به گزارش ثریا - دکتر رضا نقیزاده با تشریح پژوهشهای انجامشده برای مشخص شدن وضعیت گرنتهای پژوهشی گفت: در این پژوهش، دو سوال کلیدی در خصوص چالشهای پیادهسازی پرداخت گرنت و الزامات سیاستی برای پاسخگویی به این چالشها وجود داشت و برای پاسخ به این سوالات، تجربیات بینالمللی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت.
وی با بیان اینکه دورههای دکترا و پسادکترا بخشهای مهمی در مسیر شغلی پژوهشگران هستند، ادامه داد: در بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا، دوره دکترا و پسا دکتری، به عنوان یک شغل رسمی در نظر گرفته میشوند و در صورتی که فردی برای این دورههای اقدام به مهاجرت کند، نیاز به دریافت ویزای شغلی دارد، نه ویزای تحصیلی. ولی در ایران، به صورت شغل در نظر گرفته نمیشود.
نقیزاده خاطر نشان کرد که در ایران یک چالش فرهنگی نیز در مورد دوره پسادکترا وجود دارد و برخی افراد در رزومه خود از آن با عنوان مدرک فوقدکتری یاد میکنند. در صورتی که پسادکتری مدرک تحصیلی محسوب نمیشود و یک دوره فرصت مطالعاتی است.
دبیر اتاق فکر سیاستگذاری علم وزارت علوم با اشاره به اینکه بررسیها نشان داده که داده و اطلاعات در مورد پژوهشگران دوره دکترا بیش از دورههای پسادکتری است، گفت: دادهها در مورد دورههای پسادکترا با توجه به وابستگی شدیده آنها به سازمان بهکار گیرنده، و رسمی نبودن این دوره، متنوع و پراکنده است.
مشاور معاون پژوهشی وزیر علوم خاطر نشان کرد: مطالعات مختلف نشان داده که چالشهای پژوهشگران پسادکترا بیشتر از دانشجویان دکترا است. چرا که آنها شغل پژوهشی موقت و با امنیت شغلی پاییت دارند. و به همین دلیل استرس بالایی را برای ادامه شغل تجربه میکند.
وی با اشاره به اینکه این چالش در مورد پژوهشگران ایرانی شدیدتر است، گفت: در ایران به دلیل اینکه پژوهشگران دوره دکتری و پسادکتری، در سن تشکیل خانواده هستند، با فشار خانواده برای ازدواج هم مواجه هستند و این شرایط را برای آنها سختتر میکند.
عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به روشهای مختلفی که کشورهای دنیا برای پرداخت گرنت استفاده میکنند، اشاره کرد و گفت: بخش از این گرنتها از سهم اساتید از ارتباط با صنعت پرداخت میشود و در آن جذب منابع از صنعت انجام میشود.
وی ادامه داد: نحوه دیگر پرداخت گرنت از طریق گرنتبادیها یا صندوقهای گرنت انجام میشود. این نحوه پرداخت، بخش کوچکی از نحوه پرداخت گرنت را در بر میگیرد که شامل تحقیقات بخشهایی مثل علوم انسانی، علوم پایه و علوم بنادین است. در دنیا برای این شیوه پرداخت، گرنتبادیها یا صندوقهای گرنت تشکیل میشود و بر اساس اولویتهای دولت پرداخت انجام میشود.
نقیزاده در خصوص ویژگی اصلی این نوع پرداخت، گفت: ویژگی اصلی آنها این است که پرداخت این گرنت آزاد و راحت نیست. دانشگاهها باید پروپوزال ارسال کنند، داوری انجام میشود و بر نحوه انجام تحقیق نظارت میشود. این نوع تحقیقات، بر عکس روش قبلی که به نیازهای صنعت پاسخ میدهد، به صورت ویژه پاسخگوی نیازهای دولت است.
وی شیوه دیگر تخصیص منابع را «خیریه یا charity» عنوان کرد و توضیح داد: این شیوه پرداخت در ایران تا حدودی به صورت وقف وجود دارد. همچنین استفاده از منابع دانشگاههای دیگر یا لایسنس شرکتهای دانشبنیان در قالب اولویتهای دانشگاه از شیوههای دیگر هستند.
