به گزارش ثریا - کتاب «جامعه‌شناسی هنر اسلامی» تألیف فردریک معتوق به تازگی با ترجمه صدیقه نایفی توسط انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شده است.
نویسنده در این کتاب توانسته است با به‌کارگیری تمامی معلومات عربی و غربی خود، پیوندهای ظریف و پیچیده آمیختگی هنری را با کارکردهای زیباشناختی، اجتماعی و اعمال مذهبی و معنوی تبیین کند.
صاحبان صنایع، در پاسخ به آنچه در مبانی اسلام بر آن تصریح شده است و در تلاش برای تطبیق آن [مبانی] با مسائل زیبایی‌شناختی، افزون بر قوانین صرفاً حرفه‌ای، قوانینی رفتاری را نیز پذیرفته‌اند؛ شاید برجسته‌ترین این قوانین درک عقلی و معنوی درباره دین و گروه دینی باشد. نکته‌ای که [برخی] منتقدان آن را در اثر هنری مشاهده نمی‌کنند و موجب می‌شود دگرگونی معنایی و نیز وجود «دایره بصری واحدی که اسلام، هنر و مردم در آن جاری هستند» از نظر ایشان پنهان بماند.
رابطه هنر و جامعه چیست؟ چگونه ماهیت جامعه بر ماهیت هنر اثر می‌گذارد؟ چگونه هنر بر روابط اجتماعی تأثیر می‌گذارد؟ آثار هنری چگونه تولید می‌شوند؟ هنرمند کیست؟ مخاطبان این هنر چه کسانی هستند؟ فردریک معتوق، در این کتاب به همه این پرسش‌ها و بیشتر از آن‌ها پاسخ داده است.
نویسنده در مقدمه این کتاب، انگیزه خود را از نگارش آن در دو مسئله خلاصه می‌کند: اول، «الفت طولانی‌مدت با هنر اسلامی و زندگی در دنیایی که فرهنگ آن آکنده از این هنر است» و دوم «اوضاع بد سیاسی روزگار ما که پاک‌ترین و زیباترین جلوه‌های نهفته در میراث فرهنگی، هنری و اجتماعی مرتبط با اسلام را هدف گرفته و کمر به تخریب آن بسته است»؛ مسائلی که باعث شده او بر خود لازم بداند به احقاق حق این هنر در حوزه تخصصی مطالعاتی خود بپردازد و سعی در زدودن غبار برآمده از پس‌زمینه‌های ایدئولوژیک و خصومت‌های سیاسی، دینی و تاریخی از چهره آثار هنر اسلامی بنماید. همین موارد مهم‌ترین انگیزه‌های مترجم برای ترجمه این اثر نیز بوده‌اند. گذشته از موارد یادشده، با وجود روند رو به رشد مخاطبان حوزه مطالعات جامعه‌شناختی هنر و نیز اهمیت حوزه هنر اسلامی و نقش مهم ایرانیان در شکوفایی آن، در حال حاضر اثری اختصاصی و جامع در زمینه جامعه‌شناسی هنر اسلامی و بررسی روند ارتباط آن با جامعه در دسترس علاقه‌مندان فارسی زبان نیست و تنها مقالاتی پراکنده و معدود در این زمینه در اختیار خوانندگان قرار دارد. اثر پیش رو می‌تواند ضمن همگامی با اقبال مخاطبان حوزه هنر به مفاهیم و مطالعات جامعه‌شناسانه به پر کردن بخشی از خلأ یاد شده نیز یاری رساند.
