
به گزارش ثریا _اگر روزی فضانوردان و احتمالاً گردشگران، روی مریخ فرود بیایند، خیلی زود عکسهایی برای زمین خواهند فرستاد که در آن با انگشت به نقطهای آبیرنگ در آسمان شب اشاره میکنند تا نشان دهند از کجا آمدهاند. آیا تا به حال فکر کردهاید که زمین در آن آسمان در برابر زهره یا مشتری چه جلوهای خواهد داشت؟
چه عواملی روشنایی یک سیاره را از دید سیارهای دیگر تعیین میکنند؟
اینکه یک سیاره از دید سیارهای دیگر چقدر درخشان به نظر میرسد، به چند عامل بستگی دارد، اندازه، فاصله و میزان نوری که بازتاب میدهد همه نقش مهمی در چگونگی دیده شدن آن دارند. اما عوامل کمپیداتری هم مؤثرند. مثلاً فاصلهی سیاره از خورشید. زحل از دید ما بسیار کمنورتر از زهره است، نه فقط چون خیلی از ما دورتر است، بلکه چون فاصلهاش از خورشید هم زیادتر است و نور بسیار کمتری برای بازتاب دریافت میکند.
عامل دیگر میزان ناحیهی روشنشدهی سیاره از دید ناظر است. همه میدانیم که ماه کامل خیلی درخشانتر از هلال ماه است. با این حال، در مورد زهره و عطارد اوضاع کمی پیچیدهتر میشود. این سیارهها زمانی که تقریباً در سوی دیگر خورشید قرار دارند به حالت «تقریباً کامل» دیده میشوند، اما در آن شرایط فاصلهشان از ما خیلی زیاد است. از سوی دیگر، وقتی به ما نزدیک میشوند و از درون مدار ما عبور میکنند، فقط یک هلال کوچک آنها روشن است، یعنی بخش خیلی کوچکی از نور خورشید را به سمت ما میفرستند، اما چون نزدیکترند، مقدار بیشتری از آن نور را میتوان دید.
در مورد سیارههای دورتر از خورشید، نور ناقص تأثیر کمتری دارد، مثلاً گاهی با تلسکوپ کوچک مریخ را بهشکلی نهچندان کامل میبینیم ولی تفاوت چندان چشمگیری نیست. همهی این عوامل باعث میشود محاسبهی روشنایی سیارهها در آسمان سیارهای دیگر، حتی اگر فقط به روشنترین حالتشان توجه کنیم، پیچیده باشد.
سیارههای درونی از نگاه مریخ
ستارگان از مریخ، بهجز در مواقع طوفان شن، بسیار درخشانتر از زمین دیده میشوند چون جوی مزاحم دید نیست. البته ممکن است شیشهی کلاه فضانوردی این تفاوت را کمی خنثی کند. جایگاه ستارهها کمی متفاوت خواهد بود چون به دور ستارهی قطبی متفاوتی میچرخند، ولی آسمان مریخ در کل برای ما آشنا به نظر خواهد رسید، بهجز اینکه بهجای یک ماه بزرگ، دو قمر کوچک دارد.
همانطور که فضاپیمای کنجکاوی (Curiosity) نشان داده، زمین در آسمان مریخ جسمی نسبتاً درخشان است، البته اگر در نور خورشید گم نشده باشد. این موضوع عجیب نیست. زمین کمی بزرگتر از زهره است و با اینکه فاصلهاش از خورشید بیشتر است و نور کمتری برای بازتاب دارد، اما به مریخ خیلی نزدیکتر میشود.
در مجموع، زمین هیچگاه به اندازهی زهره در آسمان مریخ درخشان نمیشود؛ دلیل اصلی آن هم این است که ابرهای زهره بسیار بازتابندهاند، اما درخشش این دو سیاره بههم نزدیک است. با توجه به تغییرات روشنایی ناشی از فازهایشان، گاهی پیش میآید که زمین از زهره هم درخشانتر دیده شود.
ناسا با استفاده از مدارگرد گلوبال سورویر (Global Surveyor) زمین را از مدار مریخ در حالتی نزدیک به نیمروشن ثبت کرد. دانشمندان در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) روشنایی آن را حدود قدر (magnitude) -۲.۵ محاسبه کردند که تقریباً روشنترین حالت آن است. این مقدار، حدود یکدهم روشنایی زهره در آسمان زمین است. البته زهره هیچگاه از دید ناظر مریخی به اندازهای که از زمین دیده میشود، درخشان نخواهد بود. چون فاصلهاش خیلی بیشتر است (نزدیکترین فاصلهی مریخ تا زهره تقریباً سه برابر نزدیکترین فاصلهی زمین تا زهره است).
