به گزارش ثریا - در خصوص دلایل بروز مشکلات و ضعفهای مقالات علمی گفت: کشور ما جزو کشورهای پیشرو در زمینه تولید مقاله است و سالانه جزو پنج کشور اول در این زمینه بوده است، اما باید در خصوص این مسئله آسیبشناسی انجام شود و رسانههای آکادمیک و شبه آکادمیک، این موضوع را بررسی کنند.
استاد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در پاسخ به سوالی در مورد اینکه «آیا تاکید بسیار بر چاپ مقاله، در بروز این مشکلات اثرگذار بوده»، توضیح داد: به دلیل حضورم در گروه آیندهنگری و نظریهپردازی فرهنگستان علوم پزشکی، با این مسائل آشنا هستم. در این گروه هم اکثر اساتید متفقالقول هستند که مشکل از اینجاست که ساختار پژوهش ما به جای آنکه مشکل محور و به دنبال حل مسائل جامعه باشد، دارای ساختاری اداری است.
وی عنوان کرد: برای مثال در دانشگاهها، به جای اینکه برای تصویب پروپوزالها به این نکته توجه شود که این تحقیق چقدر برای جامعه سودمند است، بیشتر به روال اداری توجه میکنند. شاید بسیاری از مسائل اصلاً نیاز به انجام پژوهش نداشته باشد! ولی خیلی این مسائل مورد توجه نیست. دلایل دیگری نیز در این موضوع نقش دارند. یکی دیگر از این موارد بیانگیزهشدن اعضای هیئتعلمی و دانشجویان است. البته این موضوع هم ناشی از نحوه اداره مراکز پژوهشی است.
عضو کارگروه آیندهنگری، نظریهپردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی افزود: در فراخوان اعضای هیئتعلمی تنها شرایط عمومی افراد بررسی شده و به طور جدی به شرایط تخصصی توجه نمیشود. مثلا باید عنوان شود که نیاز به فردی است که روحیه تیمی داشته باشد و آن فرد باید نمونههایی از برنامههای همکاری تیمی و مستندات آن در مدارک خود بیاورد؛ ولی اصلا چنین مواردی عنوان نمیشود!
این پژوهشگر به انتصابی بودن پستهای مهم در دانشگاهها اشاره کرد و گفت: در آییننامه اداره امور دانشگاهها، تمام پستهای دانشگاه، انتصابی است و اصلا به موضوعات علمی و ... توجه نشده است. مثلا عنوان نشده که معاون پژوهشی دانشگاه، چه ویژگیهایی باید داشته باشد. همین آییننامهها ساختار پژوهش کشور را به یک ساختار اداری و بخشنامهای تبدیل کرده است.
عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران عنوان کرد: مشکل دیگری که باعث شده ما به سمت تولید مقاله برویم، آییننامههایی هستند که مدام تغییر میکنند. این بیثباتی در قواعد و ضوابط حاکم در حوزه پژوهش، مشکلات این بخش را بیشتر کرده است.
آغاز موج جدیدی از مهاجرت اعضای هیئتعلمی به دلیل مشکلات معیشتی
وی ادامه داد: همچنین مسائل معیشتی دانشجویان و اعضای هیئت علمی نیز در این موضوع نقش داشته است. اخیراً شاهدیم که متاسفانه با کمتوجهی و کملطفی مسئولین در ردههای مختلف، موج جدیدی از مهاجرت در بین اعضای هیئتعلمی در حال رخ دادن است. اینها مسائلی هستند که رسانهها باید به آنها بپردازند. اعضای هیئتعلمی سرمایههای این مملکت هستند و سرمایه زیادی صرف شده تا به این درجه برسند. واقعاً حیف است که ما انگیزههای آنها را از بین ببریم.