نویسنده کتاب، «فردریک معتوق» جامعه‌شناس، محقق و استاد دانشگاه لبنانی است که تحصیلات خود را در فرانسه به انجام رسانده، اکنون دارای تألیفات متعدد، معتبر و مورد توجه به زبان‌های عربی و فرانسوی در حوزه جامعه‌شناسی، به‌ویژه جامعه‌شناسی فرهنگی جهان اسلام است. معتوق از سویی خود را شاگرد جامعه‌شناسانی چون پیر بوردیو، ژان دووینیو و تحصیل‌کرده فضای آکادمیک غربی می‌داند و از دیگر سو به جامعه اسلامی احساس تعلق دارد و در این کتاب آثار هنر اسلامی را از منظر هر دو دیدگاه (بیرونی و درونی) مورد خوانش جامعه‌شناختی قرار می‌دهد. این رویکرد که به کتاب امتیازی دیگر بخشیده، از صفحات آغازین (حتی آنجا که در اهدای کتاب از ابن خلدون، دووینیو و بوردیو به‌عنوان اساتیدش قدردانی می‌کند) تا پایان کتاب و برای مثال بررسی عدم امکان تعمیم نتایج تحقیق بوردیو در زمینه مخاطبان هنری و خاستگاه‌های اجتماعی آنان به آثار هنر اسلامی قابل مشاهده است. علاوه بر این نویسنده به مباحث جامعه‌شناسی هنر اسلامی نگاهی جامع دارد و آن‌ها را در تمامی جوامع اسلامی (شامل سرزمین‌های عربی و غیرعربی چون ایران، هند و…) و در سایر رشته‌ها و زمینه‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد؛ بنابراین کتاب به مخاطبان یک سرزمین، گروه یا رشته خاص هنری محدود نمی‌شود.
معتوق در فصول آغازین به نقد و بررسی آرا منتقدان هنر اسلامی و رد فرضیه‌هایی نظیر انکار خلاقیت، عدم اصالت و منقول بودن هنر اسلامی از غیرمسلمانان و تحریف آن از هنرهای محلی می‌پردازد و در ادامه پایه‌های هنر اسلامی، ابعاد متمایز و تفاوت‌های خلاقانه آن، ارتباطش با جامعه و خلق‌وخوی صنعت‌گران و هنرمندان آن را تبیین می‌نماید. او در فصول بعدی به‌طور جداگانه از منظری جامعه‌شناسانه مهم‌ترین جلوه‌های هنر اسلامی را در اسلیمی، معماری شهر، خط و خوشنویسی و ادبیات مورد بررسی قرار می‌دهد و رابطه دین، جامعه و هنر را با نظر به مفاهیم و اصطلاحاتی چون جوامع کل‌گرا، جایگاه مخاطب، تاریخی نبودن هنر اسلامی، عادت‌واره زیبایی‌شناختی اسلامی و… تشریح می‌کند.
این کتاب با ۲۵۸ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۱۲۰ هزار تومان عرضه شده است.
منبع : انتشارات سروش
کشف یک منظومه دو ستاره‌ای عجیب با یک سیاره فراخورشیدی
بازیافت طلای خالص از زباله‌ها با استفاده از پنیر
پیدا شدن سر و کله موجودات زنده در سنگ‌های ۲ میلیارد ساله
شکست بزرگ گوگل رقم خورد
شباهت ترسناک ربات پروتوکلون به انسان که حتی استخوان هم دارد+عکس
تصویری از اولین زیردریایی نظامی دنیا+عکس
جعبه سیاه هواپیما دقیقا چه چیزی را ضبط می‌کند؟
یک جانور عجیب در اعماق دریا کشف شد+عکس
جنگنده سوئدی جانشین اف ۳۵ آمریکایی شد+عکس
رونمایی از لندکروزر لیموزین در ایران+عکس
راهنمای عمل ارزشیابی و بارم‌بندی دروس دانش‌آموزان اصلاح شد
شرط سنی پذیرش در دانشگاه امام صادق (ع) را افزایش دهید
پزشکی صرفا علم نیست؛ هنری آراسته به زیور اخلاق است
دستگیری دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه آلمانی