در کتاب «نجوم برای سرگرمی» (Astronomy for Entertainment)، یاکوو پرلمان حداکثر روشنایی سیارات را از دید سیارات دیگر محاسبه کرده است. به گفتهی او، بیشینهی روشنایی زهره از مریخ به قدر -۳.۲ میرسد. بنابراین در درخشانترین حالت، زهره دو برابر روشنتر از زمین دیده میشود. با این حال، زمین در زمان غروب میتواند بسیار بالاتر از زهره در آسمان مریخ ظاهر شود، که خودش مزیتی به حساب میآید.
نگاهی رو به بیرون
مشتری و زحل از دید مریخ تقریباً همانطور دیده میشوند که از زمین دیده میشوند چون فاز قابلتوجهی ندارند. درخشانترین حالت آنها کمی بیشتر از حالت زمینیشان است چون فاصلهشان از مریخ کمتر است، ولی این تفاوت جزئیست. در اغلب مواقع که سیارات بیرونی در موقعیت مقابله (Opposition) نیستند، فاصلهشان از مریخ و زمین تقریباً یکسان است.
بنابراین مشتری به قدر -۳ و زحل به قدر -۰.۶ میرسند، در حالی که از زمین بهترتیب -۲.۵ و -۰.۴ هستند.
قمرها چه میشوند؟
ماه بزرگ زمین بهطور کامل سیارات دیگر را از نظر روشنایی تحتالشعاع قرار میدهد، اما قمرهای مریخ نسبت به آن بسیار کوچکاند. اگر به اندازهی فاصلهی ماه تا زمین از مریخ دور بودند، بسیار کمنور به نظر میرسیدند، ولی چون خیلی نزدیک به مریخ میگردند، روشنتر دیده میشوند. دیموس کمی روشنتر از زهره در آسمان زمین است (حدود قدر -۵)، ولی چون زهره در آسمان مریخ کمنورتر است، دیموس بیشتر به چشم میآید.
اما فوبوس میتواند بسیار درخشان شود، یعنی تا حد قدر -۹ یا -۱۰. البته هنوز هم حدود ۱۶ برابر کمنورتر از ماه کامل از دید زمین است. قمرهای مریخی، بسته به اینکه بالای سر یا در افق باشند، درخشش متفاوتی دارند، که تفاوت آنها با ماه ما از این نظر بیشتر است.
زمین از مریخ در مقایسه با مریخ از زمین
مقایسهای که ممکن است برایتان جذاب باشد این است که زمین در مقایسه با مریخ از زمین، صرفنظر از رنگ آنها، از مریخ چگونه دیده میشود. سطح زمین تقریباً هفت برابر بیشتر از مریخ بازتابنده است، اما بازتابندگی کمتری نسبت به مریخ دارد. همچنین زمین چون نزدیکتر به خورشید است، نور بسیار بیشتری برای بازتاب دریافت میکند.
ولی این نکته را هم باید در نظر گرفت که زمین فقط وقتی تقریباً کامل دیده میشود که در دورترین فاصلهی ممکن از مریخ باشد، در حالی که مریخ همیشه تقریباً به شکل کامل از زمین دیده میشود. در مجموع، بیشینهی درخشش مریخ از زمین به قدر -۲.۹۴ میرسد، که کمی روشنتر از بیشینهی درخشش زمین از مریخ است. اما مریخ بیشتر اوقات از این مقدار روشنایی فاصله دارد.
زمین، پنجمین جرم درخشان در آسمان شب مریخ است، اگر هرکدام را در درخشانترین حالتشان در نظر بگیریم. فوبوس و دیموس بهراحتی از آن پیشی میگیرند. زهره سوم است و حدود پنج برابر کمنورتر از بیشینهی دیموس است. مشتری کمی کمنورتر از زهره در اوج درخشش خود است، ولی چون روشناییاش یکنواختتر است، معمولاً در آسمان از زهره درخشانتر دیده میشود. زمین کمی از آن هم کمنورتر است، در حالی که عطارد و زحل فاصلهی زیادی با آن دارند. ماه زمین هم کمنورتر از همهی آنهاست، اما هنوز هم از تمام ستارهها، البته شاید به جز دوازدهتا از درخشانترینشان، روشنتر دیده میشود.
منبع: خبر آنلاین
مراقب افکار خود باشید...