وی تاکید کرد: هر زمان سیاستگذاری خوبی انجام دادیم، توانستیم که به خوبی مشکلات را از بین ببریم. مانند فعالیتهای برخی دانشگاهها و اقداماتی که معاونت علمیوفناوری ریاست جمهوری انجام داده است. درست که کار شود، نتیجه درستی هم گرفته میشود.
عدم حمایت از نشریات علمی داخلی، باعث عقبافتادن آنها شده
این استاد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در خصوص وضعیت نشریات علمی و مقالات کشور گفت: در سطح کلان، نگرش ما معیوب است و فکر میکنم که این نوع نگرش مفید نبوده است. به دلیل مشارکتی که با سازمانهای مختلف داشتم، بحث انتشارات علمی را رصد میکنم. برای مثال؛ حدود ۱۵۰ سال چاپ مقالات پزشکی در ایران را رصد کردیم. از اولین مقاله که توسط یک افسر انگلیسی مربوط به گزارش یک مورد بیماری «اسکلرودرمی» (Scleroderma) (نوعی بیماری نادر و پیش رونده روماتیسمی) منتشر شده تا اخیراً که بهطور میانگین سالانه بیش از ۲۰ هزار مقاله در حوزه سلامت تولید میشود. ما این موضوع را رصد و آسیبشناسی کردیم و روشهای افزایش کیفیت مقالات را مورد بررسی قرار دادیم. در سال جاری تا امروز ۲۷ هزار و ۱۴۸ مقاله در حوزه سلامت منتشر کردهایم.
وی با بیان اینکه ما سالانه حدود ۴۰ هزار مقاله در سطح بینالمللی منتشر میکنیم، ادامه داد: بهعنوان مثال ۴۳ هزار و ۷۶۳ مقاله در سال جاری میلادی در همه زمینههای علمی بهنام ایران ثبت شده است و حدود دو سوم از این مقالات، مربوط به حوزه پزشکی است. ما ۱۵ سال قبل که اینترنت به این شکل رایج نبود، با تمام مشکلات، حدود ۲۵ مجله پزشکی داشتیم که در «مدلاین»؛ بزرگترین پایگاه تخصصی مقالات پزشکی، نمایه میشدند. این در حالی است که آن زمان انتشار مقالات ما در یک سال به دو هزار مقاله هم نمیرسید.
برخی نشریات خارجی، مغرضانه مقالات ایرانی را رد میکنند
وی افزود: در صورتی که الان با اینکه تعداد انتشار مقالات ما تا این حد افزایش یافته و حجم انتشارات ما ۱۰ برابر شده، ولی؛ تعداد مجلات نمایهشده ما در مدلاین، هنوز ۱۱ عنوان است. چرا این اتفاق افتاده؟! چرا بخشی از مقالات و تولیدات علمی ما صرف تقویت مجلات داخلی نشده که آنها ارتقاء پیدا کنند؟!
صدقی بیتوجهی به این موضوعات را دلیل بروز چنین مشکلاتی دانست و عنوان کرد: برخی نشریات خارجی به دلیل سیاستهای مغرضانه، مقالات ایران را رد میکنند و عنوان میکنند که به حوزه کاری ما مرتبط نیست. چون مقاله از ایران است! البته نمیگویم که همه مجلات اینگونه هستند، ولی درصدی از آنها این کار را انجام میدهند و یا اولویتشان را کشورهای دیگر میگذارند.
وی ادامه داد: ما درست عمل نکردیم! بسیاری از نشریات علمیمان را که به زبان فارسی منتشر میشوند، حمایت کردیم؛ ولی به این توجه نداشتیم که بخشی از حرفهای علمی ما را باید خارج از کشور هم بشنوند. بخشی از این حمایت را باید صرف مجلات انگلیسیزبان داخلی میکردیم. انتشار سالانه ۴۰ هزار مقاله در مجلات خارجی خیلی زیاد است. حداقل باید ۱۰ درصد از آنها را در مجلات خودمان منتشر کنیم.
