کد خبر: 144503
ف
جایی از زمین که به دروازه جهنم معروف است
پدیده حیرت‌انگیز و مشتعل در صحرای آسیای مرکزی با وجودی که حاصل یک حادثه صنعتی است، تبدیل به یک جاذبه توریستی نیز شده است.

به گزارش ثریا ده سال پیش جورج کورونیس، کاوشگر نشنال جئوگرافیک، خودش را به دروازه جهنم رساند. گودالی به عرض ۷۰ متر و به عمق ۳۰ متر واقع در شمال مرکزی ترکمنستان که به شکل رسمی "دهانه دروازه" نام‌گذاری شده است. این نام مستعار، پدیده عجیب این منطقه را بهتر توصیف می‌کند: یک حفره بزرگ که گاز متان از آن بیرون می‌آید و چندین دهه پیش شعله‌ور شده و در بخش دور افتاده‌ای از صحرای قره قوم واقع شده و از چندین سال پیش هچنان شعله‌ور است.

کورونیس اولین فردی بود که در سال ۲۰۱۳ از این دهانه شعله‌ور بالا رفت. او بعد از دو سال برنامه‌ریزی، تنها ۱۷ دقیقه فرصت یافت تا قبل از آنکه مجددا گرد و خاک بلند شود، نمونه‌هایی از گاز و خاکستر را از این منطقه بردارد. او با یادآوری آن روز گفت:« این ۱۷دقیقه به شکل بسیار عمیقی در ذهن من حک شده. ماجرا خیلی ترسناک‌تر و محیط خیلی گرم‌تر و بزرگ‌تر از چیزی بود که تصور می‌کردم.»

ماجراجویی او، توجه افراد زیادی از سراسر جهان را به دروازه جهنم جلب کرد و تصاویری که به شکلی گسترده از این آتش‌سوزی بزرگ در دنیا منتشر شد، همراه با داستان عجیب ایجاد آن، باعث شد تا دروازه جهنم به جاذبه‌ای گردشگری در آسیای مرکزی و در خاک شوروی سابق تبدیل شود. هرچند که دولت ترکمنستان گهگاهی اعلام می‌کند که تصمیم دارد تا آتش متان دروازه جهنم را خاموش کند و این تصمیم بعد از مدتی به دست فراموشی سپرده می‌شود.

ترکمنستان با ذخایر عظیم نفت و گاز، مناطق صنعتی فراوانی دارد و حجم زیادی از گاز متان را وارد جو می‌کند. در اوایل تابستان امسال بود که دولت‌های آمریکا و ترکمنستان درباره راهکارهای متعدد برای بستن دائمی این دروازه‌ها از جمله دروازه جهنم مذاکراتی را انجام دادند. اما خاموش کردن این شعله‌ها اقدام ساده‌ای نیست و افرادی که به دنبال راهکاری برای انجام این کار هستند، در ابتدا باید به سه سوال پاسخ دهند: دهانه دروازه جهنم چطور ایجاد شده؟ بهترین راه برای خاموش کردن آن چیست و آیا این ایده خوبی است که شعله آتش دروازه جهنم را خاموش کرد؟

گیرمو راین، دانشمند آتش‌شناسی در امپریال کالج لندن دراین باره گفته:« ممکن است کار اشتباه پیش برود و من نگران خطر انفجار در منطقه هستم.»

شروع داستان از کجا بود؟

دهانه دروازه جهنم، به رغم ظاهر جهنمی و ترسناکش، ذاتا عجیب نیست. این منطقه در زبان ترکمنی "نور قره قوم" نیز نامیده می‌شود و در بالای حوزه آبریز رود آمودریا که منطقه‌ای مملو از منابع نفت و گاز طبیعی (که عمدتا متان است) واقع شده. مقدار زیادی از این گاز متان از پوسته زمین خارج می‌شود و در صورت اشتعال، تا زمانی که سوخت، منبع گرما یا هوای غنی از اکسیژن در دسترس باشد، به سوختن ادامه خواهد داد.