شرط تأثیرگذاری بر دیگران از دیدگاه امام علی (ع)
انتشار روایتی تازه از لبنان پس از سیدحسن نصرالله
هویت شهید ابراهیم احمدی پس از ٣٧ سال شناسایی شد
طنزپردازان در شب شعر عاشورایی «رندان تشنهلب» جمع میشوند
حکم شرعی تغییر تاریخ سال خمسی چیست؟
خرید و استفاده از نرمافزارهای قفلشکسته چه حکمی دارد؟
تحمل ضرر شخصی برای مصلحت بالاتر از کلام حاج آقا مجتبی تهرانی
شاه کلید برون روی از خودپرستی چیست؟
۲ نشانه مهم رفاقت از نظر امام صادق (ع)
دانشجویان مقطع کارشناسی از گذراندن دروس کارآموزی معاف شدند
انتشار دفترچه سوالات «علوم تجربی» نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴
جای خالی یک دانشآموز شهید کلاس سومی که به دست رژیم صهیونیستی به شهادت رسید
قابی منتشر نشده از شهید باقری به همراه همسر و دختر شهیدش
تصویر/ جای خالی شهید مجتبی شریفی در کلاس سوم
تصویر/ کارمند شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران و خانوادهاش که اسرائیل آنها را به شهادت رساند
تصویر/ دانشآموز پایه ششم ایرانی که آقای گل بود و هدف موشکهای اسرائیل قرار گرفت
تحقق امنیت روانی داوطلبان آزمون سراسری با شخصی سازی دفترچههای کنکور
زمان اعلام نتایج اولیه نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴ اعلام شد
کنکور دو نوبته ۱۴۰۴ به آخرین ایستگاه خود رسید
بررسی جغرافیای فرهنگ مهدوی در یک نشست
کنگره شعر «حدیث حُسن» تا پایان ماه محرم آثار شما را میپذیرد
روضه موتور محرک امید، انگیزه و مقاومت مردم است
تصویر/ مادر و دختر ایرانی که با موشکهای اسرائیل به شهادت رسیدند
بازخوانی اسطورهها و اسطورهزدایی در پژوهشهای قرآنی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
واجبات یا مستحبات؛ اولویت با کدام است؟
محدودیت پذیرش دانشجوی دکتری در پردیسهای دانشگاه تهران
سامانه دریافت گزارشات مردمی در مورد شیوه برگزاری و تخلفات کنکوری فعال شد
میزان پذیرش توانخواهان کنکوری مشخص شد
انتشار دفترچه سوالات علوم ریاضی و علوم انسانی نوبت دوم کنکور امسال
کلید اولیه نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴ منتشر شد
آغاز ماراتن کنکور در سراسر کشور
برقراری امنیت کامل کنکور ۱۴۰۴
ایرانیان چگونه غذا را در گرمای کویر تازه نگه میداشتند؟
کشف درخت عجیبی در آفریقا که میوه آن سنگ آهک است!
هوش مصنوعی، نیروگاه هستهای میسازد
راز ۴۰۰ ساله خورشید بالاخره حل شد
تهدیدات امنیتی واتس اپ و ابعاد جاسوسی پنهان
تاریخ عرضه گلکسی F۳۶ ۵G ساموسنگ؛ ۲۸ تیر و با قیمت زیر ۲۳۶ دلار!
تهدیدات امنیتی واتساپ و ابعاد جاسوسی پنهان در بستر پیامرسان
جلب توجه پنگوئنهای رباتیک در مترو چین
آغاز فرآیند هدایت تحصیلی نهمیها از فردا
آغاز پنجاه و هشتمین کنکور کشور با رقابت حدود نیممیلیون داوطلب
مدارس تازهنفس برای مهر ۱۴۰۴ در راه است
زعفران، ناجی سلولهای مغزی در بیماران دیابتی
باتریهای لیتیومی به آتشنشان داخلی مجهز شدند
کشف فسیلی که از منظومه شمسی اولیه باقی مانده است
ماژول خانه هوشمند ایرانی با قابلیت کنترل تجهیزات، نمایش دما و امنیت در یک سیستم یکپارچه
حراج تنها اسکلت دایناسور نوزاد 150 میلیون ساله
آییننامه کمیته تسهیل فعالیت کسبوکارهای دیجیتال برای جامعۀ علمی دردسرساز میشود؟
دقت حیرتانگیز بینی سگها در تشخیص پارکینسون
خودروی هیبریدی چینی رقبا را ضربهفنی کرد
شروع هدایت تحصیلی پایه نهم از فردا
اعلام اسامی ۷۵ دانشآموز برگزیده پویش ملی اثرگذاری به وقت میهن