خوداستنادی پژوهشگران ایرانی بسیار بالاتر از دیگر کشورهاست!
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران دلیل دیگر بروز این مشکل را «بالا بودن درصد خوداستنادی و مشکل استنادات تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی» دانست و به صراحت گفت: آمار استنادات پژوهشگران ایرانی فاجعهبار است! شاید بیشتر از ۶۰-۷۰ درصد از مقالاتی که پژوهشگران ما منتشر میکنند، حدود دو تا پنج سال هیچ استنادی نمیگیرند، اگر هم بگیرند، خوداستنادی است. بر اساس یک پژوهش که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده، میزان خود استنادی در ایران حدود ۳۶ درصد بوده است و متاسفانه این بسیار بالاتر از آمار خوداستنادی در دیگر کشورهاست.
وی افزود: این خوداستنادی ممکن است در سطح فرد، سازمان و یا مجله باشد. یعنی همکار فرد و یا خود فرد یا دانشجوی او به آن مقاله استناد میدهد. دانشجو ممکن است مجبور شود به مقاله استادش استناد دهد و استاد دانشجو را مجبور کند، چون عضو هیئتعلمی برای ارتقاء نیاز به اچایندکس بالاتر دارد. البته دلایل دیگری هم در این موضوع نقش دارد.
صدقی همچنین به موضوع وابستگی ما به خارج از کشور اشاره کرد و گفت: مثلا الان بخشی از مقالات ما مربوط به حوزه داروسازی است. در دانشگاهی مثل علوم پزشکی تهران، با توجه به تعداد مقالات منتشر شده و نمایهشده، میتوان گفت که بخش مهمی از بودجه پژوهشی این دانشگاه صرف پژوهشهای داروسازی یا حوزه غدد و متابولیسم میشود. به عنوان نمونه از مجموع ۳۵ هزار و ۷۴۲ مقاله ثبت شده در Pubmed، تعداد ۶ هزار و ۲۱۶ مقاله بهنام دانشگاه علوم پزشکی تهران است؛ ولی چقدر از این پژوهشها صرف ساخت دارو میشود؟ چقدر جلوی دیابت را گرفته؟ نتیجه این مطالعات برای کشور چه بوده؟ ما هنوز هم در علوم پزشکی بهویژه از نظر ابزار، حتی ابزارهای ساده نظیر کیتهای سنجش قند خون و دارو وابسته به خارج از کشور هستیم!
ما در سیاست علمی چندان موفق نبودیم
وی ادامه داد: چنین مواردی ثابت میکند که ما در سیاست علمی چندان موفق نبودیم. علیرغم اینکه بعضی افراد چاپلوسانه آمدند و روی این عدد و رقمهای چاپ مقالات و رشد علمی و امثالهم مانور دادند!
عضو کارگروه آیندهنگری، نظریهپردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی تصریح کرد: واقعیت این است که رشد علمی و این اعداد واقعی نبوده است. اگر واقعی بود، پژوهشها استناد میگرفتند. چرا اچ.ایندکس یک پژوهشگر ایرانی بعد از ۱۵-۲۰ سال به ۱۰ نمیرسد؛ ولی یک پژوهشگر جوان خارجی در عرض ۱۰ سال به این عدد میرسد؟ این نشان میدهد که مشکلی وجود دارد.
وی با بیان اینکه باید در بحث مقالهسازی به این شکل، تجدید نظر کنیم، ادامه داد: باید مقالات انگلیسیزبان را تقویت کنیم، دانشجویان را مجبور کنیم که زبانشان را تقویت کنند، Academic Writing را آموزش دهیم و ملزمشان کنیم تا آمادگی را کسب کنند و در مقاطع تحصیلات تکمیلی حتما درسهایی را به زبان انگلیسی عرضه کنیم. این که ما دروس را به زبان انگلیسی تدریس کنیم، هیچ منافاتی با پاسداشت زبان ملیمان ندارد.