منابع و مواد آزمون پذیرش دانشجوی لیسانس به پزشکی سال ۱۴۰۴ منتشر شد
برنامه‌ریزی آموزش و پرورش برای ارتقای معدل و مهارت‌آموزی دانش‌آموزان
رقابت ۹۰۰ تیم دانش آموزی هلال احمر در ۳۱ استان
نهضت توسعه فضاهای آموزشی، ائتلافی برای اعتلای آموزش و پرورش کشور است
زمان برگزاری آزمون لیسانس به پزشکی مشخص شد
پیشنهاد تهیه پیش‌نویس تخصیص خودرو، وام و مسکن به اعضای هیئت علمی
تغییرات در جانمایی سی‌وششمین نمایشگاه کتاب ادامه دارد
بورس دانشجویان مستعد و ممتاز فعال شد
وزیر آموزش و پرورش: شورای اجرایی آیسسکو در ایران فعال شود
آموزش و پرورش: تصاویر تنبیه بدنی دانش‌آموز در آستارا مربوط به چند سال قبل است
کاهش سن سنجش سلامت؛ ۴ سال به بالاها با نوبت‌گیری سنجش می‌شوند/ مهلت نوآموزان برای سنجش تا پایان اردیبهشت
راه‌اندازی ۱۶۰ مجموعه نخبه پرور در سراسر کشور
تعیین تکلیف دو زمین دانشگاه علم و صنعت در پردیس و دماوند
دانشگاه می‌تواند به عنوان اتاق فکر دستگاه‌های اجرایی کشور فعالیت کند
ثبت‌نام بیمه موبایل و لپ تاپ دانشجویان آغاز شد/دانشجویان دولتی می‌توانند ثبت‌نام کنند
معرفی دانشگاه‌های برگزیده در ثبت و همانندجویی پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و پیشنهاده‌ها
شاسی بلند وارداتی سایپا تغییر کرد+عکس
پراید وانت جدید در راه است+عکس
چرا جنگنده ۵۲ ساله F-۱۵ از یک جنگنده مدرن سرعت بیشتری دارد؟
در ویندوز ۱۱ با این روش از اسکرین شات‌ها متن بیرون بکشید
سنگین‌ترین ناوشکن دنیا با موشک‌های هایپرسونیک به آب انداخته شد
۱۲ کلید میانبر خطرناک ویندوز که هرگز نباید فشار داده شوند
ساخت سیمان جدیدی که از گرما برق تولید می‌کند
رئیس جمهور پای تخته رفت
مزدا ۳ اسپرت جدید معرفی شد+عکس
چرا دانشمندان نباید این ۵ هیولای منقرض شده را زنده کنند؟
خودرویی که قاتل مرسدس‌بنز و بی‌ام‌و است+عکس
خبر خوب برای عاشقان خودرو
نیسان پاترول بهترین شاسی‌بلند ۸ نفره جهان شد+عکس
اولین استفاده رزمی آمریکا از بمب GBU-57
۵ مورد از بهترین شهر های چین برای تجارت و بازدید تجاری
تبلیغ فروش مدارک تحصیلی جعلی روی دیوار اعتماد متقاضیان
مصوبه‌ای برای تخصیص رفاهیات به اعضای هیأت علمی
ضرورت اصلاح نظام اداری و تقویت حس تعلق سازمانی در دانشگاه
ایجاد ۶ رشته جدید در دانشگاه محقق اردبیلی
استخدام ۷۰ هزار نفر در سطوح مختلف وزارت آموزش و پرورش
آیا اردوهای دانش‌آموزی با دستور وزیر، به تجربه‌ای ایمن تبدیل می‌شوند؟
کتاب ده کیلومتر از زمین منتشر شد
چالش‌های تولید لباس برای تابستان از زبان یک تولیدکننده
سرویس ویژه دانشجویان دختر دانشگاه صنعتی شریف راه اندازی می شود
زمان ثبت نام وام ودیعه مسکن دانشجویان تربیت مدرس اعلام شد
دانشگاه‌های برگزیده در ثبت پایان‌نامه و رساله معرفی شدند
برگزاری دومین دوره نمایشگاه کار در دانشگاه امیرکبیر
انتصاب‌های جدید در دانشگاه آزاد تهران شرق
بیمارستان ۷۵۰ تخت‌خوابی فرهیختگان ۲ در منطقه ۲۲ افتتاح خواهد شد
فصل جدید همکاری معاونت امورهنری با جامعه دانشگاهی
راهکارهای جلوگیری از مهاجرت از زبان آزادارمکی
تنبیه بدنی دانش‌آموز آستارایی تکذیب شد
