجا که در اهدای کتاب از ابن خلدون، دووینیو و بوردیو به‌عنوان اساتیدش قدردانی می‌کند) تا پایان کتاب و برای مثال بررسی عدم امکان تعمیم نتایج تحقیق بوردیو در زمینه مخاطبان هنری و خاستگاه‌های اجتماعی آنان به آثار هنر اسلامی قابل مشاهده است. علاوه بر این نویسنده به مباحث جامعه‌شناسی هنر اسلامی نگاهی جامع دارد و آن‌ها را در تمامی جوامع اسلامی (شامل سرزمین‌های عربی و غیرعربی چون ایران، هند و…) و در سایر رشته‌ها و زمینه‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد؛ بنابراین کتاب به مخاطبان یک سرزمین، گروه یا رشته خاص هنری محدود نمی‌شود.
معتوق در فصول آغازین به نقد و بررسی آرا منتقدان هنر اسلامی و رد فرضیه‌هایی نظیر انکار خلاقیت، عدم اصالت و منقول بودن هنر اسلامی از غیرمسلمانان و تحریف آن از هنرهای محلی می‌پردازد و در ادامه پایه‌های هنر اسلامی، ابعاد متمایز و تفاوت‌های خلاقانه آن، ارتباطش با جامعه و خلق‌وخوی صنعت‌گران و هنرمندان آن را تبیین می‌نماید. او در فصول بعدی به‌طور جداگانه از منظری جامعه‌شناسانه مهم‌ترین جلوه‌های هنر اسلامی را در اسلیمی، معماری شهر، خط و خوشنویسی و ادبیات مورد بررسی قرار می‌دهد و رابطه دین، جامعه و هنر را با نظر به مفاهیم و اصطلاحاتی چون جوامع کل‌گرا، جایگاه مخاطب، تاریخی نبودن هنر اسلامی، عادت‌واره زیبایی‌شناختی اسلامی و… تشریح می‌کند.
این کتاب با ۲۵۸ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۱۲۰ هزار تومان عرضه شده است.
منبع : انتشارات سروش
چین لباس‌های فضایی جدیدی را به ایستگاه فضایی تیانگونگ فرستاد
چرا لاک‌پشت‌ها در برابر سرطان مصون هستند؟
ضرورت تلاش همه‌جانبه برای حضور ایمن و پرشور دانش‌آموزان و فرهنگیان در سفر تمدن‌ساز اربعین
طرح حامی گامی راهبردی در مسیر قطع چرخه فقر آموزشی است
اعزام ۸ تیم المپیادی به رقابت‌های جهانی از ۲۶ تیر تا ۲۰ مرداد/ کارشکنی فرانسه برای جلوگیری از درخشش دانش‌آموزان ایرانی در المپیاد فیزیک
عذرخواهی شرکت ایلان ماسک به‌خاطر گراک
مقابله با سارقان محتوا در فیس‌بوک و اینستاگرام
مالک تیک‌تاک عینک واقعیت ترکیبی می‌سازد
عطش تراشه‌ساز آمریکایی برای حضور در بازار چین
ارزیابی تکمیلی داوطلبان اعزام به مدارس از کشور / انتخاب ۴۷۰ نفر جهت اعزام
کاوشگر ناسا رکورد شکست
هوش مصنوعی کلود طراح شد!
خاورمیانه برای پذیرش هوش مصنوعی آماده است؟
کمبود بودجه به ناسا رسید؛ خروج ۲هزار مدیر!
برای خواندن دست اپل از سامسونگ چشم برندارید!
