به گزارش ثریا آذرماه ۱۳۹۳ بود که جمعیت عظیمی در مراسم تشییعجنازه مرتضی پاشایی یکی از خوانندگان موسیقی پاپ حضور یافتند؛ ازدحامی که تحلیل و بررسیهای جامعهشناسی و سیاسی را در پی داشت. تندترین واکنش در رابطه با حضور گسترده و غیرقابلپیشبینی مردم در مراسم تشییع آن خواننده جوان از آن یوسف اباذری، استاد جامعهشناسی دانشگاه تهران در یک همایش تحت عنوان «پدیدارشناسی فرهنگی یک مرگ» در ۱۸ آذرماه همان سال در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بود. اباذری ازدحام در مراسم پاشایی را نتیجه سیاستزدایی دانست و سرانجام موسیقی امثال پاشایی را فاشیزم خواند. وی ازدحام در تشییعجنازه پاشایی را نوعی گرفتار شدن مردم به افلاس تعبیر کرد.
اینک تقریباً ۷ سال بعدازآن مراسم یک مراسم مشابه در جنوب کشور و در قبرستان روستای «سروک» در حاشیه شهر یاسوج ضرورت تحلیل چنین پدیدهای را مجدداً سبب شده است. با وجود مشابهتها میان مراسم تشییعجنازه پاشایی و مراسم تشییعجنازه سجاد رزمجو خواننده برخی آوازهای محلی در استانهای لرنشین نباید برخی تفاوتها را نادیده گرفت. قطعاً با فاصله گرفتن از این مراسم بهتر میتوان به تحلیل ماوقع این رخداد یعنی حضور و ازدحام مردم در بدرقه پیکر این چهره شناختهشده در استانهای جنوبی کشور پرداخت. در چند روز گذشته بسیاریها با ذوقزدگی و هیجان راجع به موضوع اظهارنظر کردهاند و تا مدتی این اتفاق محل بحث خواهد بود. این قلم نیز برکنار از پیش ذهنیت و تأثیر فضای ایجادشده نمیتواند باشد و این جو در روزهای بعد از خاکسپاری به حدی شدت گرفته است که برخی با تعابیر عجیب از آن با عنوان «حماسه سروک» یاد میکنند.
در تحلیل پدیده مراسم سجاد رزمجو نمیتوان شخصیت، گذشته و فعالیت این چهره عرصه خوانندگی و «کانتکس» مربوطه را نادیده گرفت. عرصه فعالیت سجاد رزمجو کاملاً مشخص و محدود بود؛ وی به خوانندگی و اجرای آهنگهای شاد و گاهی غمگین در مراسمات شادی و عزای مردم میپرداخت. فعالیت وی نهتنها در تعاریف کلاسیک و روشنفکری همچون هنر متعهد، فاخر و هنر برای هنر قرار نمیگرفت که برخی منتقدان با نگاهی از بالا به پایین آن را حتی سخیف میخواندند و برخی نیز از آن با عنوان موسیقی کوچهبازاری یاد میکردند؛ اما همه مردم تابع و پیرو این مرزبندیها نیستند. مردم روزانه و در مناسبتهای مختلف و به طرق مختلف این نوع از موسیقی را دنبال میکنند و از آن لذت میبرند که در استانهایی که هنوز آدابورسوم گذشته و بخشی از سنتها در زندگی روزمره مردم جاری است دارای طیف گستردهای از طرفدار و هوادار است و در این مورد خاص استانهای کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر، چهارمحال بختیاری، لرستان و خوزستان درگیر بودهاند.
رابطه یک گروه دیگر در رابطه با این نوع تولیدات و فعالیتها را باید از زاویه مفهوم گیلتی پلژر (guilty pleasure) دید و موردبررسی قرار داد. گیلتی پلژر یا «لذت گناهآلود» یا «دلچسب ناپسند» چیزی که در ظاهر اینگونه نشان داده میشود که در شان افراد نیست و از بیان آن خجالت میکشند، اما از انجام آن لذت میبرند و برخی کارهای موسیقیایی بیش از هر حوزه دیگری در معرض چنین نگاهی است.