مارک ایرلند، زمین‌شناس انرژی دانشگاه نیوکاسل دراین باره گفته:« ما نباید از وجود چنین پدیده‌ای تعجب کنیم.»

معمولا گاز متان این منطقه یا توسط صنعت نفت مهار شده و یا بدون توجه، از سطح زمین یا زیر آب نشت می‌کند. دهانه دروازه جهنم، دهه‌هاست که بدون مراقبت خاصی می‌سوزد و مسلما این ماجرا به شکل یک سانحه صنعتی از دوران جنگ سرد آغاز شده است.

کسی نمی‌داند که واقعیت ماجرا از چه قرار است ولی اکثر روایت‌ها، عناصر داستانی مشابهی دارند: بین دهه‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰، مهندسان اتحاد جماهیر شوروی (احتمالا کاوشگران نفتی) مشغول حفاری در منطقه بوده‌اند که زمین زیر پای آنها فرو ریخته و زخمی زمین‌شناسی دهان باز کرده و یک گرداب متان را ایجاد کرده است.

احتمالا مهندسان به امید اینکه گاز متان به سرعت بسوزد، آن را روشن کرده‌اند و شاید حتی کسی سیگاری را روی زمین انداخته و تصادفا این آتش روشن شده باشد. اما در هر حال، آتشی شعله‌ور شده که تسلیم‌ناپذیر به نظر می‌رسد و مجموعه‌ای از آلاینده‌های مضر را در فضا پخش می‌کند. هر چند که با تخریب نزدیک‌ترین روستا به این مکان در سال ۲۰۰۴، حالا افراد بومی با این آتش عظیم به دردسر نخواهند افتاد.

دروازه جهنم، در کشوری قرار دارد که عموما درهایش به روی توریست‌ها بسته است، اما می‌تواند درآمدزایی خوبی برای جلب توریست باشد. کورونیس در این باره گفته:« دروازه جهنم، می‌تواند یک بازاریابی خوب باشد و اخیرا به جاذبه گردشگری شماره یک ترکمنستان تبدیل شده است.»

جنون متان

به لطف قربانقلی بردی محمدوف، رئیس جمهور سابق ترکمنستان، دروازه جهنم، جایگاه اسطوره‌ای و عجیبی در ترکمنستان دارد.

در ژانویه سال ۲۰۲۲ و کمی بعد از آنکه قربانقلی از سمتش کناره‌گیری کرد و قدرت را به پسرش سپرد، در صحبت‌هایی به این نکته اشاره کرد که آتش‌سوزی دروازه جهنم باید خاموش شده و از متان موجود در منطقه به شکلی عملی استفاده شود.

این البته ایده خوبی به نظر می‌رسد. متان یک گاز گلخانه‌ای قوی است که بر خلاف دی‌اکسید کربن که قرن‌ها باقی می‌ماند، بعد از چند سال در جو زمین ناپدید می‌شود. از سوی دیگر متان گرمای بیشتری را به دام می‌اندازد و همین نگرانی‌هایی را درباره ایجاد شوک‌های کوتاه مدت و شدید در آب و هوا ایجاد کرده است.

در طول سال‌های اخیر توافق‌نامه‌های بین‌المللی مختلفی مثل تعهد جهانی متان به امضا رسیده که هدف از آنها کاهش انتشار متان از هر دو منبع تولید شده توسط انسان است؛ با این امید که در عین حال از انتشار طبیعی متان از تالاب‌ها و ذوب شدن یخ‌های دائمی جلوگیری شود.

ترکمنستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز متان در جهان است و این ماجرا به دوران شوروی برمی‌گردد؛ زمانی که راهکارهای بی پروای استخراج سوخت فسیلی، انبوهی از چاه‌های نشتی، خطوط لوله و سایت‌های صنعتی متعددی مثل دهانه دروازه جهنم را به یادگار گذاشت. با فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، این دغدغه‌ها حل نشده باقی ماند و بسیاری از این چاه‌ها که یا در حال استفاده و یا متروکه هستند، همچنان نشت می‌کنند.