روزشمارهفته معلم اعلام شد
دریافت پول برای جبران عقب‌ماندگی درسی دانش‌آموزان ممنوع/ تدریس ۳ درس برای دانش‌آموزان نیازمند تلاش بیشتر
در پیگیری و استیفای حقوق دانش‌آموزان، هیچ مماشاتی نخواهیم داشت
کمک مالی دولت ژاپن به دانشجویان کم‌بضاعت
دانشگاه با کمبود ۱/۵ میلیون مترمربع فضای خوابگاهی مواجه است
مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران فرصتی برای تقویت روحیه نقد است
نتوانستیم آثار علوم انسانی را به خوبی نمایه سازی کنیم/حرف ایران در این زمینه شنیده نشده است
فراخوان جشنواره ملی شعر آستانه خورشید منتشر شد
۶ حیوان عجیب و واقعی که هرگز در عمرتان ندیده‌اید +عکس
۴ محور کلیدی تفاهم‌نامه دانشگاه علم و صنعت و سالنتو ایتالیا چه بود؟
مهلت استفاده خانواده‌های دانشگاه آزادی از تخفیف شهریه اعلام شد
آموزش طلاب در زمینه هوش مصنوعی اولویت دارد
شناسایی و پایش ۱۱۳۵ نخبه و استعداد برتر حوزوی در خراسان
علوم و تحقیقات حیات وحش راه اندازی می‌کند؛ آخرین وضعیت تله کابین
جزئیات پذیرش دکتری بدون آزمون دانشگاه پیام نور اعلام شد
هشدار بی‌سابقه رئیس پنتاگون درباره این موشک‌های هایپرسونیک
وحشت آمریکا از این موشک‌ها علنی شد+عکس
اعلام مهلت استفاده خانواده‌های دانشگاه آزادی از تخفیف شهریه
بازیافت طلای خالص از زباله‌ها با استفاده از پنیر
وحشت آمریکا از این موشک‌ها علنی شد+عکس
سوخو ۳۵ های روسی به جای ایران، در الجزایر دیده شدند
۴ فروند تانکر سوخت رسان هوایی آمریکا امروز وارد خاورمیانه شدند
پژو پارس جدید با هوش مصنوعی این شکلی است
پراید وانت جدید در راه است+عکس
پیدا شدن سر و کله موجودات زنده در سنگ‌های ۲ میلیارد ساله
رقیب سامانه موشکی تاد به میدان آمد و کابوس آمریکایی‌ها شد
شباهت ترسناک ربات پروتوکلون به انسان که حتی استخوان هم دارد+عکس
شواهدی که از عربستان سبز و مهاجرت انسان‌ها خبر می‌دهد
نقطه ضعف بزرگ بمب‌افکن بی ۲ آمریکا فاش شد
اتصال مستقیم به موبایل استارلینک کلید خورد
وانت ۷ میلیارد تومانی تسلا این شکلی است+عکس
اولین استفاده رزمی آمریکا از بمب GBU-57
پهپاد چین به صورت گروهی وارد میدان نبرد می‌شوند
شاسی بلند وارداتی سایپا تغییر کرد+عکس
سنگین‌ترین ناوشکن دنیا با موشک‌های هایپرسونیک به آب انداخته شد
هشدار بی‌سابقه رئیس پنتاگون درباره این موشک‌های هایپرسونیک
ترامپ به ناسا هم حمله کرد
ترامپ چند روز دیگر تعرفه‌های جدید را مشخص می‌کند
۶ حیوان عجیب و واقعی که هرگز در عمرتان ندیده‌اید +عکس
آغاز شراکت آمریکا در ساخت پهپادهای قاتل
خلبان فراری نیروهای مسلح اوکراین در فضا مخفی شد
یک جانور عجیب در اعماق دریا کشف شد+عکس
جنگنده جدید چینی جنگنده آمریکایی را پشت سر گذاشت
تصویر عجیب از سمند وانت که تولید آن ادامه نیافت
ساخت سیمان جدیدی که از گرما برق تولید می‌کند
چرا جنگنده ۵۲ ساله F-۱۵ از یک جنگنده مدرن سرعت بیشتری دارد؟
پهپادی که در عملیات‌های شبانه می‌تواند شب را روز کند
رقیب قدرتمند سامانه موشکی تاد به میدان آمد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.