این گروه معمولاً ترجیح میدهند در خلوت خود یا جشنها و آیینها با فاصله لذت ببرند و در این مورد مراسم تشییعجنازه را فرصتی برای بیان این علاقهمندی و همدلی با درگذشت یکی از فعالترین چهرهها در حوزه کار و فعالیت مربوط به خود دیدند؛ بنابراین شاید پیشبینی حضور این تعداد از مردم در مراسم تشییعجنازه و واکنشها در شبکههای اجتماعی شاید سخت بود، اما عجیب و غیرقابلهضم نیست.
بااینوجود حضور این جمعیت و واکنشهای ادامهدار در رابطه با این موضوع حداقل در کهگیلویه و بویراحمد بیسابقه بوده است. در این مناطق و بهواسطه مناسبات بالای سببی و نسبی و سایر ارتباطات معمولاً آیینها و بهویژه مراسم شخصیتها همراه با ازدحام است، اما قطعاً میان مراسم تشییع سجاد رزمجو با سایر موارد مشابه تفاوت اساسی بوده و به ادعای شرکتکنندگان و برخی مطلعین بزرگترین مراسم از این نوع تشییعجنازه شخصیتها در آن بخش از کشور بوده است.
سبک و شیوه خوانندگی که نوع کار رزمجو را در آن قالب میتوان تعریف کرد در دنیا و ایران جایگاه و پایگاه خود را در میان گروههای مختلف دارد. در برخی مناطق همچون کهگیلویه و بویراحمد و برخی مناطق همجوار به جهت خلأ و فقدان در سایر بخشهای هنری و موسیقیایی اینگونه فعالیتها از پذیرش بیشتری برخوردار است و یک سطح و سقف ناخواسته برای مردم در حوزه موسیقی پدید آورده است. این موسیقی در استانهای جنوبی و بهویژه فعالیت موسیقیایی رزمجو در استانهای لرنشین عناصر محلی، تاریخی و جغرافیایی همچون غیرت، تفنگ، کوه دنا و ... را به خدمت گرفته است و با ایجاد یک فضای شبه حماسی در میان گروههای مختلف بهویژه جوانان جابازکرده است.
بهصورت خاص در مورد سجاد رزمجو باید به صدا و آواز، برخی اشعار، جز اولینها بودن و مداومت در این مسیر، کیفیت بهتر کار به نسبت سایر فعالان این حوزه اشاره داشت که سبب شناخت و محبوبیت وی در چند استان جنوبی کشور شده بود. در مراسم تشییع سجاد رزمجو بخشی از موضوع را باید حول شبکههای اجتماعی جستوجو کرد. اینکه بخواهیم در اتفاقات امروزی بشر فرض یا احتمالی را بدون یا قبل از شبکههای اجتماعی متصور شویم کمی غیرممکن است چراکه اجزای امروزی در هر پدیدهای در رابطه با رسانه و تأثیرات متقابل معنا میشود.
شبکههای اجتماعی البته نمیتوانند بهتنهایی همه فضاسازی را مدیریت کنند و حتماً باید در بیرون زمینههایی وجود داشته باشد که چنین ظرفیتی از همان لحظه خبر انفجار در مورد سجاد رزمجو دیده میشد و خبر مرگ وی با واکنش گسترده در شبکههای اجتماعی مواجه شد؛ بهطوریکه واکنشها و ابراز همدردی عمومی سبب ورود چندین شبکه خارجی فارسیزبان به موضوع شد.
قطعاً پرداختن شبکههای خارجی و بهویژه بیبیسی را نباید از منظر بیخبری یا بیاطلاعی این شبکهها نسبت به اصل ماجرا دانست، بلکه یقیناً ناشی از تأثیرات حادثه و واکنشها در بخش گستردهای از کشور و استفاده از این جو ایجادشده بزرگ بود. این رسانهها تحت تأثیر فضا به این موضوع پرداختند و ورود این شبکهها سبب تحریک بخش دیگری از جامعه شد و بخش عظیمی از واکنشها و جرات تحلیلها و حضور مردم در مراسم تشییع به همین حضور رسانهها برمیگردد.
