
به گزارش ثریا _اگر روزی فضانوردان و احتمالاً گردشگران، روی مریخ فرود بیایند، خیلی زود عکسهایی برای زمین خواهند فرستاد که در آن با انگشت به نقطهای آبیرنگ در آسمان شب اشاره میکنند تا نشان دهند از کجا آمدهاند. آیا تا به حال فکر کردهاید که زمین در آن آسمان در برابر زهره یا مشتری چه جلوهای خواهد داشت؟
چه عواملی روشنایی یک سیاره را از دید سیارهای دیگر تعیین میکنند؟
اینکه یک سیاره از دید سیارهای دیگر چقدر درخشان به نظر میرسد، به چند عامل بستگی دارد، اندازه، فاصله و میزان نوری که بازتاب میدهد همه نقش مهمی در چگونگی دیده شدن آن دارند. اما عوامل کمپیداتری هم مؤثرند. مثلاً فاصلهی سیاره از خورشید. زحل از دید ما بسیار کمنورتر از زهره است، نه فقط چون خیلی از ما دورتر است، بلکه چون فاصلهاش از خورشید هم زیادتر است و نور بسیار کمتری برای بازتاب دریافت میکند.
عامل دیگر میزان ناحیهی روشنشدهی سیاره از دید ناظر است. همه میدانیم که ماه کامل خیلی درخشانتر از هلال ماه است. با این حال، در مورد زهره و عطارد اوضاع کمی پیچیدهتر میشود. این سیارهها زمانی که تقریباً در سوی دیگر خورشید قرار دارند به حالت «تقریباً کامل» دیده میشوند، اما در آن شرایط فاصلهشان از ما خیلی زیاد است. از سوی دیگر، وقتی به ما نزدیک میشوند و از درون مدار ما عبور میکنند، فقط یک هلال کوچک آنها روشن است، یعنی بخش خیلی کوچکی از نور خورشید را به سمت ما میفرستند، اما چون نزدیکترند، مقدار بیشتری از آن نور را میتوان دید.
در مورد سیارههای دورتر از خورشید، نور ناقص تأثیر کمتری دارد، مثلاً گاهی با تلسکوپ کوچک مریخ را بهشکلی نهچندان کامل میبینیم ولی تفاوت چندان چشمگیری نیست. همهی این عوامل باعث میشود محاسبهی روشنایی سیارهها در آسمان سیارهای دیگر، حتی اگر فقط به روشنترین حالتشان توجه کنیم، پیچیده باشد.
سیارههای درونی از نگاه مریخ
ستارگان از مریخ، بهجز در مواقع طوفان شن، بسیار درخشانتر از زمین دیده میشوند چون جوی مزاحم دید نیست. البته ممکن است شیشهی کلاه فضانوردی این تفاوت را کمی خنثی کند. جایگاه ستارهها کمی متفاوت خواهد بود چون به دور ستارهی قطبی متفاوتی میچرخند، ولی آسمان مریخ در کل برای ما آشنا به نظر خواهد رسید، بهجز اینکه بهجای یک ماه بزرگ، دو قمر کوچک دارد.
همانطور که فضاپیمای کنجکاوی (Curiosity) نشان داده، زمین در آسمان مریخ جسمی نسبتاً درخشان است، البته اگر در نور خورشید گم نشده باشد. این موضوع عجیب نیست. زمین کمی بزرگتر از زهره است و با اینکه فاصلهاش از خورشید بیشتر است و نور کمتری برای بازتاب دارد، اما به مریخ خیلی نزدیکتر میشود.
در مجموع، زمین هیچگاه به اندازهی زهره در آسمان مریخ درخشان نمیشود؛ دلیل اصلی آن هم این است که ابرهای زهره بسیار بازتابندهاند، اما درخشش این دو سیاره بههم نزدیک است. با توجه به تغییرات روشنایی ناشی از فازهایشان، گاهی پیش میآید که زمین از زهره هم درخشانتر دیده شود.