ببینید؛ رونمایی از سریع‌ترین قطار چین با سرعت ۶۰۰ کیلومتر بر ساعت
جنگ سایه‌ها؛ چگونه اختلال در GPS زندگی روزمره ایرانیان را مختل کرد؟
جراحی کیسه صفرای خوک با روبات هوشمند
دسترسی به دامنه‌های .ir دچار مشکل شد
هفت تغییر مهم که در آیفون ۱۷ خواهیم دید
ساخت مخازن سبک و ایمن هیدروژن مایع با نانوصفحات گرافنی
حجم مغز افراد روان‌آزار کمتر است
روبات‌ها سربازان روسی را اسیر کردند
نقشه راه جدید دانشگاه شهید بهشتی برای همکاری گسترده با صنعت
ماموریت آکس-۴ ایستگاه فضایی بین‌المللی را ترک کرد
نحوه محاسبه نمره نهایی در پذیرش دانشجو معلمان چگونه است؟
بودجه دانشگاه آزاد زیر ذره‌بین؛ تاکید بر پایداری اقتصادی
یک ماده خنک‌کننده جدید توسط هوش مصنوعی کشف شد
هوش مصنوعی؛ شریک آینده‌نگر مدیریت بحران‌های جهانی
عکس روز ناسا از یک فرورفتگی در مریخ
غم اگر تصویر بود: نفس دختر ۲ ساله شهید حمید آزکات
تصویر/ دختر بچه اهل غزه که به دلیل وحشت و ترس موهای سرش ریخته است
المپیاد فناورانه امیرکبیر؛ گامی برای تقویت ورزش دانشجویی
واکنش وزارت ارتباطات به اختلال مسیریاب‌ها؛ ملاحظات استفاده از واتس اپ
معاون وزیر علوم به سوالات کنکوری‌ها در تلویزیون جواب می‌دهد
سهم ۶۰ درصدی تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور
از چت‌بات‌های هوش مصنوعی برای روان‌درمانی استفاده نکنید!
غصه شنبه از نظر علمی ثابت شد!
جایگزینی یک تزریق هفتگی با قرص‌ها برای بیماران پارکینسون
کشف ارتباط ساعت داخلی بدن و وعده‌های غذایی با خطر چاقی و دیابت
اروپا با طرحی بلندپروازانه، انقلاب کوانتومی خود را کلید می‌زند
پاکسازی موفق چاه نفت با فناوری نوین در شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاه شیراز
ستاد پیگیری و پشتیبانی از آسیب دیدگان جنگ تحمیلی در وزارت علوم تشکیل می‌شود
اعمال ۴۰ درصدی نمره کنکور در پذیرش نهایی دانشجو در سال ۱۴۰۴
زمان اعلام نتیجه اولیه و نهایی کنکور ۱۴۰۴ مشخص شد
آمادگی بانک سپه برای پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزند‌آوری
معرفی جوان‌ترین و مسن‌ترین داوطلبان نوبت دوم کنکور
چهارشنبه، آخرین مهلت دریافت کارت کنکور/داوطلبان برای تغییر حوزه و گروه به باجه‌ها مراجعه نکنند
راه‌اندازی سامانه یادگیری مجازی برای توانمندسازی معلمان/ برگزاری دوره‌های تلفیقی حضوری و مجازی توانمندسازی
۱۵ درصد داوطلبان کنکور از استان تهران هستند/برگزاری آزمون در ۱۵ حوزه خارجی
رونمایی از هویت بصری جدید پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش مای مدیوو توسعه قابلیت‌های نوین
میدان پویا؛ برنامه‌ای جدید برای تقویت اوقات فراغت تابستانی دانش‌آموزان
امکان ساخت رگ‌های خونی جدید در بدن با کمک نانوسیلیکات
هوش مصنوعی در دولت‌ها؛ ابزار پیشرفت یا تهدیدی برای دموکراسی؟
تولد اولین گاومیش شبیه‌سازی‌شده جهان از طریق سزارین
تولید کرم‌های نانویی ضد آفتاب و مرطوب کننده با جذب سریع
عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر عینک نوردرمانی راهی برای شناخت سالمندان در مراحل ابتدایی آلزایمر
عکس روز ناسا از کهکشان هلیکس
گرد و غبار و فرونشست زمین‌شناسی دو چالش مهم اصفهان
نزدیک ترین تصاویر از سطح خورشید منتشر شد