دبیر اتاق فکر سیاستگذاری علم وزارت علوم، تقاضا محور بودن پژوهشها را راهکاری برای کاهش تقلبهای پژوهشی عنوان کرد و گفت: در ایران مشکلی که وجود دارد این است که دانشگاهها چون تیم پژوهشی ندارند، نمیتوانند پروژه بگیرند و یا نمیتوانند پروژهها را به خوبی انجام دهند. از طرف دیگر به خاطر پروژه نگرفتن، تیم پژوهشی ندارند وهمین مشکلاتی را ایجاد میکند.
نقیزاده با اشاره به تحقیقی که در بلژیک انجام شده، گفت: در این پژوهش مشاغل مرتبط با پژوهشگری به چهار دسته تقسیم شدهاند و با مشاغل مشابه آنها در خارج از دانشگاه، مقایسه شدند.
وی ادامه داد: مشاغل پژوهشی پیش از دکترا یا پژوهشگر مرحله اول (تا چهار سال سابقه)، اولین دوره پسادکترا ( چهار تا هفت سال سابقه)، دوره دوم پسادکترا یا محقق مستقر (۸ تا ۱۰ سال سابقه) و محقق برجسته (بیش از ۱۰ سال سابقه) این چهار دسته شغلی هستند.
عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور درباره نتایج مقایسه این مشاغل با مشاغل خارج از دانشگاه، گفت: بررسیها نشان داده که حقوقی که دانشگاه به محققین مرحله اول و دوم میدهد، تقریباً مطابق همان حقوقی است که در بخش غیر دانشگاهی (بخش خصوصی، صنعتی و ...) داده میشود. ولی برای محققین حرفهایتر و برجستهتر، حقوق غیر دانشگاهیان بالاتر بود. و این باعث شده پژوهشگران حتی در کشورهای اروپایی، محققان در دورههای پسادکترا میخواهند یا در قالب هیئتعلمی جذب شوند و یا در بخشهای خارج از دانشگاه.
نقیزاده به کمبود محققان ماهر در آغاز دهه ۱۹۹۰ در دنیا اشاره کرد و توضیح داد: این موضوع باعث رقابت بین کشورها شد تا بتوانند محققان آموزشدیده را جذب کنند و بتوانند انگیزههای دانشجویان را برای ادامه دورههای دکترا و پسادکترا افزایش بدهند. به همین دلیل در فرانسه، تعداد کمکهزینه های دکترا در عرض چهار سال دو برابر شد. این سیاست موفقیتآمیز بود و باعث شد دانشجویان به سمت دوره دکترا بروند.
وی ادامه داد: همین موضوع باعث شد در بین سالهای ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵ تعداد فارغالتحصیلان دکترا در فرانسه دو برابر شود ولی پنج سال پس از این پیشبینی، میزان استخدام در تحقیقات دولتی کاهش پیدا کرد. چرا که مخارج تخقیقاتی تقریبا به ۲.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی رسیده است و به سقف میزان خود رسید. این اتفاقی است که ممکن است در کشور ما هم رخ بدهد.
عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ضمن اشاره به افزایش یافتن هزینههای پژوهشی همراه با افزایش تعداد فارغالتحصیلان دکترا، توضیح داد: با توجه به اینکه برای متخصصان دارای مدرک دکترا، عرضه بیشتر از تقاضا شد، آنها شغل مطالق با آموزش خود را پیدا نکردند و موقعیتهای شغلی آن ها نامطمئن شد. به همین دلیل سیاستگذاریهای جدیدی در این کشورها اتخاذ شد.
وی با بیان اینکه این شرایط در ایران بدتر است، گفت: در ایران تقریباً سالی ۱۵ تا ۲۰ هزار دانشجوی دکتری فارغالتحصیل میشوند ولی کل استخدام هیئت علمی ما زیر ۵۰۰ نفر است. اگر ۱۵۰۰ تا 2000 نفر از اینها هم جذب شرکتهای دانشبنیان شوند،باز هم بیشتر این فارغالتحصیلان دکترا یا بیکار خواهند بود و یا جذب مشاغل نامطمئن میشوند.
نقیزاده ضمن تشریح وضعیت پژوهشگران پسادکترا گفت: الان تعداد کل پژوهشگران پسادکترا احتمالاً به هزار نفر نمیرسد و سازوکارهایی که برای دانشجویان دکترا و پسادکترا هم وجود دارد و یک موقعیت شغلی حتی نامطئن دارند، امکان آن هم وجود ندارد. به همین دلیل خروجی آن یا هدر رفت منابع است و یا باعث نارضایتی و گاهی باعث مهاجرت میشود. حتی در کشورهایی که این گرنت را پرداخت میکنند این مشکل وجود دارد، در کشور ما که این امکان وجود ندارد، این مشکل بسیار شدیدتر است.