یک نکته دیگر ورود سیاسیون و صدور پیامهای تسلیت بعد از گذشت چندین ساعت از مراسم تشییعجنازه بود که تا قبل از آن سطح اتفاق را پایین و احتمالاً دون شان ورود خود و یا نامربوط میدانستند، ولی جمعیت مراسم تشییع سبب واکنش چهرههای سیاسی از یاسوج تا رئیسجمهور اسبق و معاون رئیسجمهور فعلی شد. در این مراسم بار دیگر و در یک مورد خاص مردم فارغ از نهادهای رسمی به تفسیر معنای حرکتهای خودجوش و خودانگیخته پرداختند، ولی اینکه بخواهیم این اتفاق را یک نقطه عطف یا یک رخداد حتی برای همان چند استان جنوبی بدانیم کمی بعید مینماید.
آنچه مردم فارغ از ارزشگذاری در بعدازظهر روز چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۰ در سوگ یک چهره برکنار از هرگونه رانت و امکان خاص خلق کردند یک پدیده جدید و قابل تکرار بود که تا مدتها محل بحث و اندکی نقد و بررسی خواهد بود.
منبع: روزنامه همدلی
نمایشگاه کتاب تهران را روایت کنید، جایزه بگیرید
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
حمایت از ۱۰ دانشجوی پسادکتری با هدف توانمند سازی نیروی انسانی بخش کوانتوم
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنکتر میکند+عکس
سازمان ملل صدای حقطلبی دنیا را بشنود/نیروهای امنیتی در اعتراضات ۱۴۰۱ وارد دانشگاه نشدند
اطلاعات تازه درباره Xperia ۱ VI سونی لو رفت+عکس
امیر خلبان اکبر معنوینژاد به یاران شهیدش پیوست
ترجمه درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی چاپ شد
اسیر فلسطینی صهیونیستها برنده بوکر عربی ۲۰۲۴ شد
نقش دانشگاه امیرکبیر در تحقق شعارهای سال و اقتصاد دانشبنیان
پیشرفت علمی بدون داشتن علوم پایه قوی امکان پذیر نیست
تقدیر از پایاننامهها و رسالههای دکترای کاربردی در صنعت فولاد
معلمان تلاش کنند گره ذهنی دانش آموزان باز شود
دبیر کارگروه سلامت مدارس منصوب شد
پیگیری چهره به چهره و خانه به خانه دانشآموزان بازمانده از تحصیل در گیلان
طرح ملی درس عفاف و حجاب در طراحی پارچه و لباس دانشگاه های هنر
جزییات اولین آزمون دکتری حرفهای فیزیوتراپی اعلام شد
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
سفر محرمانه ایلان ماسک به چین لو رفت
موتور جست و جو و هوش مصنوعی به خودروهای کرهای راه پیدا کرد
گلبرگهای اطراف سحابی حلقه در فضا باز شدند+عکس
وضعیت مدارس سیل زده سیستانوبلوچستان/ تداوم آموزش دانشآموزان در مساجد
سالی که تابستان نیامد و باران و برف آمد
نظریه عجیب اینشتین درباره عمر انسان که توسط پزشکان رد شد
اعضای هیئت انتخاب رویداد استارتآپی فیلمنامه نویسی منصوب شدند
واکنش جمشیدی به مقابله با دانشجویان آمریکایی
فردا آخرین فرصت رفع نقص مدارک داوطلبان آزمون دستیاری پزشکی
مرحله مصاحبه داوطلبان مجاز آزمون دکتری ۱۴۰۳ حضوری برگزار می شود
کتاب من سید علیاکبر صنعتی هستم بازنشر شد
کودکان و نوجوانانِ امروز غرق در گوشی هستند
آموزش و پرورش سالهاست از مشکل دخالت افراد غیر مسؤول رنج میبرد
کاربران شاد در جشنواره عروسکخونه ۲۰ میلیون رأی دادند
جذب نیروی امریه در پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی
طرح پایش سلامت برای همه اعضای جهاد دانشگاهی اجرا میشود