یوان نیسبت، دانشمند آب و هوا در رویال هالووی دانشگاه لندن در این باره گفته:« در این منطقه هرج و مرج بزرگی در جریان است.» هر چند که در مقایسه با نشتی‌های فراوان در ترکمنستان، نشتی گاز در دروازه جهنم عملا ناچیز به نظر می‌رسد.

راین در این رابطه گفته:« خیلی بد است که در این منطقه نشتی متان را شاهد هستیم ولی خوب است که این گاز نشتی می‌سوزد. درست است که آتش، بیشتر متان را به دی‌اکسید کربن و بخار آب (گازهای گلخانه‌ای) تبدیل می‌کند ولی این گازها قدرت کمی دارند. دروازه جهنم در شرایط فعلی، یک منبع متان بزرگ به حساب نمی‌آید.»

خاموش کردن آتش دروازه جهنم

برای خاموش کردن آتش دروازه جهنم، دو فاکتور مجزا باید مدنظر قرار گیرد: اول خاموش کردن آتش و سپس جلوگیری از نشت گاز از داخل زمین. مرحله اول به نظر از مرحله دوم ساده‌تر است. به عنوان مثال، می‌توان سیمانی که سریع خشک می‌شود را به داخل دهانه دروازه اسپری کرد و اکسیژن غنی که باعث شعله‌ور شدن آتش می‌شود را حذف نمود. اما ایرلند، زمین‌شناس معروف معتقد است که این مشکل را نمی‌توان تنها با گذاشتن یک درپوش برروی دهانه رفع کرد.

چرا که متان به سادگی مسیرهای دیگری را برای رسیدن به سطح زمین پیدا خواهد کرد و بدین ترتیب نشتی جدیدی به آمار فاجعه بار نشتی‌ها در منطقه اضافه خواهد شد.

این بدان معناست که تنها راه برای مهار آتش دروازه جهنم، خفه کردن نشتی در منبع متان آن است. کورونیس در این رابطه گفته:«بعید می‌دانم که کسی ایده خوب و قابل قبولی در این رابطه داشته باشد.»

راین بر این باور است که کلید خاموش کردن این آتش در این است که مشخص شود که در زیر دروازه جهنم چه می‌گذرد و پیشنهاد کرده که از کارشناسان صنعت نفت دعوت شود تا شکاف زیرسطحی که گاز را منتشر می‌کند، پیدا کنند.

پس از آن می‌توان بتن را از طریق لوله‌های زیرزمینی به محل شکاف پمپاژ کرد. راین ادامه داد:« با بهره‌گیری از تکنولوژی نفت و گاز، در صورت در اختیار داشتن اطلاعات کافی، می‌توان مشکل را حل کرد. اما اگر اکتشافی انجام نشود، امیدی به انجام اقدامات مفید نخواهد بود.» او در نهایت به این نکته اشاره کرد که اگر اکتشاف در کمال دقت انجام نشود، یک جرقه یا حادثه حفاری کافی است که یک انفجار مرگبار در منطقه رخ دهد.

مارک تینگای، کارشناس ژئومکانیک نفتی در دانشگاه آدلاید، در این باره که چطور می‌توان شکاف زیرزمینی این چنینی را مهر و موم کرد، اطمینان ندارد؛ حتی اگر مهندسان بتوانند محل نشتی را پیدا کنند. او در این رابطه گفته:« واقعا هیچ راهی برای حفاری و مسدود کردن این شکاف وجود ندارد.» طبق گفته او رفع نشتی‌های صنعتی می‌تواند پیچیده باشد؛ اما نشتی‌های زیرزمینی به مراتب سخت‌تر و پر ابهام‌تر خواهند بود.

اما از سوی دیگر این احتمال هم وجود دارد که بتوان از یک وسیله انفجاری بزرگ برای مسدود کردن نشتی متان بهره برد. از این روش برای خاموش کردن آتش چاه‌های صنعتی نیز استفاده می‌شود. شیوه کار بدین ترتیب است که بمبی در نزدیکی منبع متان منفجر شده و اکسیژن موجود در محیط را از بین برده و در نتیجه آتش‌سوزی متوقف خواهد شد و به طور همزمان، شکافی که باعث آزاد شدن متان می‌شود نیز بسته خواهد شد.