آیا ورزش واقعاً سلامت روان را بهبود می‌بخشد؟
فنی اما ساده: تکلیف ضایعات داخل توالت‌های هواپیما چه می‌شود؟
معرفی نسخه جدید شاسی‌بلند وارداتی ایران
پایان مزاحمت ماهواره‌ها برای اخترشناسان
محققان از فواید سلامت شگفت‌انگیز هندوانه پرده برداشتند
روبات پوشیدنی در شرکت هواپیمایی کره استخدام شد
فراخوان ساخت محصول افشانه سلولی برای ترمیم زخم‌های پوستی
زنبورهای عسل جاسوس چین شدند
سرعت بخشی به برنامه‌های پروژه ملی مهر
چت‌جی‌پی‌تی فارسی؛ ابزار بومی برای تولید محتوا و تحلیل هوشمند فروشگاه‌های اینترنتی
آسیب نور شهرهای بزرگ به سلامت قلب
هوش مصنوعی اوپن ای‌آی قهرمان شد
هوش مصنوعی به زودی با حیوانات خانگی حرف می‌زند
فیل‌ها با حرکات خود، خواسته‌هایشان را بیان می‌کنند
نشست بررسی ملاحظات پدافند غیرعامل در برنامهریزی شهری برگزار می‌شود
نانوپوششی که ماهواره‌ها را در آسمان نامرئی می‌کند
کشفی که مسیر ساخت مواد رساناتر را هموار می‌کند
صرفه‌جویی ۹۹ درصدی در مصرف انرژی با فتوکاتالیست‌های نقاط‌کوانتومی
عکس روز ناسا از سحابی مورچه
رنگ‌های مدل پایه آیفون ۱۷ لو رفت
شعری زیبا/می‌شود من هم برایت شعر «ای ایران» بخوانم؟
پیام تسلیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی ارتحال حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید محمدباقر حجتی
تصویر/ دختر بچه اهل غزه که به دلیل وحشت و ترس موهای سرش ریخته است
غم اگر تصویر بود: نفس دختر ۲ ساله شهید حمید آزکات
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی می‌شود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره می‌کنند
کودک اهل کتاب ایرانی، آینده‌ساز گفت‌وگو و دانایی است
اگر دلتان یک مجموعه شعر می‌خواهد «باران کبوتر» منتشر شد
شرکت ۳۵۰۰ نفر در پویش قرآنی «به نام پیروزی»
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
تصویر/ هیئات با پیوند «ایده، شعر و اجرا» از مکتب حسین به ایران حسین پل زدند
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئه‌های دشمن
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامه‌نگاری در جنگ
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
بازسازی اعتماد به چیزی فراتر از تبلیغات و رسانه نیاز دارد
منوی عجیب یک پیتزافروشی در نیاوران تهران که پربازدید شد
درمان ساده‌ای که می‌تواند از ۷۵ درصد سرطان‌های معده جلوگیری کند
در معرض ابتلا به آلزایمر هستید؟/ چهار مسیر منتهی به این بیماری را بشناسید
احتمال تغییر زمان امتحانات گواهینامه و ارتقا برای برخی دستیاران پزشکی
میراث شهید طهرانچی: تحول در جذب و ارتقای استادان
.ترفند رسانه‌ای رژیم صهیونیستی برای توجیه تجاوز نظامی به ایران
برگزاری ۱۱ آزمون گروه علوم پزشکی در مردادماه امسال
انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخ‌دهی ۳۲ برابر سریع‌تر به کاربران
استفاده از نانوحباب برای مهار گازهای گلخانه‌ای
یافته‌های دانشمند ایرانی درباره توانایی چت‌جی‌پی‌تی در درک رنگ‌ها
ابتکار دانشمند ایرانی در استفاده از چوب برای افزایش طول عمر باتری
یک‌پنجم سال زیر تیغ فرابنفش؛ ازون از ما محافظت می‌کند ولی نه همیشه
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.