به گزارش ثریا - «دانشگاه‌های ایرانی در رتبه‌بندی جهانی دچار سقوط شده‌اند.»؛ این تیتر برخی رسانه‌ها در روزهای گذشته بوده است، در حالیکه آمار از حضور ۳۲ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در رتبه بندی کیو اس آسیایی ۲۰۲۵ و تعداد 81 دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در رتبه بندی تایمز 2025 حکایت دارد.این آمار نشان دهنده افزایش تعداد دانشگاه‌های ایرانی در رتبه بندی جهانی نسبت به سال گذشته است.اما با وجود این آمار، چرا بحث افت دانشگاه‌های ایرانی مطرح می شود؟تعداد دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی تایمز ۲۰۲۵ افزایش یافته و آمار نشان از افزایش سال به سال تعداد دانشگاه‌های ایرانی در این رتبه بندی دارد به طوریکه برخی دانشگاه‌ها که در سال‌های گذشته در این رتبه‌بندی نبوده‌اند به این لیست وارد شدند، اما مسأله اینجاست که چند دانشگاه دارای رتبه در میان دانشگاه‌های جهان بودند با چند پله افت مواجه شدند و این مسأله از سوی رسانه‌ها برجسته شده است.تعداد دانشگاه‌های ایران در فهرست رتبه‌بندی تایمز در سال‌های مختلف (بدون احتساب دانشگاه‌های ریپورتر)

برترین دانشگاه ایران در رتبه‌بندی تایمز ۲۰۲۵ دانشگاه صنعتی شریف است که در بازه رتبه‌ای ۳۵۰-۳۰۱ جهان قرار گرفته و رتبه آن نسبت به سال گذشته هیچ تغییری نداشته است.اما رتبه دانشگاه‌های علوم پزشکی تبریز، تبریز، بین‌المللی امام خمینی، علوم پزشکی مشهد، شهید بهشتی، کاشان، محقق اردبیلی، لرستان، علوم پزشکی قم، رازی، چمران اهواز، شهرکرد، مراغه، مازندران، علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، یزد، علامه طباطبایی، هرمزگان، قم و زنجان در رتبه‌بندی تایمز ۲۰۲۵ دچار کاهش شده است.رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهانی تایمز دانشگاه‌ها را در ۵ حوزه کلیدی آموزش، محیط پژوهش، کیفیت پژوهش، مشارکت در صنعت و چشم‌انداز بین‌المللی رتبه‌بندی می‌کند که بر این اساس؛ دانشگاه علوم پزشکی تهران در حوزه «آموزش»، دانشگاه صنعتی شریف در حوزه‌های «محیط پژوهشی» و «مشارکت در صنعت»، دانشگاه نوشیروانی بابل در حوزه «کیفیت پژوهش» و دانشگاه گلستان در حوزه «چشم‌انداز بین‌المللی» برترین رتبه‌ها را کسب کرده‌اند.

* ضرورت توجه بیشتر به پژوهش دانشگاهیبا وجود جایگاه ارزشمند دانشگاه‌های ایرانی در رتبه‌بندی‌های جهانی، کارشناسان آموزشی و پژوهشی از خطر افت دانشگاه‌های کشورمان در سال‌های آینده با توجه به برنامه ریزی و هزینه‌کرد کشورهای رقیب خبر می‌دهند که این موضوع باید مورد پیگیری، بررسی و ارائه راه حل های کارشناسی از سوی مسؤولان قرار گیرد.سیداحمد فاضل‌زاده رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام در این باره می‌گوید که اینکه می‌گویند دانشگاه‌های ایرانی سقوط کرده‌اند درست نیست چرا که شاخص‌های ارزیابی نسبی است و براساس شاخص‌ها ممکن است رتبه‌ها تغییر کند و این مسأله کاملا طبیعی است اما برخی قصد سیاه‌نمایی دارند.وی معتقد است که البته کشورهای منطقه با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده‌اند احتمال پیشی گرفتن از دانشگاه‌های ما در سال‌های آینده را دارند زیرا اعتبارات بیشتری دارند و دارای ارتباطات بین‌المللی قوی‌تری هم هستند که ما هم باید برای این موضوعات برنامه‌ریزی داشته باشیم.پیمان صالحی معاون پژوهشی وزیر علوم هم می‌گوید که متوسط بودجه در دانشگاه‌هایی که جزء 100 دانشگاه برتر جهان هستند، بیش از هزار و 400 میلیون دلار است، دانشگاه‌هایی که رتبه بین 100 تا 200 دارند، متوسط 600 میلیون دلار و دانشگاه‌های دارای رتبه زیر 500 به طور متوسط 400 میلیون دلار بودجه دارند، بنابراین رابطه مستقیمی بین تامین مالی و رتبه وجود دارد.

صالحی عواملی مانند مشکلات مالی، کاهش حضور پژوهشگران در همایش‌های بین‌المللی، دسترسی نداشتن پژوهشگران به پایگاه علمی بین‌المللی را به عنوان دلایل کاهش انتشار مقالات بین‌المللی و کاهش رتبه علمی کشور ذکر کرده و می‌گوید که در این زمینه 2 آیین نامه تصویب شد، آیین نامه جامع پژوهانه و آیین نامه تعاملات بین المللی که می‌تواند تاثیرات خوبی داشته باشد.به گفته معاون پژوهشی وزیر علوم، مسأله دیگر این است که تجهیزاتمان فرسوده شده، البته حدود 3 هزار میلیارد تومان برای این موضوع در نظر گرفته شده بود که امیدواریم بتوانیم دوباره مجوزی برای خرید تجهیزات بگیریم.مهدی گلشنی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف هم در این باره می‌گوید که تحولاتی که در علم روز دنیا است باید به دانشگاه‌های ما منتقل شود، هر چند خیزش علمی ما خوب بوده اما توانایی های علمی ما بسیار بیشتر است و باید معیارهای دست و پاگیر سر راه محققان از بین برود، باید بر روی نوآوری کار کنیم و معیارهای ارتقای اساتید را هم بازنگری کنیم.-------------------------------------------------------------------------------به‌روزترین خبرهای دانشگاهی را می‌توانید با ساخت اکانت شخصی برای خودتان با دنبال‌کردن گروه دانشگاه قبل از دیگران ببینید.

منبع : دانشگاه