مشاور معاون پژوهشی وزیر علوم با بیان اینکه یکی از چالشهای اساسی برای پسادکترا، تعادل شغلی است گفت: در دوره پسادکتری تعادل شغلی نداریم و پژوهشگران پسادکتری باید زمانی را صرف مقالات خود کنند، مسئولیتهای اضافی برای آنها وقتگیر است و این باعث فشار بیشتری به آنها میشود.
وی در ادامه با اشاره به یکی دیگر از چالشهای موجود گفت: نرخ استخدام و جذب پسا دکتری کاهش یافته و این فقط در ایران نیست و در آمریکا و اروپا هم ثابت و کاهشی شده است. وقتی این اتفاق میافتد، پسادکتری میتواند یک امتیاز ویژه باشد برای اشتغال به عنوان هیئت علمی و ... باشد.
نقیزاده درباره در نتایج مطالعات کشورهای دیگر گفت: در مجموع نتایج این بررسیها حاکی از این است که پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری و پسادکتری جزئی از برنامههای دانشگاهها است. دانشجویان دکترا و پژوهشگران پسادکترا به عنوان پژوهشگر به حساب میآید و از آنها انتظارات یک پژوهشگر در محیط کاری وجود دارد.
وی ادامه داد: همچنین دولتها از پرداخت حقوق آنها حمایتهای جدی میکنند. اگر چه که افزایش سهم هزینهها تحقیق و توسعه و محدودیتهای شغلی برخی نگرانیهای در این زمینه ایجاد کرده است. همچنین میزان حقوق دانشجویان دکترا و پژوهشگران پسادکترا در دانشگاه های مختلف و کشورهای مختلف متفاوت است و کشورها برای حل این مشکل به سمت ایجاد سازوکارهای واحد حرکت کردهاند.
دبیر اتاق فکر سیاستگذاری علم وزارت علوم با بیان تجربیات ایران در زمینه پراخت گرنت به پژوهشگران دکترا و پسادکترا گفت: پرداخت پژوهانه به دکتری از اواخر دهه ۸۰ مطرح شد و معاونت علمی ریاست جمهوری در این زمینه اقداماتی انجام داد. و برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ برای اولین بار پرداخت رسمی پژوهانه سالیانه به میزان پنج میلیون تومان آغاز شد.
وی ادامه داد: شرایط دریافت این پژوهانه حضور تماموقت حداقل ۳۰ ساعت در هفته، عدم اشتغال به کار و ارائه گزارشهای مستمر بود. پرداختی این پژوهانه به صورت ماهیانه نبود و میزان آن نیز کم بود. در کل در هفت دوره ۷۸ میلیارد تومان پژوهانه به ۱۷ هزار و ۶۵۰ نفر دانشجوی دکترا پرداخت شد. در سال ۹۲ با وجود اعلام فراخوان، پژوهانهای پرداخت نشد و این طرح متوقف شد.
نقیزاده با اشاره به دستورالعمل اعطای وام ویژه دانشجویان دکترای تخصصی، توضیح داد: از آبانماه سال ۹۲ این دستورالعمل به دانشگاهها ابلاغ شد ولی این وام سختگیرانه بود و به دلیل بلاعوض بودن، موضوع بهکارگیری این دانشجویان در دانشگاه را کانلم یکن کرد و در کل پرونده پژوهانه بسته شد!
وی خاطر نشان کرد: این وضعیت تا ادامه یافت تا سال اینکه در بودجه سال ۱۴۰۰از محل فروش اموال و داراییهای دولت، ۵۰ میلیارد تومان برای پژوهانه ماهیانه پیشبینی شده بود که این نیز پرداخت نشد!
مشاور معاون پژوهشی وزیر علوم درباره چالشهای تامین مالی این حوزه در ایران توضیح داد: تامین مالی دورههای دکترا و پسادکترا هیچ زمانی منابع پایداری نداشتند و پرداخت آنها به صورت ماهیانه نبوده است. همچنین پژوهشگر بودن هیچ وقت در ایران به رسمیت شناخته نشده است. به علاوه زیر نظام گرنت، به زیر نظامهای جذب پژوهشگران، ترفیع و ارتقای اعضای هیئتعلمی متصل نشده است.