این شبح مسیر هند را تغییر داد
اثر انگشت دیجیتال
راز پوست هوشمند کوسهها
پایان نگرانی از تداخل امواج؛ چسبهای گرافنی به کمک صنایع میآید
ورزش همیشه سلامت روان را تقویت نمیکند
کشف یک سیاره بیگانه که ۳۵ برابر بزرگتر از زمین است
ارجاع ۲۰ کانال متخلف کنکور به مقامهای قضایی/شناسایی ۱۷ داوطلب متقلب در نوبت اول آزمون
افتتاح پایگاههای تابستانی اوقات فراغت دانشآموزان شهر تهران/ پوشش کمتر از یک چهارم دانشآموزان
امروز، آخرین مهلت دریافت کارت کنکور/آغاز برگزاری آزمون از فردا
عکس روز ناسا از سحابی گل سرخ
کتاب «رفیق خدا» منتشر شد
راز حجاب در عاشورا: فراتر از یک پوشش ساده
اعلام جزئیات برگزاری امتحانات جایگزین طلاب
امکان جابجایی تاریخ آزمون ارتقا دستیاران پزشکی وجود ندارد
امروز آخرین مهلت ثبتنام در ترم تابستان دانشگاه آزاد
رتبه دانشگاههای ایران در بین کشورهای اسلامی
جزئیات آماری نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴ اعلام شد
وقتی فناوری در برابر آلودگی هوا قد علم میکند
راز محبوبیت عدد ۲۷ در چتباتها لو رفت/ چرا هوش مصنوعی همیشه همین عدد را “تصادفی” حدس میزند؟
فناوری چگونه قدرت نظامی خلق میکند؟
بایدو جای GPS را میگیرد؟
سنجش از دور پهپادی در خدمت حفظ بناهای تاریخی
هلیکوپتر بدون سرنشین MQ-8 Fire؛ سرعت و برد پهپاد گشتزنی نیروی دریایی آمریکایی
این رادار قاتل بی ۲ و اف ۳۵» است
با یک آزمایش خون بفهمید چقدر تا مرگ فاصله دارید
افتتاح حدود ۳ هزار فضای ورزشی در استانها
تصویر/ دختر بچه اهل غزه که به دلیل وحشت و ترس موهای سرش ریخته است
تصویر/ مادر و دختر ایرانی که با موشکهای اسرائیل به شهادت رسیدند
غم اگر تصویر بود: نفس دختر ۲ ساله شهید حمید آزکات
تصویر/ در این خانواده ژن خوب فقط شهادت است
تصویر/ کارمند شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران و خانوادهاش که اسرائیل آنها را به شهادت رساند
چاپ بیست و یکم روایت تشکیل یگان موشکی ایران منتشر شد
تصویر/ جای خالی شهید مجتبی شریفی در کلاس سوم
تصویر/ دانشآموز پایه ششم ایرانی که آقای گل بود و هدف موشکهای اسرائیل قرار گرفت
«مرگ مغزی جامعه شناسی ایرانی» بررسی میشود
تغییر قبله به سمت کعبه معظمه برای دشمنان اسلام شکننده بود
انتشار روایتی تازه از لبنان پس از سیدحسن نصرالله
تصویر/ کتابت قرآن در مدت کمتر از ۳ سال توسط یک کودک هندی
هویت شهید ابراهیم احمدی پس از ٣٧ سال شناسایی شد
منابع تاریخی که به وجود حضرت رقیه (س) و اتفاقات شام اشاره میکنند
واجبات یا مستحبات؛ اولویت با کدام است؟
۲ نشانه مهم رفاقت از نظر امام صادق (ع)
اگر دلتان یک مجموعه شعر میخواهد «باران کبوتر» منتشر شد
یک ایرانی تنها برگزیده طراحی جلد جشنواره کتاب مسکو شد
نصرت خدا تنها به شکل معجزه و ماورایی محقق میشود؟
نگاهی به مراحل هفت گانه سلوک تا شهود عرفانی در پرتو مقاومت عرفانی
مراقب افکار خود باشید...
تحمل ضرر شخصی برای مصلحت بالاتر از کلام حاج آقا مجتبی تهرانی
جنگ ۱۲ روزه پرداخت و دروس نهفته در آن
شروط قرآن برای پیروزی یک جامعه در برابر توطئههای دشمن
شرط تأثیرگذاری بر دیگران از دیدگاه امام علی (ع)
بررسی جغرافیای فرهنگ مهدوی در یک نشست
راز حجاب در عاشورا: فراتر از یک پوشش ساده
روایت خواندنی سردبیر تهران تایمز از روزنامهنگاری در جنگ
نویسنده زن سودانی جایزه قلم پینتر ۲۰۲۵ را گرفت
همگرایی اسلامیت و ایرانیت پشتوانه هویتی و فرهنگی ایران عزیز
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.