کد خبر: 121771
ف
مریخ چطور مثل زمین شفق قطبی دارد؟
محققان توضیح می‌دهند که چگونه شفق‌های قطبی در مریخ بدون میدان مغناطیسی سراسری شکل می‌گیرند و این پدیده منحصر به سیاره زمین نیست.

به گزارش ثریا شفق قطبی یکی از پدیده‌های جوی است. شفق قطبی پدیده‌ی ظهور نورهای رنگین و متحرک در آسمان شب است و معمولاً در عرض‌های نزدیک به دو قطب زمین بر اثر برخورد ذرات باردارِ باد خورشیدی و یونیزه شدن مولکول‌های موجود در یون‌سپهر(یونوسفر) زمین به وجود می‌آید.

شفق‌های قطبی نورهای زیبایی هستند که به‌ طور طبیعی در آسمان دیده می‌شوند و معمولاً در شب و در عرض‌های جغرافیایی قطبی به چشم می‌خورند. آنها در یونوسفر تشکیل و در سپیده‌دم قطبی رویت می‌شوند. در عرض جغرافیایی قطب شمال به آنها شفق‌های شمالی نیز گفته می‌شود. به شفق‌های قطبی، نور قطب شمال هم گفته می‌شود زیرا آن‌ها غالباً در نیم کره شمالی دیده می‌شوند و هر قدر به قطب شمال نزدیک می‌شوید با توجه به مجاورت با قطب مغناطیسی شمالی زمین احتمال بیشتری می‌رود که بتوانید آنها را ببینید. برای نمونه، در شهرهای شمالی کانادا که بسیار نزدیک به قطب هستند، امکان رویت آنها بسیار زیاد است.

در قطب جنوب نیز این رویداد روی می‌دهد، اما تنها در جنوبی‌ترین عرض جغرافیایی قابل رویت است و گاهی نیز در آمریکای جنوبی و استرالیا مشاهده می‌شود.

اما در ژوئیه ۲۰۲۱ در اتفاقی جالب گزارش شد که کاوشگر "هوپ"(Hope) که توسط امارات متحده عربی برای مطالعه جو مریخ فرستاده شده بود، تصاویری از شفق شبانه در مریخ منتشر کرده است.

"جاستین دیگان" دانشمند علوم سیاره‌ای در دانشگاه "کلرادو" و معاون علمی این ماموریت در آن زمان گفت: ثبت آنها آسان نیست و به همین دلیل است که اساساً دیدن آنها با ماموریت مریخی امارات به نوعی هیجان انگیز و غیرمنتظره بود.

شفق قطبی بدون میدان مغناطیسی سراسری

این اتفاقی بود که به ندرت دیده می‌شود و این سوال را مطرح کرد که چگونه شفق قطبی در سیاره سرخ بدون میدان مغناطیسی جهانی شکل می‌گیرد؟ بر اساس یک بیانیه مطبوعاتی جدید که به تازگی منتشر شده است، اکنون فیزیکدانان به رهبری دانشگاه "آیووا" به پاسخ این سوال رسیده‌اند.

شفق مریخ یک نمایش نور در آسمان است که بیشتر در طول شب در نیم‌کره جنوبی سیاره سرخ رخ می‌دهد. در حالی که وجود آنها برای مدتی مشخص شده بود، دانشمندان در مورد چگونگی شکل‌گیری آنها متحیر بودند، زیرا مریخ مانند زمین دارای میدان مغناطیسی جهانی که منبع اصلی تشکیل شفق قطبی در زمین است، نیست.

اکنون فیزیکدانان ادعا می‌کنند که تحقیقات جدید نشان داده است که شفق قطبی در مریخ از طریق تعامل بین باد خورشیدی و میدان‌های مغناطیسی ایجاد شده توسط پوسته مریخ در عرض‌های جغرافیایی جنوبی این سیاره ایجاد می‌شود.

"زاخاری گیرازیان" دانشمند پژوهشگر در دپارتمان فیزیک و نجوم و نویسنده مسئول این مطالعه گفت: ما اولین مطالعه دقیق را داریم که به چگونگی تأثیر شرایط باد خورشیدی بر شفق قطبی در مریخ می‌پردازد.