صدقی تاکید کرد: ما باید به دور از فضای احساسی و شعاری، در سیاستهایمان تجدیدنظر کنیم و عیوبشان را برطرف کنیم. باید فضا را طوری آماده کنیم که همیشه در یکی از شمارههای نیچر، لنست، ساینس و دیگر مجلات تراز اول علمی دنیا یک مقاله از ایران باشد.
چگونه برخی افراد با وجود مسئولیتها، این تعداد مقاله نوشتند؟!
استاد کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران به موضوع بیاخلاقیهای حوزه پژوهش اشاره کرد و گفت: بعضی بیاخلاقی هم در این حوزهها وجود دارد که فاصلهها را نشان میدهد و این هم معضلی بر معضلات دیگر اضافه میکند. در حال حاضر در سامانه علمسنجی اعضای هیئتعلمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور افرادی را میبینیم که جزو ۲۰-۳۰ نفر اول هستند و بالای هزار مقاله نوشتهاند. همیشه هم دور آنها بَهبَه و چَهچَه و ... بوده است! واقعا اینها فرصت کردند که خودشان مقالات را بنویسند؟! خب این یک گپ و شکافی ایجاد میکند و افراد دیگر به خودشان شک میکنند که شاید کمکاری کردند.
وی افزود: مثلا فردی هزار و خوردهای مقاله دارد، اگر این فرد هر پنج ساعت هم مقاله بنویسد، با این شرایط و علیرغم این همه مسئولیتی هم که داشته و دارد؛ وقت کم میآورد! خب با این شرایط برای دیگران انگیزهای میماند؟!
صدقی ادامه داد: از آن طرف هم سَنجههای ارزیابی به افراد بالای جدول متمایل میشود و آنها معیار قرار میگیرند. همین باعث بیانگیزگی نویسندگان و بیکیفیت شدن نشریات میشود و این مسائل به وجود میآید.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در پایان به عدم آسیبشناسی این مشکلات اشاره کرد و گفت: قوانین ما متمایل به صدر جدول است و صدمات و لطمات واردشده به اکثریت و افراد پایین جدول که اتفاقاً اغلب هم جوانهای با انگیزه و پر نشاط هستند، بررسی و آسیبشناسی نمیشوند. تنها نقاط قوت بررسی میشود که غیر واقعیاند و اکتسابی نیستند و این باعث بیانگیزه شدن دیگران میشود.
منبع : شورای عالی انقلاب فرهنگی
با صدرا ساختارهای منجمد و سنتی را میشکنیم
برگزاری اجلاسیه سراسری مدیران گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی در شیراز
تازههای شعر کانون پرورش فکری رونمایی میشوند
همکاری دانشگاه امیرکبیر با شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی
دانشنامه دانشگاه جامع علمی کاربردی غیرقابل جعل میشود
مرکز نشر دانشگاهی هزینه های مخالفت در آمریکا را رونمایی میکند
آزمون ارتقا دستیاری دندانپزشکی مردادماه برگزار میشود
ضرورت سرمایه گذاری و حمایت ویژه از رشته های علوم پایه
اعطای بورس فلسطین به دانشجویان فلسطین و حامیان مردم غزه
دفع حملات سایبری به دانشگاهها پس از عملیات وعده صادق
اعطای گرنت خاتم به طرحهای برگزیدگان کنگره شیمی
گسترش همکاری معاونت فرهنگی وزارت بهداشت و سازمان فنی و حرفه ای
رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب تهران بازدید کردند
این داستان با قتل یا مرگی خودخواسته آغاز میشود
لزوم اصلاح اساسنامه صندوق ذخیره فرهنگیان مبتنی بر شرایط روز
بحران هزینههای تحصیل برای دانشجویان انگلیسی
واگذاری تصمیمگیریهای آموزش عالی به کار گروههای استانی