برافراشته شدن پرچم فلسطین در برترین دانشگاه جهان
جنبش دانشجویان آمریکایی و اروپایی برای توقف حمایت آمریکا از جنایتهای رژیم صهیونیست است
دانشجویان پیام نور برای تغییر محل آزمون تا ۱۶ اردیبهشت فرصت دارند
راهاندازی مدارس جدید مطابق اقلیم در منطقه خلیج فارس
علل پیشتازی دختران در آزمون سراسری از نگاه وزیر علوم
شروع غائله هایدگر در بازار نشر
قصه تصویری کرمی که عقاب را نجات داد چاپ شد
عرضه روایت انحراف در کتابفروشیها
معلمان مهمان دانشآموزان میشوند/ تور نیم روزه معلمان به مناسبت هفته معلم
آغاز فرآیند مشاهده و تأیید سوابق تحصیلی داوطلبان ورود به دانشگاه
جزئیات جدید نحوه ارزشیابی امتحانات کشوری ریاضی و علوم پایه ششم
یهودستیزی؛ برچسبی که اعتراضات دانشجویی را تحت تاثیر قرار نمیدهد
کاهش تعداد واحدهای دانشگاهی جدی شد
باید ارتباط میان بنیادهای معرفتی و محیطهای علمی را مشخص کنیم
مهلت دانشجویان دانشگاههای تهران برای شرکت در مسابقه سدید تمدید شد
فلسطین و توطئه صهیونیستی انگلیسی به کتابفروشیها آمد
مگره و مردان محترم در کتابفروشیها دیده شدند
انتخاب رشته ۸۶ هزار نفر در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳
بیانیه شورای عالی انقلاب فرهنگی درحمایت از دانشجویان آمریکایی
ثبتنام کلاس اولیها از ۱۹ اردیبهشت آغاز میشود/اعلام چگونگی محدودهبندی مدارس
المپیاد ورزشهای فناورانه دانشجویی در چه رشتهها و سطحی برگزار میشود؟
تقدیر از یک عمر تلاش علمی و اجرایی استاد بلورچیان
اختصاص ۳۰۰ سهمیه استخدام معلم به شهرستان بشاگرد و جزایر هرمزگان
آغاز احداث ۵۰ تا ۸۰ هزار مسکن برای فرهنگیان بهزودی/ بررسی سلامت روان معلمان جدیدالاستخدام
رویداد جایزه ملی جمعیت به صورت تخصصی با همکاری جهاددانشگاهی هرمزگان برگزار میشود
ایجاد کارگروه مشترک معاونت علمی ریاستجمهوری و وزارت علوم برای مدیریت مالکیت فکری
نخستین سمپوزیوم تکنولوژی درطراحی و بازطراحی برگزار شد
همایش سلامت، حکمت و حکمرانی اواخر اردیبهشت میشود
اعلام همبستگی با دانشجویان آزادیخواه جهان در دانشگاه علم و صنعت
دانشگاهها در مقابل ظلم و ستم همیشه ایستادهاند
ایمیل حمایتی روسای دانشگاههای ایران به دانشگاههای آمریکا
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی هوشمند منصوب شد
کلاسهای دانشگاهها امروز به مدت ۲ ساعت تعطیل شد
چگونه از تهران به گرگان برویم؟
موج بیداری دانشگاههای آمریکا ارمغان خیزش افکار عمومی ضد جنایتهای صهیونیسم است
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
جزئیات تازه درباره هوش مصنوعی آیفون جدید
توپ گوستاو بزرگترین توپ جنگی دنیا که فرانسه را ویران کرد+عکس
ژاپنیها یک رنوی جدید ساختند+عکس
نقشه گنجی که از فضا دیده شد+عکس
شیکترین خودروی برقیای که تاکنون دیدهاید+عکس
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
اعلام زمان پاسخگویی و تعداد سوالات نوبت اول کنکور ۱۴۰۳
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
کدام واحدهای دانشگاه آزاد در زمان برگزاری کنکور تعطیل هستند؟
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.