کد خبر: 157526
ف
آموزش مجازی؛ پلی به سوی آزادی علمی یا چالشی برای هویت دانشگاهی؟
تحولات اخیر در حوزه آموزش، به ویژه گسترش روش‌های مجازی، چشم‌انداز یادگیری را به کلی دگرگون کرده است. این تغییرات در فرهنگ و رفتار دانشجویان و اساتید اثرات عمیقی بر جای گذاشته و به موضوعی برای تحقیق و بررسی دقیق تبدیل شده است.

به گزارش ثریا-  ارتباط میان فرهنگ و برنامه درسی یکی از موضوعات مهم و اساسی در حوزه آموزش است. فرهنگ به عنوان مجموعه‌ای از هنجارها، ارزش‌ها و باورها، در شکل‌دهی به آموزش و یادگیری نقش مهمی ایفا می‌کند. بسیاری از متخصصان معتقدند که برنامه‌های درسی نه تنها تحت تأثیر فرهنگ جامعه هستند؛ بلکه خود نیز بخشی از فرهنگ را بازتاب می‌دهند. در این میان، برنامه درسی به نوعی آینه‌ای از جامعه تلقی می‌شود که عقاید، ارزش‌ها و حتی ساختارهای اخلاقی و سیاسی را منعکس می‌کند. در نتیجه، شناخت فرهنگ و تأثیر آن بر یادگیری برای ارتقای کیفیت آموزش و نزدیک‌تر شدن به نیازهای واقعی دانشجویان، ضروری است.

در دهه‌های اخیر، فناوری‌های نوین به سرعت وارد عرصه آموزش شده و منجر به شکل‌گیری یک نوع فرهنگ جدید آموزشی شده‌اند. این فناوری‌ها نه تنها ابزارهای یادگیری را تغییر داده‌اند، بلکه بر روابط انسانی و تعاملات میان دانشجویان و اساتید نیز اثرگذار بوده‌اند. اهمیت این تغییرات به حدی است که می‌توان گفت تمام جنبه‌های آموزش، از طراحی تا ارزشیابی برنامه درسی، نیازمند توجه به این بسترهای فرهنگی و فناورانه جدید هستند.

زهرا طالب، استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، همراه با همکارانی از دانشگاه علامه طباطبایی، در پژوهشی جدید تلاش کرده‌اند تا تجربه‌های دانشجویان از فرهنگ آموزش مجازی را واکاوی کنند. این تحقیق با هدف درک بهتر تأثیرات فرهنگی آموزش مجازی بر دانشجویان در بستر آموزش عالی انجام شده است.

این پژوهش از نوع کیفی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های موسوم به نیمه‌ساختاریافته با ۱۷ دانشجوی آشنا با موضوع استفاده کرده است. محققان از روش پدیدارشناسی، که به بررسی تجربه‌های زیسته افراد می‌پردازد، بهره بردند و داده‌ها را با استفاده از تحلیل مضمون بررسی کردند. برای اطمینان از دقت و صحت نتایج، معیارهای معتبر علمی در اعتباربخشی این تحقیق به کار گرفته شد.

نتایج این پژوهش نشان دادند که آموزش مجازی در آموزش عالی تأثیرات متفاوتی بر فرهنگ دانشجویی گذاشته است. به عنوان مثال، برخی دانشجویان معتقدند که هویت‌های فردی و جمعی در آموزش مجازی تضعیف شده و ارتباطات حضوری و محافل علمی کم‌رنگ شده‌اند. در عین حال، برخی دیگر از آزادی‌های بیشتر و حذف برخی محدودیت‌های سنتی در آموزش مجازی استقبال کرده‌اند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده وجود سه گروه اصلی در میان دانشجویان است: گروه پذیرش، گروه طرد و گروه بی‌تفاوت که هرکدام واکنش متفاوتی به آموزش مجازی نشان داده‌اند.