دبیر اتاق فکر سیاستگذاری علم وزارت علوم در ادامه این نشست چالشهای شناساییشده در خصوص گرنت دکترا و پسادکترا را به سه دسته چالشهای مرتبط با جذب گرنت، چالشهای مرتبط با تامین و تخصیص مالی و چالشهای مرتبط با انجام طرحهای تحقیقاتی تقسیم کرد و شیوه تدوین یک الگوی دقیق برای بهبود وضعیت گرنتهای دکترا و پسا دکترا را شرح داد.
وی خاطر نشان کرد که اجرای این الگو نیازمند اقداماتی در حوزههای تامین مالی پایدار، سازوکارهای تخصیصی گرنت و شناسایی و ارزیابی طرحهای هزینهکرد گرنت است.
به گفته نقیزاده؛ در صورتی که این اقدامات انجام شود، پژوهشگران دکترا و پسادکترا به جمع پژوهشگران تماموقت با حقوق و مزایای مشخص میپیوندند. پژوهشهای دوره دکترا و پسادکترا، تبدیل به محور اصلی آموزش میوشند. همچنین اعضای هیاتعلمی همراه با پژوهشگران میتوانند تقاضای جامعه را با یک تامین مالی قابل قبول حل کنند و به علامه یک حرکت شتابان برای تربیت نیروی انسانی فرهیخته و آگاه برای رفع نیازهای جامعه و صنعت آغاز میشود.
منبع : هیئتعلمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
فلسطین و توطئه صهیونیستی انگلیسی به کتابفروشیها آمد
مگره و مردان محترم در کتابفروشیها دیده شدند
انتخاب رشته ۸۶ هزار نفر در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳
بیانیه شورای عالی انقلاب فرهنگی درحمایت از دانشجویان آمریکایی
ثبتنام کلاس اولیها از ۱۹ اردیبهشت آغاز میشود/اعلام چگونگی محدودهبندی مدارس
المپیاد ورزشهای فناورانه دانشجویی در چه رشتهها و سطحی برگزار میشود؟
تقدیر از یک عمر تلاش علمی و اجرایی استاد بلورچیان
اختصاص ۳۰۰ سهمیه استخدام معلم به شهرستان بشاگرد و جزایر هرمزگان
آغاز احداث ۵۰ تا ۸۰ هزار مسکن برای فرهنگیان بهزودی/ بررسی سلامت روان معلمان جدیدالاستخدام
رویداد جایزه ملی جمعیت به صورت تخصصی با همکاری جهاددانشگاهی هرمزگان برگزار میشود
ایجاد کارگروه مشترک معاونت علمی ریاستجمهوری و وزارت علوم برای مدیریت مالکیت فکری
نخستین سمپوزیوم تکنولوژی درطراحی و بازطراحی برگزار شد
همایش سلامت، حکمت و حکمرانی اواخر اردیبهشت میشود
اعلام همبستگی با دانشجویان آزادیخواه جهان در دانشگاه علم و صنعت
دانشگاهها در مقابل ظلم و ستم همیشه ایستادهاند
ایمیل حمایتی روسای دانشگاههای ایران به دانشگاههای آمریکا
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی هوشمند منصوب شد
کلاسهای دانشگاهها امروز به مدت ۲ ساعت تعطیل شد
چگونه از تهران به گرگان برویم؟
موج بیداری دانشگاههای آمریکا ارمغان خیزش افکار عمومی ضد جنایتهای صهیونیسم است
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
جزئیات تازه درباره هوش مصنوعی آیفون جدید
توپ گوستاو بزرگترین توپ جنگی دنیا که فرانسه را ویران کرد+عکس
ژاپنیها یک رنوی جدید ساختند+عکس
نقشه گنجی که از فضا دیده شد+عکس
شیکترین خودروی برقیای که تاکنون دیدهاید+عکس
رونمایی از شاسی بلند چری با چراغهای خطی و صفحه نمایش بزرگ+عکس
بازدید رایگان از موزهها برای معلمها و استادان
نصب بنر حمایت از اعتراضات ضد رژیم صهیونیستی مقابل سر در دانشگاه تهران
۲ کتاب حوزه علوم قرآنی و مهدویت در کرمان منتشر شد
طرح تحول علوم انسانی در دانشگاه خوارزمی اجرا میشود
دانشگاهها مکلف به اجرای قانون جوانی جمعیت شدند
هنرستانها میتوانند آینده شغلی و تحصیلی دانشآموزان را رقم بزنند
