همان‌طور که می‌گویند هر چیزی چاره دارد جز مرگ، دقیقاً بیانگر همین مشکل است. زمانی که مرگ برای اعضای خانواده و نزدیکان اتفاق می‌افتد حالا به هر شکلی و در هر سنی که باشند می‌تواند بر اطرافیان شوک وارد کند.
اگر دقت کنید در یک سال گذشته در کشور ما حوادث پیش‌بینی نشده زیادی رخ داد و ما تعداد زیادی از هم‌وطنان خود را بی‌دلیل از دست دادیم. بعد از فاجعه پلاسکو در سال ۹۵، ریزش معدن یورت در سال ۹۶، زلزله کرمانشاه، سوختن کشتی سانچی و حالا سقوط هواپیمای مسافربری نمونه‌ای از این حوادث بود که امسال شوک عظیمی به مردم و اطرافیان این حوادث وارد کرد.
یا در زمان سوختن کشتی سانچی خانواده‌ها امیدوار بودند از دل آتش سوزان عزیزانشان زنده بیرون بیایند. این‌ها نه تنها شوک ناشی از بروز حادثه است بلکه امیدواری خانواده‌ها برای یافتن اثری از عزیزانشان به افزایش شدت این شوک کمک می‌کند.
استرس بعد از سانحه چیست؟
تصادف شدید، مورد دزدی یا حمله قرار گرفتن، از دست دادن عزیزان در حوادث طبیعی یا غیرطبیعی پیش‌بینی نشده و بسیاری دیگر از تجربه‌های آسیب‌زا، مثل وارد شدن ضربه‌ای بر پیکره فیزیکی و روان‌شناختی ما هستند.همه ما کم و بیش در زندگی‌مان با چنین ضربه‌هایی روبه رو شده‌ایم، اما گاهی به دلایل مختلف، یکی از این ضربه‌ها، تأثیر عمیقی بر ما به جای می‌گذارد. گویی همیشه برای ما زنده است و هرلحظه امکان تکرار آن‌ها وجود دارد در نتیجه همواره نگران هستیم. اگر این شرایط ادامه یابد در این صورت دچار مشکلی می‌شویم که به آن اختلال استرس پس از ضربه یا post traumatic stress disorder) PTSD) می‌گوییم.
وقتی این اختلال روی می‌دهد، زندگی را برای فرد و اطرافیانش به‌شدت سخت و طاقت‌فرسا می‌کند. فرد مدام در ترس و وحشت و بی‌قراری است و گاهی حتی کار‌های معمول خود را نمی‌تواند انجام دهد.
ممکن است شما خودتان در محل بروز حادثه نباشید، اما با تصویرسازی از لحظه‌های آخر زندگی عزیزانتان این اختلال در شما تشدید می‌شود.
گاهی صحنه حادثه حتی لحظه‌ای فرد را رها نمی‌کند و اطرافیان از حساسیت و تحریک‌پذیری بیش‌ازحد فرد و خشم‌های ناگهانی او به ستوه می‌آیند.
در این حالت گاهی صدای به هم خوردن یک در می‌تواند فرد را تا حد یک خشم انفجاری بکشاند. ازاین‌رو این علائم به‌ویژه وقتی شدید است به بروز افسردگی و اضطراب در فرد و اطرافیانش منجر می‌شود.
اگر این علائم در فردی به مدت یک ماه طول بکشد نام اختلال می‌گیرد؛ و در ضمن فرد متخصصی آن را تائید کرده باشد؛ چراکه در واقع پس از هر ضربه‌ای، بروز این علائم در همه افراد طبیعی است و وقتی طول می‌کشد نشانه اختلال خواهد بود. علائم اصلی اختلال استرس پس از ضربه عبارت است از:
واکنش ترس، درماندگی یا وحشت شدید
یادآوری‌های مکرر و عذاب‌آور واقعه
دیدن مکرر واقعه در رؤیا
رفتار کردن فرد به‌گونه‌ای که انگار واقعه تکرار می‌شود
واکنش جسمی و رنج و عذاب شدید در رویارویی با چیز‌هایی که به نوعی به آن اتفاق مربوط باشند
اجتناب کردن از محرک‌های مرتبط با آن اتفاق؛ به‌عنوان مثال اجتناب از مکان‌های مرتبط
علائم دیگر که ممکن است در سایر مشکلات روان‌شناختی دیده شود و اینجا هم رخ می‌دهد، عبارت است از:
کم علاقگی در انجام امور مهم زندگی، بی‌انگیزگی و ناامیدی، مشکل در تمرکز، خشم و گوش‌به‌زنگ بودن.