وی افزود: یافته‌های اصلی ما این است که درون ناحیه قوی پوسته، نرخ وقوع شفق، بیشتر به جهت‌گیری میدان مغناطیسی باد خورشیدی بستگی دارد، در حالی که نرخ وقوع آن در خارج از منطقه قوی پوسته، بیشتر به فشار دینامیکی باد خورشیدی بستگی دارد.

محققان برای رسیدن به این نتیجه مجبور شدند بیش از ۲۰۰ مشاهده مجزا از شفق قطبی در مریخ را توسط فضاپیمای "MAVEN" به رهبری ناسا با استفاده از ابزاری به نام "تحلیلگر یون باد خورشیدی" مطالعه کنند. این ابزار جریان پروتون باد خورشیدی و مغناطیس را در اطراف مریخ اندازه‌گیری می‌کند و ماهیت برهم‌کنش باد خورشیدی با اتمسفر بالایی را بررسی می‌کند.

"گیرازیان" می‌گوید: اکنون زمان بسیار هیجان انگیزی برای تحقیق در مورد شفق قطبی در مریخ است. پایگاه داده مشاهدات گسسته شفق قطبی که ما از "MAVEN" داریم در نوع خود اولین است که به ما امکان می‌دهد برای اولین بار ویژگی‌های اساسی شفق مریخی را درک کنیم.

شفق پروتونی؟

این یافته‌های جدید مکمل مطالعه‌ای است که سال گذشته منتشر شد و نشان داد که رایج‌ترین شفق قطبی در مریخ، شفق پروتونی است.

شفق‌های پروتونی دسته‌ای متمایز از پدیده‌های شفقی هستند که توسط پروتون‌های پرانرژی که در جو سیاره‌ای رسوخ می‌کنند، ایجاد می‌شوند.

محققان می‌گویند، شفق‌ پروتونی زمانی شکل می‌گیرد که پروتون‌های باد خورشیدی با هیدروژن در بخش‌های گسترده جو مریخ تعامل و به مناطق پایین‌تر سفر می‌کنند.

این مطالعه جدید در مجله Geophysical Research: Space Physics منتشر شده است.

منبع: خبرگزاری ایسنا


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

تدوین آئین‌نامه تاسیس و اداره موزه‌های دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی کشور

یمن جایگزین مهمان‌ ویژه نمایشگاه کتاب شد

کتاب تفسیر سوره تغابن منتشر شد

وعده صادق خروجی دانشگاه‌ها بود

جشنواره گل و گلابگیری میمند - استان فارس

دلایل مدرسه‌هراسی»و راه‌های ترغیب دانش‌آموز به مدرسه

نیاز به فضاهایی برای شادی دختران و سپری کردن اوقات فراغت آنان داریم

اپراتور اختصاصی هوش مصنوعی راه‌اندازی می‌ شود

جهاد تبیین دستاوردهای نظام بزرگترین رسالت ما در آموزش و پرورش است

کادر؛ فراتر از قلمرو عکاسی

ملاک‌های افزایش شهریه مدارس غیردولتی

محکومیت شدید برخوردهای خشونت آمیز علیه اساتید و دانشجویان غربی

تجمع دانشگاه‌های ایران در حمایت از خیزش دانشگاهیان آمریکایی

واکنش رییس دانشگاه تهران به سرکوب اعتراضات دانشجویان آمریکایی

قرنطینه‌شدن کتاب‌های مشکوک به آرسنیک در کتابخانه ملی فرانسه

عرضه صفات الهی در کتابفروشی‌ها

عرضه سه نمایشنامه جدید سوره مهر در نمایشگاه کتاب

پیام نوری‌ها می‌توانند از امروز محل آزمون پایان ترم خود را تغییر دهند

دانشگاه امیرکبیر حرکت شجاعانه دانشگاهیان آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه را ستود