تعطیلی کلاسهای دانشجویان برای حمایت از دانشگاهیان معترض به جنایات رژیم صهیونیستی
حسنا و ملکههای رنگی به کتابفروشیها آمدند
کتاب برای قلب های شکسته منتشر شد
رقابت ۱۲ هزار داوطلب در پنجاه و یکمین دوره آزمون دستیاری پزشکی
اجتماع سراسری دانشگاههای ایران در حمایت از خیزش دانشگاهیان آمریکایی
دستگیری ۲۰۰ دانشجو معترض از ۳ دانشگاه آمریکا
شرایط تحصیل دختران متاهل در مدارس روزانه
راهیابی تیم والیبال دانشآموزی به فینال مسابقات جهانی
مدرسه، جایی برای گفتگوی رو در رو با دانشآموزان
تشکیل ائتلاف جهانی نخبگان دانشگاهی برای کمک به احقاق حق مردم فلسطین
مسابقات ملی سدید» بستری برای رشد و تقویت مهارتهای ارتباطی در دانشجویان است
فرصت انتخاب رشته داوطلبان آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
رایزن علمی و سرپرست دانشجویان ایرانی در کشور عراق منصوب شد
ایجاد ظرفیت فرا مرزی در تور تجاری گرجستان صنعت ساختمان
تدوین آئیننامه تاسیس و اداره موزههای دانشگاهها و مراکز آموزشی و پژوهشی کشور
یمن جایگزین مهمان ویژه نمایشگاه کتاب شد
کتاب تفسیر سوره تغابن منتشر شد
وعده صادق خروجی دانشگاهها بود
جشنواره گل و گلابگیری میمند - استان فارس
دلایل مدرسههراسی»و راههای ترغیب دانشآموز به مدرسه
نیاز به فضاهایی برای شادی دختران و سپری کردن اوقات فراغت آنان داریم
اپراتور اختصاصی هوش مصنوعی راهاندازی می شود
جهاد تبیین دستاوردهای نظام بزرگترین رسالت ما در آموزش و پرورش است
کادر؛ فراتر از قلمرو عکاسی
ملاکهای افزایش شهریه مدارس غیردولتی
محکومیت شدید برخوردهای خشونت آمیز علیه اساتید و دانشجویان غربی
تجمع دانشگاههای ایران در حمایت از خیزش دانشگاهیان آمریکایی
واکنش رییس دانشگاه تهران به سرکوب اعتراضات دانشجویان آمریکایی
قرنطینهشدن کتابهای مشکوک به آرسنیک در کتابخانه ملی فرانسه
عرضه صفات الهی در کتابفروشیها
عرضه سه نمایشنامه جدید سوره مهر در نمایشگاه کتاب
پیام نوریها میتوانند از امروز محل آزمون پایان ترم خود را تغییر دهند
دانشگاه امیرکبیر حرکت شجاعانه دانشگاهیان آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه را ستود
مهارت آموزی معلمان در دستور کار آموزش و پرورش باشد
وجدان بیدار دانشگاهیان جهان در مقابل نسل کشی غزه خروشید
قدردانی وزیر علوم از دستاندرکاران حفظ سلامت کنکور
دهه سرآمدی آموزش در دانشگاهها از امروز آغاز شد
دانشجویان و اساتیدِ ایرانی، حمایت از مردم فلسطین را رسالت اصلی خود بدانند
امروز، آخرین مهلت انتخاب رشته دکتری
ارائه خدمات مشاورهای – آموزشی، آنلاین و حضوری مرکز روانشناختی جهت برای عموم
کدام دانشگاههای آمریکا صحنه اعتراضات دانشجویی حمایت از غزه است؟
۴ هزار و ۱۹۳ نفر از دانشجویان متاهل وام تحصیلی دریافت کردند
تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظارت و پیگیری مصوباتش جدی است
محدودیت اعطای پایههای تشویقی اعضای هیات علمی لغو شد
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سیسی ساخته محققان ایرانی+عکس
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
انتصاب در آموزش و پرورش
پیشثبتنام مدارس غیردولتی براساس شهریه سال گذشته است
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
شاسیبلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمیزند+عکس
آثار جشنواره مد و لباس نقش تنپوش در حال داوری است
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.