علائم در کودکان
بعضی از این علائم در بچه‌ها کمی متفاوت رخ می‌دهد. به عنوان مثال کودکی که دچار ضربه‌ای مثل آسیب جسمی یا جنسی شده ممکن است به‌سختی بتواند راجع به آن صحبت کند و آن را بیشتر در قالب بازی و کابوس دیدن‌ها نمایان کند.
بچه‌ها معمولاً به انجام تکرار بازی‌هایی با مضمون حادثه می‌پردازند و خواب‌های نامشخص به شکل کابوس‌های ترسناک یا خواب‌هایی درباره غول و اتفاقات ترسناک می‌بینند. علائم جسمی مثل شب ادراری، دل‌درد و سردرد نیز در آن‌ها شایع است. ضربه‌های شایع در دوران کودکی بلایای طبیعی، آزار‌های جنسی و جسمی مزمن، سوختگی و آدم‌ربایی است.
شیوع اختلال استرس پس از ضربه
ازآنجایی که احتمال ضربه، آن‌هم از نوع شدید برای همه افراد وجود دارد بنابراین اختلال استرس پس از ضربه نیز از اختلالات به نسبت شایع روان‌شناختی محسوب می‌شود. میزان شیوع این اختلال، ۸ درصد در جمعیت عمومی است.
احتمال آن در زنان بیشتر از مردان و حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد است و در مردان بین ۵ تا ۶ درصد بیشترین ضربه‌های اصلی در زنان، حمله یا تجاوز و در مردان، جنگ است.
همچنین بر اساس تحقیقات، احتمال بروز این اختلال در افراد مجرد، مطلقه یا کسانی که همسرشان را از دست داده‌اند، بیشتر است. ممکن است دلیلش، کمتر بودن میزان حمایت اجتماعی در این گروه افراد باشد.
به یاد داشته باشید داشتن حمایت اجتماعی هنگام بروز ضربه می‌تواند از بروز اختلال پس از ضربه و همچنین در پیشگیری از آن مفید باشد. در ضمن در سطوح اقتصادی ـ. اجتماعی پایین‌تر، این اختلال بیشتر مشاهده‌شده است.
آسیب‌شناسی اختلال
روان شـــنــاســان و روان‌پزشکان نظریه‌هایی درباره علت ابتلا به این اختلال مطرح کرده‌اند. به عنوان مثال، تئوری روانکاوانه معتقد است اتفاق یا ضربه، یک نقطه حساس یا تعارض ناخودآگاه در فرد را فعال می‌کند. این تئوری تا حد زیادی قابل توجیه است، چون بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال معتقدند ضربه‌های سخت‌تر را تجربه کرده‌اند، اما باعث مشکل در آن‌ها نشده است، چراکه درواقع از درون نسبت به آن آسیب‌پذیر نبوده‌اند.
بر اساس تئوری‌های دوم افراد به این دلیل دچار این اختلال می‌شوند که در پردازش اطلاعات مربوط به یک اتفاق مشکل‌دارند. به عنوان مثال فرد همیشه اتفاقات را بسیار بدتر و فاجعه‌بارتر از آنچه هست برآورد می‌کند. طبق بعضی نظریه‌ها، برخی افراد واکنش‌های زیستی خاصی مانند بالا بودن غیرطبیعی سطح فعالیت دستگاه عصبی خودکار دارند که در مواقع استرس و ضربه، آن‌ها را مستعد ابتلا به اختلال استرس پس از ضربه می‌کند.
بعضی از عوامل، افراد را نسبت به بروز اختلال پس از ضربه مستعد می‌کند. بعضی از این عوامل عبارت است از:
آسیب‌های دوران کودکی
کافی نبودن سیستم حمایت خانوادگی و اجتماعی
داشتن ویژگی شخصیت بدبینانه یا وابسته
درمان
براساس مطالعات انجام شده ۳۰ درصد افرادی که دچار این علائم می‌شوند، بدون درمان و خود به خود بهبود پیدا می‌کنند، اما بقیه آن‌ها در صورت درمان نشدن ممکن است همچنان در طولانی مدت با آن درگیر باشند.
درمان این اختلال به دو صورت فردی و گروهی انجام می‌شود و در هر دو شکل درمان فردی و گروهی، تمرکز اصلی درمان آن است که فرد تشویق شود درباره واقعه و معنای آن اتفاق تا جای ممکن صحبت کند.
عنصر اصلی در این زمینه، حمایت است. در درمان فردی، درمانگر یک فضای امن و حمایت‌گرانه ایجاد می‌کند و در درمان گروهی نیز هم درمانگر و هم سایر اعضای گروه نقش حمایتی در قبال هم ایفا می‌کنند.