راهکاری پرخطر و بی‌اثر

مشخص نیست که آیا این روش در دهانه دروازه جهنم جواب خواهد داد یا نه و احتمالا به یک بمب بسیار بزرگ نیاز خواهد بود. آخرین بار در سال ۱۹۸۱ بود که مهندسان شوروی چندین بار با بهره‌گیری از کلاهک‌های هسته‌ای برای مهار این آتش زیرزمینی تلاش‌هایی را انجام دادند.

خوشبختانه بعید است که در دنیای امروز از چنین رویکردهایی استفاده شده و حتی ممکن است این روش‌ها در مورد دروازه جهنم ترکمنستان راهگشا نباشد. کورونیس دراین باره گفته:«این احمقانه‌ترین ایده‌ای است که تا به امروز وجود داشته.» او در عین حال تردید دارد که گاز متان ممکن است از جای دیگری به بیرون نفوذ کند.

متخصصان هم با او موافقند. هر گونه تلاش برای بستن دروازه جهنم، ممکن است مشکل‌ساز، خطرناک، پرهزینه و حتی بی‌نتیجه باشد و با در نظر داشتن تمام این مسائل، شاید بهترین کار این باشد که در این راستا هیچ اقدامی انجام نشود.

کورونیس ادامه داد:« من رسما به دولت ترکمنستان توصیه می‌کنم که بگذارید این آتش همچنان شعله‌ور بماند.» اما از آنجا که حکومت این کشور دائما نظرش درباره دروازه جهنم را تغییر می‌دهد، سرنوشت این مکان همچنان روی هواست و کسی نمی داند که چه سرنوشتی در انتظار دهانه دروازه جهنم خواهد بود.

منبع: خبر آنلاین


مرتبط ها
ارسال نظر
chapta
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

الزام دانشگاه‌ها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است

اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران

پیگیری استفاده از ظرفیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

ریشه جنایات صهیونیست‌ها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است

ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی هم‌زمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ

در دانشگاه صنعتی شریف مصمم‌تر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد

اطلاعیه شماره 4 بانک سپه

دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد

تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟

پاکسازی سینوس‌های عفونی با ربات‌های فوق کوچک

ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیب‌تر از همیشه معرفی شد

رونمایی از پنل‌های خورشیدی نانویی خودتمیزشونده

راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری

برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی

آخرین وضعیت زمان‌بندی ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمون‌های سمپاد و نمونه از امروز

کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد

چراغ سبز کنگره آمریکا به پروژه ناسا برای رسیدن به ماه

ارائه روشی نوین برای تحلیل گسل‌ها با دقت بالا

عکس روز ناسا از یک نواختر در دل آسمان

پای هوش مصنوعی گوگل به بازی‌های ویدیویی باز می‌شود

اعلام زمان برگزاری آزمون عملی و تشریحی آزمون کارشناسی‌ارشد سال ۱۴۰۴

۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاه‌های تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵

اجرای آزمایشی طرح مدرسه اولیا در هر استان با انتخاب یک مدرسه آغاز خواهد شد

ایرانسل، اینترنت را گران کرد

تهویه هوا با هوش مصنوعی و صرفه جویی ۴۰درصدی انرژی

اولین قدم برای تحقق ژنوم مصنوعی انسان

انفجار دو نواختر جدید در آسمان

ویروس‌ جدید در خفاش‌ها شناسایی شد

چت جی‌پی‌تی از مردم خواست به این خبرنگار ایمیل بزنند!

فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان

تصویر/ شمر امروز را بشناس

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

روح حاکم بر مقاومت عرفانی در ارتباط با توحید در زندگی است

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

مرد اول ایران که به قدرت و اقتدار او کسی نیامده

نرخ غذا و خوابگاه دانشجویی اواخر تیرماه اعلام می‌شود

تشریح اقدامات معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در دوران جنگ ۱۲ روزه

برگزاری امتحانات شهریور دانشگاه‌ها به صورت حضوری

نرم‌افزارهای نفوذ چگونه وارد کشور شده است؟

تصاویر جدید گلکسی واچ ۸ کلاسیک فاش شد

جزئیات تغییر ساعت کاری دانشگاه آزاد مشخص شد

اطلاعات ۶ میلیون مشتری شرکت هواپیمایی استرالیایی هک شد

چگونه اینترنت را در شرایط بحرانی امن کنیم

حمایت از دانشجویان در رشته‌های حساس علمی در دستور کار ایران

تبدیل زباله به گنج؛ بیرون کشیدن گرافن و هیدروژن از دل پسماند نفتی

آغاز پذیرش بدون آزمون دکتری به شیوه استادمحور در دانشگاه شهیدبهشتی

برگزاری امتحانات و ترم تابستان دانشگاه علمی کاربردی در این تاریخ

اپل احتمالا از اوپن‌ای‌آی یا آنتروپیک یاری می‌طلبد

جدیدترین تقویم آزمون‌های علوم پزشکی اعلام شد

سامانه‌ای نوآورانه که اثرگذاری داروهای شیمی‌درمانی را افزایش می‌دهد

صدور نمون برگ هدایت تحصیلی دانش‌آموزان در دهه سوم تیرماه/ افزایش ظرفیت پذیرش شاخه فنی و حرفه‌ای

فرصت ۴۵ روزه مدارس غیردولتی برای اعلام شهریه/۲ درصد مدارس شهریه ۱۰۰ تا ۱۴۵ میلیون تومانی دارند

اولین مدل پیش‌بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی پس از زلزله طراحی شد

کشف مقادیر زیادی از پروتئین آلزایمر در نوزادان که برای آنها مضر نیست!

اپل از مهندس طراح سابق خود شکایت کرد

جلوگیری از بخارگرفتگی آینه‌ها با گرم‌کن نانویی بدون المنت

پنیر خوردن قبل خواب باعث دیدن کابوس می‌شود!

شروع مسابقات ورزشی دانش‌آموزان از ۲۱ تیرماه/ رقابت‌های ورزشی فرهنگیان به شهریور موکول شد

جزئیات برگزاری سیزدهمین سوگواره احلی من العسل در سراسر کشور

هوش مصنوعی می‌خواهد آرزوی گفت‌و‌گو با حیوانات را ممکن کند

اگر همین فردا انفجار اتمی رخ دهد، چقدر شانس زنده‌ ماندن داریم؟

افشای اطلاعات دولتی سوئیس در یک حمله سایبری

تاکسی هوایی ۲۰۲۶ به دبی می آید

تولید شبیه‌ساز جراحی لاپاراسکوپی با یک‌سوم قیمت نمونه خارجی

ظهور فناوری Li-Fi با سرعتی ۱۰۰ برابر Wi-Fi و امنیت رمزنگاری‌شده

تولید گوشت از پروتئین آفتابگردان؛ گامی به سوی امنیت غذایی

تصویر/ شمر امروز را بشناس

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

نمی‌توان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادت‌اش

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

فتاوایی که گفتمان‌سازی در فقه امنیت دینی است

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

پیگیری وزارت بهداشت برای اجرای قانون بیمه دستیاران

اعلام زمان اتمام مرخصی تابستانه اساتید و کارکنان دانشگاه‌ها

تصویر مریخ‌نورد کنجکاوی از برآمدگی‌های مرموز مریخ

چه عواملی بر باروری مردان تأثیر می‌گذارد؟

کشف یک اندامک جدید درون سلول انسان

نامه سرگشاده نویسندگان به ناشران برای محدود کردن هوش مصنوعی

سازوکارهای مدیریت بحران در عصر هوش مصنوعی

توانمندسازی هنرآموزان با روش تدریس یادگیری وظیفه مدار/ شرط صدور مجوز تاسیس هنرستان‌ هوانوردی

آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی

کاهش عوارض شیمی درمانی با نانودارورسان‌های هدف‌گیر سرطان

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاه‌های تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵

اعلام زمان برگزاری آزمون عملی و تشریحی آزمون کارشناسی‌ارشد سال ۱۴۰۴