مهارت آموزی معلمان در دستور کار آموزش و پرورش باشد

وجدان بیدار دانشگاهیان جهان در مقابل نسل کشی غزه خروشید

قدردانی وزیر علوم از دست‌اندرکاران حفظ سلامت کنکور

دهه سرآمدی آموزش در دانشگاه‌ها از امروز آغاز شد

دانشجویان و اساتیدِ ایرانی، حمایت از مردم فلسطین را رسالت اصلی خود بدانند

امروز، آخرین مهلت انتخاب رشته دکتری

ارائه خدمات مشاوره‌ای – آموزشی، آنلاین و حضوری مرکز روانشناختی جهت برای عموم

کدام دانشگاه‌های آمریکا صحنه اعتراضات دانشجویی حمایت از غزه است؟

۴ هزار و ۱۹۳ نفر از دانشجویان متاهل وام تحصیلی دریافت کردند

تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا

شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظارت و پیگیری مصوباتش جدی است

محدودیت اعطای پایه‌های تشویقی اعضای هیات علمی لغو شد

ساحل شگفت انگیز دَستیر

کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ سه‌شنبه منتشر می‌شود

اجرای طرح سمپاد مهارتی در 11 استان کشور

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: با قاطعیت می‌گوییم که تخلف در آزمون امسال صفر بوده است

افتتاح همزمان ۷ نیروگاه خورشیدی مدارس در ۶ استان

رفتار غیرانسانی آمریکا نسبت به دانشجویان معترض شرم‌آور است/ دانشگاهیان جهان باید خون گریه کنند

جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه می‌رود

چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش می‌یابد

بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمون‌های سراسری اردبیل از حوزه‌های امتحانی کنکور

لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد

رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر

زندگی عشایر فارس

تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور

جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی

امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغ‌التحصیلی سرکلاس درس می‌روند

آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد

برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانال‌های تقلب را ترک کنند

کنکوری‌ها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد

فهرست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد

نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود

اختصاص 10 امتیاز رتبه‌بندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان

کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود

تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد

رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد

جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳

اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمی‌شود

مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد

60 درصد پروژهای مدرسه‌سازی در حال ساخت با مشارکت مردم است‌

منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند

مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد

ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محل‌های علوم پزشکی

پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانه‌های دانشجویی در سال جدید هستیم

بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند

ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳

نسل‌کُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است

خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی

مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود

از موج متلاطم بی‌ثباتی مدیریتی تا بودجه‌ دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین

پژوهش‌های چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد

تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی

کتابی که برای آشنایی با افغانستانی‌ها باید خوانده شود

رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد

پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شود

آیین‌نامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است

امضای تفاهم‌نامه فی‌مابین وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور

آخرین محور رویداد من یک دانش‌آموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد

ثبت‌ سفارش کتاب‌های درسی آغاز شد

فراخوان ششمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب منتشر شد

ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشی‌ها

پیش‌فروش شنل نامرئی‌ کننده آغاز شد+عکس

یک صفحه جدید به واتساپ اضافه می‌شود+عکس

بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانه‌اش منصرف شد

دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس

نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس

ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد

ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار

انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد

رونمایی از سریع‌ترین مرسدس بنز AMG+عکس

باتری این ریزسیاه‌چاله‌ فضایی می‌تواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند

برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتم‌ها کشف شد

علت فیلتر دسکورد اعلام شد

هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟

چین جنگنده‌های رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس

پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس

جاسوس همه‌فن حریف اوکراینی‌ها که در جنگ با روسیه به کمک‌شان می‌آید

سعدی سخنگوی بین‌المللی فرهنگ ایران است

سریع ‌ترین موشک‌های مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس

نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد

مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد

دوربین بامزه‌ای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده می‌کند+عکس

پیش‌ثبت‌نام مدارس غیردولتی براساس شهریه سال گذشته است

مراسم هزار دف در روستای پالنگان

مدارس غیردولتی چگونه می‌توانند عدالت آموزشی را گسترش دهند؟

شاسی‌بلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمی‌زند+عکس

انتصاب در آموزش و پرورش

برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران

پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور

آثار جشنواره مد و لباس نقش تن‌پوش در حال داوری است

پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شود