ویژگی منحصربه فرد گروه درمانی این است که فرد با افرادی که از این نظر به او شبیه هستند روبه رو می‌شود و همین نکته صحبت درباره اتفاق را برای او آسان‌تر می‌کند. در بسیاری از انواع درمان‌های فردی و گروهی، روش‌های آرام‌سازی خود یا ریلکسیشن به افراد آموزش داده می‌شود.
وقتی علائم بسیار شدید و آزاردهنده است، تجویز دارو به دست روان‌پزشک نیز کمک‌کننده است.
یکی از درمان‌هایی که درباره این مشکل مطرح‌شده درمان با حساسیت‌زدایی و باز پردازش حرکات چشم است که توسط متخصصی به نام «شاپیرو» شکل گرفت. او معتقد است در موقع بروز افکار منفی و تکرار واقعه، حرکات چشم بسیار سریع می‌شود و اگر بتوان این حرکات را کنترل کرد، افکار هم کمتر آسیب‌زا خواهد بود. اگرچه در ایران این روش چندان رایج نیست، اما بعضی شواهد حاکی از اثربخشی آن است. به‌هرحال، همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، کمک به حل این مشکل بیش از همه متکی بر صحبت راجع به آن، به‌ویژه با کمک یک متخصص و حمایت اجتماعی است.
علم حکمی؛ لازمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی
بازگشت سونی اکسپریا به یک طراحی جدید+عکس
مسئله جدی امروز، زیست‌جهان مدرن است که راه مقابله فرهنگی با آن، تعامل بیشتر با جوانان است
ناسا به صورت تصادفی مریخ را بمباران کرد
ویژگی‌های خاص ساعت گران قیمت گواردیولا+عکس
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمی‌دهد+عکس
داوطلبان متقلب دستگاه‌های جاسوسی پیشرفته داشتند/احتمال محرومیت تا ۵ سال
فراخوان ثبت پرسش‌نامه در بانک اطلاعاتی ابزارهای سنجش سلامت و کیفیت زندگی
دستگیری ۲۵ نفر از داوطلبان متقلب کنکور/ حدود ۱۲ درصد داوطلبان غایب بودند
پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی در پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی
برای نگهداشت حرمت معلم بکوشیم
واریزهدیه روز معلم به حساب فرهنگیان؛ امشب/ پرداخت معوقات حق‌التدریس‌ها تا ۲ هفته دیگر
چاپ کتابی درباره سکوت و پایبندی در آثار آلبر کامو
مجموعه دفتر یادداشت روزانه داستایوفسکی به چاپ چهارم رسید
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل منصوب شد
وعده صادق نتیجه دانشگاه‌های ما است
۸۸ هزار داوطلب آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ انتخاب رشته کردند
اگر جریان علمی در کنار جریان دفاعی نبود بازدارندگی رقم نمی خورد
گوگل جایگزین یورگن کلوپ سرمربی لیورپول می‌شود
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمی‌شود و سالم می‌ماند+عکس
خودروهای پرنده غول پیکر در آسمان به پرواز درآمدند
کشف تازه از وجود سیاره نهم در منظومه شمسی
اسب سیاه مقابل تلسکوپ جیمز وب نمایان شد+عکس
تصاویر واقعی آیفون۱۶ در توییتر لو رفت+عکس
داخل ساختمان‌های عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
ملاقات ستاره دنباله دار با ماه و مشتری و اورانوس+عکس
چرا ربات‌ها هنوز نتوانستند به گرد پای حیوانات برسند؟
تجلیل از ۶۵ عضو هیات علمی برگزیده/ جوان‌ترین استاد ۴۵ساله و تقدیر از ۶ استاد زن
فرصت عوامل آموزشی و تربیتی مدارس برای ثبت تجربیات خلاقانه و نوآورانه خود تا ۲۰ اردیبهشت
تحویل ۱۰ هزار کلاس درس طی سال جاری در صورت تزریق بودجه
اعتراض دانشجویان در حمایت از مردم بی دفاع غزه
برگزاری اختتامیه چهارمین دوره جشنواره خودنویس در نمایشگاه کتاب
انتخاب استاد دانشگاه ایران به عنوان داور مهندسان برق و الکترونیک آمریکا
اعطای جایزه شیخ مفید به ۱۱۰ استاد برتر دانشگاه
حمایت ۳ میلیارد تومانی از پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری
تمدید مهلت انتخاب رشته داوطلبان دوره دکتری تخصصی دانشگاه آزاد
تحلیل و آسیب‌شناسی شعر آیینی شاعران کاشان منتشر شد
انتشار ترجمه و شرح فصوص‌الحکم
اعطای گرنت برای کار پیرامون موضوعات مهم آینده پژوهشی دنیا
المپیاد ورزش دانشجویی با چاشنی فناوری
اسامی اساتید نمونه کشوری منتشر شد/معرفی جوان ترین و پیرترین استاد
فعالیت نوبت صبح مدارس ۶ شهر خوزستان غیرحضوری شد
باید در جذب نیروی انسانی مدارس ابتدایی تخصص ملاک قرار گیرد