دانشجویان در شش محور در کرسیهای آزاد اندیشی با هم رقابت میکنند
ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس
راحتترین و کمصداترین کابین متعلق به این خودرو است+عکس
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
مشاهده نشانههایی از تمدن فضاییها دانشمندان را شگفت زده کرد
تویوتا لندکروزر ساخت چین هم از راه رسید+عکس
پیشرفت خیره کننده پروژه مگامیلیارد دلاری بن سلمان+عکس
عرضه روایت داستانی از زندگی امام موسی کاظم(ع) در نمایشگاه کتاب
افزایش شهریه تمامی مدارس غیردولتی یکسان نیست
هفته خوابگاهها؛ فرصتی برای به تحقق پیوستن اهداف بلند مدت فعالان فرهنگی
مسئله حجاب به اندازه مسئله اقتصادی اهمیت دارد
بیش از ۷۴ هزار متر مربع به فضای ورزشی دانشگاهها افزوده شد
درهای پارک ملی علوم، فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی جهاددانشگاهی به روی جوانان باز است
دانشجوی تراز انقلاب اسلامی، فاتح قلههای برجسته علمی و عملی
دومین دوره آشنایی با مفاهیم اسلام ناب و مبانی انقلاب برگزار شد
تشریح ارکان سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور
آییننامه جدید سرویس مدارس اجرا میشود؛ شهرداریها و دهیاریها مسئول آموزشوپرورش ناظر
مهمترین فعالیت شورا پل ارتباطی میان دانشجویان و مدیران دانشگاه است
برای ایجاد سازمان ملی سنجش و ارزشیابی تعارض منافع کنار گذاشته شد
ادغام دانشگاه صنایع و معادن با دانشگاه خواجه نصیر
تا ۱۰سال آینده در حوزه فناوری سرآمد دنیا خواهیم شد
برگزاری نشست فانتزی در ادبیات معاصر ایران و روسیه در دانشگاه الزهرا(س)
کتاب بنویسید غرب... بخوانید غزه منتشر شد
تاق سه گوش در نمایشگاه کتاب عرضه می شود
توقف مصوبه افزایش سقف سنی روسای دانشگاههای غیردولتی در وزارت علوم
تمام مراکز آموزش علمی کاربردی به مراکز کاریابی تخصصی مجهز میشوند
اعلام نتایج آزمونهای سراسری، ارشد و دکتری تا ۱۵ خرداد
نمره صفر برای غیبت در امتحانات خرداد
تمام جزئیات امتحانات نهایی خرداد و سهم سوابق تحصیلی + راهنمای عملی آزمونها
رسیدگی ویژه به امور تحصیلی و تربیتی دانشآموزان شاهد/ لزوم ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
مرور دروس امتحانی از شبکه شاد به صورت رایگان/ آغاز این برنامه از ۲۸ اردیبهشت
نتایج اولیه آزمون ارشد تا ۱۵ خرداد اعلام میشود
نحوه اداره سازمان سنجش سابق از امروز تغییر کرد/ اعلام وظایف جدید این سازمان
کرسیهای آزاداندیشی سطح تفکر دانشجویان را افزایش میدهد
عقبگرد دانشگاه آمریکایی در همکاری مالی با رژیم صهیونیستی
برگزاری نمایشگاه تجهیزات پزشکی و هوایی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سرکوب اعتراضات دانشجویی در دانشگاههای کانادا
اجرای منتورشیپ روانشناختی برای دستیاران ۲۷ گروه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حفظ محرمانگی
دانشگاه صنایع و معادن به دانشگاه خواجه نصیر ملحق شد
اصلاح مصوبه تعیین ضریب حقوق اعضای هیات علمی دانشگاهها ابلاغ شد
سازمان ملی سنجش هیات امنایی شد/ استقرار ظرف ۶ ماه آینده
امروز؛ آغاز ثبتنام آزمون زبان MSRT تیرماه ۱۴۰۳