به طور خاص، گروه پذیرش به این باور رسیده‌اند که آموزش مجازی آزادی‌های علمی را افزایش داده و از کنترل‌های سنتی اساتید کاسته است. در مقابل، گروه طرد آموزش مجازی را به دلیل از بین بردن هویت دانشگاهی و سطحی‌سازی یادگیری، روشی ناکارآمد می‌دانند. گروه بی‌تفاوت اما معتقدند که این دو روش تفاوت چندانی ندارند و بسته به شرایط، هر دو می‌توانند مؤثر باشند.

یکی از یافته‌های کلیدی این پژوهش نشان داد که فرهنگ آموزش مجازی می‌تواند فرصتی برای رشد یادگیری مشارکتی و استفاده از ابزارهای فناورانه باشد، اما چالش‌هایی همچون تقلب علمی و کاهش عمق یادگیری نیز از معایب آن است. نتایج نشان می‌دهند که اگرچه برخی از محافل حضوری علمی به دلیل فضای مجازی از بین رفته‌اند، اما ارتباطات آنلاین می‌توانند مشارکت علمی را دوچندان کنند.

این مطالعه که نتایج در دوفصلنامه «مطالعات برنامه درسی در آموزش عالی» وابسته به انجمن مطالعات برنامه درسی ایران منتشر شده است، تأکید دارد که سیاست‌گذاران و دست‌اندرکاران آموزش باید به تفاوت‌های فرهنگی و نیازهای دانشجویان توجه بیشتری داشته باشند، چراکه تنها از این طریق می‌توان آموزش مجازی را به بستری برای یادگیری عمیق‌تر و موفق‌تر تبدیل کرد.

منبع : اموزش مجازی


مرتبط ها
ارسال نظر
chapta
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

الزام دانشگاه‌ها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است

اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران

پیگیری استفاده از ظرفیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

ریشه جنایات صهیونیست‌ها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است

ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی هم‌زمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ

در دانشگاه صنعتی شریف مصمم‌تر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد

اطلاعیه شماره 4 بانک سپه

دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد

تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟

پاکسازی سینوس‌های عفونی با ربات‌های فوق کوچک

ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیب‌تر از همیشه معرفی شد

رونمایی از پنل‌های خورشیدی نانویی خودتمیزشونده

راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری

برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی

آخرین وضعیت زمان‌بندی ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمون‌های سمپاد و نمونه از امروز

کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد

چراغ سبز کنگره آمریکا به پروژه ناسا برای رسیدن به ماه

ارائه روشی نوین برای تحلیل گسل‌ها با دقت بالا

عکس روز ناسا از یک نواختر در دل آسمان

پای هوش مصنوعی گوگل به بازی‌های ویدیویی باز می‌شود

اعلام زمان برگزاری آزمون عملی و تشریحی آزمون کارشناسی‌ارشد سال ۱۴۰۴

۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاه‌های تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵

اجرای آزمایشی طرح مدرسه اولیا در هر استان با انتخاب یک مدرسه آغاز خواهد شد

ایرانسل، اینترنت را گران کرد

تهویه هوا با هوش مصنوعی و صرفه جویی ۴۰درصدی انرژی

اولین قدم برای تحقق ژنوم مصنوعی انسان

انفجار دو نواختر جدید در آسمان

ویروس‌ جدید در خفاش‌ها شناسایی شد

چت جی‌پی‌تی از مردم خواست به این خبرنگار ایمیل بزنند!

فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان

تصویر/ شمر امروز را بشناس

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

روح حاکم بر مقاومت عرفانی در ارتباط با توحید در زندگی است

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

مرد اول ایران که به قدرت و اقتدار او کسی نیامده

نرخ غذا و خوابگاه دانشجویی اواخر تیرماه اعلام می‌شود

تشریح اقدامات معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در دوران جنگ ۱۲ روزه