بررسی پیشتازی بانوان در کنکور برای جلوگیری از آسیب به نظام خانواده و آموزش عالی
حمایت جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران از خیزش ضد صهیونیستی دانشجویان ایالات متحده آمریکا
ترامپ خطاب به دانشجویان آمریکایی: اعتراضات حمایتی از فلسطین را متوقف کنید
مخبر: سند تحول بنیادین آموزش و پرورش سریع‌تر اجرایی شود
ساخت روزانه ۸ مدرسه در کشور/ استخدام ۱۹ هزار مربی ورزشی و مشاور پس از ۱۵ سال
معرفی ۲۵۰ موقعیت شغلی در نمایشگاه کار دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سرکوب دانشجویان ضد صهیونیستی برگ دیگری از دموکراسی دروغین آمریکا را رقم زد
مهلت انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ برای بار سوم تمدید شد
اختتامیه جشنواره قرآنی، فرهنگی و هنری شهید آوینی برگزار می شود
دانشگاهها در اجرای برنامه‌ها سند دانشگاه اسلامی را ملاک قرار دهند
نمایشگاه کتاب تهران را روایت کنید، جایزه بگیرید
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
حمایت از ۱۰ دانشجوی پسادکتری با هدف توانمند سازی نیروی انسانی بخش کوانتوم
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنک‌تر می‌کند+عکس
سازمان ملل صدای حق‌طلبی دنیا را بشنود/نیروهای امنیتی در اعتراضات ۱۴۰۱ وارد دانشگاه نشدند
اطلاعات تازه درباره Xperia ۱ VI سونی لو رفت+عکس
امیر خلبان اکبر معنوی‌نژاد به یاران شهیدش پیوست
ترجمه درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی چاپ شد
اسیر فلسطینی صهیونیست‌ها برنده بوکر عربی ۲۰۲۴ شد
نقش دانشگاه امیرکبیر در تحقق شعارهای سال و اقتصاد دانش‌بنیان
پیشرفت علمی بدون داشتن علوم پایه قوی امکان پذیر نیست
تقدیر از پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکترای کاربردی در صنعت فولاد
معلمان تلاش کنند گره ذهنی دانش آموزان باز شود
دبیر کارگروه سلامت مدارس منصوب شد
پیگیری چهره به چهره و خانه به خانه دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در گیلان
طرح ملی درس عفاف و حجاب در طراحی پارچه و لباس دانشگاه های هنر
جزییات اولین آزمون دکتری حرفه‌ای فیزیوتراپی اعلام شد
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
سفر محرمانه ایلان ماسک به چین لو رفت
موتور جست و جو و هوش مصنوعی به خودروهای کره‌ای راه پیدا کرد
گلبرگ‌های اطراف سحابی حلقه در فضا باز شدند+عکس
وضعیت مدارس سیل زده سیستان‌وبلوچستان/ تداوم آموزش دانش‌آموزان در مساجد
سالی که تابستان نیامد و باران و برف آمد
پیش‌فروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
رونمایی از برادر فیدلیتی هیبریدی در دو مدل پنج و هفت نفره+عکس
رونمایی از موتور ۶ سیلندر ۴۰۰۰ سی‌سی ساخته محققان ایرانی+عکس
هشدار اپل درباره این حرکت اشتباه هنگام شارژ آیفون
همه اجساد در خاک این شهر تجزیه نمی‌شود و سالم می‌ماند+عکس
گشودن مقبره فراعنه مساوی با مرگ حتمی؟
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
موتور آمونیاک سوز تویوتا با قدرت بیشتر و آلایندگی کمتر
نخبه ۱۲ ساله ایرانی در انجمن هوش مصنوعی شروع به کار کرد+عکس
تغییرات غافل گیرکننده در iOS ۱۸ در راه است
پیکسل 8a گوگل برای گوشی سامسونگ شاخ و شانه کشید
این پهپاد ایرانی به دشمنان فرصت فرار نمی‌دهد+عکس
نکته عجیبی که در تلویزیون ۴K هواوی خبرساز شد
برچسب جدیدی که خودرو را در تابستان ۱۰ درجه خنک‌تر می‌کند+عکس
داخل ساختمان‌های عجیب با علامت X در چین چه خبر است؟ +عکس
آخرین محور رویداد من یک دانش‌آموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
آیین‌نامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
فهرست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شود
نسل‌کُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
60 درصد پروژهای مدرسه‌سازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمی‌شود
فرصت انتخاب رشته داوطلبان آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه می‌رود
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.