دو خبر خوش وزیر علوم برای جامعه دانشگاهی اعلام شد
جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی بینالمللی در برنامه ۵ ساله
مشاهیر در نمایشگاه کتاب؛ بازار سلفیها داغ شد
نشر صاد من از مردن میترسیدم را به نمایشگاه کتاب آورد
سیر تحول سازمان سنجش از ابتدا تاکنون/ احیای نظارت بر دانشگاهها
کتاب مجموعه روایت فارسی نبلدم منتشر شد
شرکت کنندگان در مسابقات ملی مناظره دانشجویی بازخواست نمیشوند
راهاندازی خانه نخبگان و ایجاد پنج میز حول پنج موضوع کلیدی اقتصادی کشور
دانشآموزان نخبه فیزیک جهان به اصفهان میآیند
اعلام زمان دریافت کارت آزمون استخدامی آموزش و پرورش ویژه دبیری و هنرآموز
تاریخ امتحان ریاضی پایه ششم تغییر کرد
نحوه مشارکت مردم در انتخابات هوشمندانه بود
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی ۱۴۰۳ تمدید شد
برگزاری دوره مشترک ایران و روسیه با رویکرد توسعه پایدار
فاکتورهای مهندسی مختلف برای تولید خودروی فرمول یک قوی و پرسرعت+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
چرا هوش مصنوعی اینقدر برای دیگران پرهزینه است؟
روزی که باران نهنگ از آسمان آمریکا بارید+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
شاسی بلند جدید ۴ میلیارد تومانی که رقیب خودروی آلمانی شد+عکس
ربان انساننمای زن چری به ایران میآید+عکس
اولین پارتی شبیه سازی شده با هوش مصنوعی برگزار شد
آیفون تاشو به زودی با ظاهری شیک تولید میشود+عکس
نقشه متروی فضایی برای سفرهای فضایی منتشر شد+عکس
راه حل عالی و جدید برای گرمایش زمین پیدا شد
رولزرویس کولینان ۲۰۲۵ با ظاهری خشن میآید+عکس
فضاپیمای پرسروصدای بوئینگ هنگام پرتاب مشکل پیدا کرد+عکس
چطور شد که شفق قطبی در ایران دیده شد؟ +عکس
۳۸هزار میلیارد عملیات در ثانیه کاری که تراشه اپل انجام میدهد
اپل برای ساخت و پخش تبلیغات زشتاش عذرخواهی کرد
آیپد ایر ۲۰۲۴ با ظاهری چشمنواز و رنگهایی جذاب+عکس
سیاهچالههای فضایی را چطور ببینیم؟
تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس
به روزرسانی طوفانی واتساپ تغییرات اساسی در ظاهرش ایجاد کرد+عکس
هوش مصنوعی قرار است انسانها را نابود کند؟
هر رشتهای تأسیس شود پیوست اشتغال خواهد داشت
برنامه وزارت علوم برای طرح امریه دکتری استعدادهای درخشان
نشان ملی معلمی بهزودی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب خواهد شد
نسل جدید بمبافکنها برای رقابت با آمریکا در راه است
مرسدس بنز ترکیبی از دو خودروی خود را ساخت+عکس
خفاش سرچکشی موجودی بازمانده دوران باستانی+عکس
اگر انسان درون سیاهچاله سقوط کند چه اتفاقی میافتد؟
شخصیت دختر کاپشنصورتی با گوشواره قلبی رونمایی شد
تأیید انتخاب رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر
تصویر دیدنی از رنگین کمان امروز تهران
باغ گیاه شناسی ملی ایران
مجموعه ۱۴ جلدی به دنیا آمدهام رونمایی میشود
پورعباس با حکم رئیس جمهور رییس سازمان سنجش شد
ضرورت دستیابی به روش های کاربردی در آموزش مداوم پزشکی
مدیران دانشجویی دانشگاهها زمینه زیست سالم دانشجویی را فراهم کنند
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.