برگزاری امتحانات شهریور دانشگاه‌ها به صورت حضوری

نرم‌افزارهای نفوذ چگونه وارد کشور شده است؟

تصاویر جدید گلکسی واچ ۸ کلاسیک فاش شد

جزئیات تغییر ساعت کاری دانشگاه آزاد مشخص شد

اطلاعات ۶ میلیون مشتری شرکت هواپیمایی استرالیایی هک شد

چگونه اینترنت را در شرایط بحرانی امن کنیم

حمایت از دانشجویان در رشته‌های حساس علمی در دستور کار ایران

تبدیل زباله به گنج؛ بیرون کشیدن گرافن و هیدروژن از دل پسماند نفتی

آغاز پذیرش بدون آزمون دکتری به شیوه استادمحور در دانشگاه شهیدبهشتی

برگزاری امتحانات و ترم تابستان دانشگاه علمی کاربردی در این تاریخ

اپل احتمالا از اوپن‌ای‌آی یا آنتروپیک یاری می‌طلبد

جدیدترین تقویم آزمون‌های علوم پزشکی اعلام شد

سامانه‌ای نوآورانه که اثرگذاری داروهای شیمی‌درمانی را افزایش می‌دهد

صدور نمون برگ هدایت تحصیلی دانش‌آموزان در دهه سوم تیرماه/ افزایش ظرفیت پذیرش شاخه فنی و حرفه‌ای

فرصت ۴۵ روزه مدارس غیردولتی برای اعلام شهریه/۲ درصد مدارس شهریه ۱۰۰ تا ۱۴۵ میلیون تومانی دارند

اولین مدل پیش‌بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی پس از زلزله طراحی شد

کشف مقادیر زیادی از پروتئین آلزایمر در نوزادان که برای آنها مضر نیست!

اپل از مهندس طراح سابق خود شکایت کرد

جلوگیری از بخارگرفتگی آینه‌ها با گرم‌کن نانویی بدون المنت

پنیر خوردن قبل خواب باعث دیدن کابوس می‌شود!

شروع مسابقات ورزشی دانش‌آموزان از ۲۱ تیرماه/ رقابت‌های ورزشی فرهنگیان به شهریور موکول شد

جزئیات برگزاری سیزدهمین سوگواره احلی من العسل در سراسر کشور

هوش مصنوعی می‌خواهد آرزوی گفت‌و‌گو با حیوانات را ممکن کند

اگر همین فردا انفجار اتمی رخ دهد، چقدر شانس زنده‌ ماندن داریم؟

افشای اطلاعات دولتی سوئیس در یک حمله سایبری

تاکسی هوایی ۲۰۲۶ به دبی می آید

تولید شبیه‌ساز جراحی لاپاراسکوپی با یک‌سوم قیمت نمونه خارجی

ظهور فناوری Li-Fi با سرعتی ۱۰۰ برابر Wi-Fi و امنیت رمزنگاری‌شده

تولید گوشت از پروتئین آفتابگردان؛ گامی به سوی امنیت غذایی

تصویر/ شمر امروز را بشناس

نوحه‌ای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل می‌کند

روایت خواندنی بیهقی از حسین‌بن‌علی علیه السلام

ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشی‌ها آمد

۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت

وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد

نمی‌توان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادت‌اش

دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین

اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علی‌اکبر(ع) و عاشورا

تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با ‌مسلمانان است

فتاوایی که گفتمان‌سازی در فقه امنیت دینی است

تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی

صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است

انسان‌ساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است

تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ

خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی

پیگیری وزارت بهداشت برای اجرای قانون بیمه دستیاران

اعلام زمان اتمام مرخصی تابستانه اساتید و کارکنان دانشگاه‌ها

تصویر مریخ‌نورد کنجکاوی از برآمدگی‌های مرموز مریخ

چه عواملی بر باروری مردان تأثیر می‌گذارد؟

کشف یک اندامک جدید درون سلول انسان

نامه سرگشاده نویسندگان به ناشران برای محدود کردن هوش مصنوعی

سازوکارهای مدیریت بحران در عصر هوش مصنوعی

توانمندسازی هنرآموزان با روش تدریس یادگیری وظیفه مدار/ شرط صدور مجوز تاسیس هنرستان‌ هوانوردی

آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی

کاهش عوارض شیمی درمانی با نانودارورسان‌های هدف‌گیر سرطان

تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه

نگاهی به دستاوردهای شهید طهرانچی در دانشگاه آزاد

۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاه‌های تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