ناسا با استفاده از مدارگرد گلوبال سورویر (Global Surveyor) زمین را از مدار مریخ در حالتی نزدیک به نیمروشن ثبت کرد. دانشمندان در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) روشنایی آن را حدود قدر (magnitude) -۲.۵ محاسبه کردند که تقریباً روشنترین حالت آن است. این مقدار، حدود یکدهم روشنایی زهره در آسمان زمین است. البته زهره هیچگاه از دید ناظر مریخی به اندازهای که از زمین دیده میشود، درخشان نخواهد بود. چون فاصلهاش خیلی بیشتر است (نزدیکترین فاصلهی مریخ تا زهره تقریباً سه برابر نزدیکترین فاصلهی زمین تا زهره است).
در کتاب «نجوم برای سرگرمی» (Astronomy for Entertainment)، یاکوو پرلمان حداکثر روشنایی سیارات را از دید سیارات دیگر محاسبه کرده است. به گفتهی او، بیشینهی روشنایی زهره از مریخ به قدر -۳.۲ میرسد. بنابراین در درخشانترین حالت، زهره دو برابر روشنتر از زمین دیده میشود. با این حال، زمین در زمان غروب میتواند بسیار بالاتر از زهره در آسمان مریخ ظاهر شود، که خودش مزیتی به حساب میآید.
نگاهی رو به بیرون
مشتری و زحل از دید مریخ تقریباً همانطور دیده میشوند که از زمین دیده میشوند چون فاز قابلتوجهی ندارند. درخشانترین حالت آنها کمی بیشتر از حالت زمینیشان است چون فاصلهشان از مریخ کمتر است، ولی این تفاوت جزئیست. در اغلب مواقع که سیارات بیرونی در موقعیت مقابله (Opposition) نیستند، فاصلهشان از مریخ و زمین تقریباً یکسان است.
بنابراین مشتری به قدر -۳ و زحل به قدر -۰.۶ میرسند، در حالی که از زمین بهترتیب -۲.۵ و -۰.۴ هستند.
قمرها چه میشوند؟
ماه بزرگ زمین بهطور کامل سیارات دیگر را از نظر روشنایی تحتالشعاع قرار میدهد، اما قمرهای مریخ نسبت به آن بسیار کوچکاند. اگر به اندازهی فاصلهی ماه تا زمین از مریخ دور بودند، بسیار کمنور به نظر میرسیدند، ولی چون خیلی نزدیک به مریخ میگردند، روشنتر دیده میشوند. دیموس کمی روشنتر از زهره در آسمان زمین است (حدود قدر -۵)، ولی چون زهره در آسمان مریخ کمنورتر است، دیموس بیشتر به چشم میآید.
اما فوبوس میتواند بسیار درخشان شود، یعنی تا حد قدر -۹ یا -۱۰. البته هنوز هم حدود ۱۶ برابر کمنورتر از ماه کامل از دید زمین است. قمرهای مریخی، بسته به اینکه بالای سر یا در افق باشند، درخشش متفاوتی دارند، که تفاوت آنها با ماه ما از این نظر بیشتر است.
زمین از مریخ در مقایسه با مریخ از زمین
مقایسهای که ممکن است برایتان جذاب باشد این است که زمین در مقایسه با مریخ از زمین، صرفنظر از رنگ آنها، از مریخ چگونه دیده میشود. سطح زمین تقریباً هفت برابر بیشتر از مریخ بازتابنده است، اما بازتابندگی کمتری نسبت به مریخ دارد. همچنین زمین چون نزدیکتر به خورشید است، نور بسیار بیشتری برای بازتاب دریافت میکند.
ولی این نکته را هم باید در نظر گرفت که زمین فقط وقتی تقریباً کامل دیده میشود که در دورترین فاصلهی ممکن از مریخ باشد، در حالی که مریخ همیشه تقریباً به شکل کامل از زمین دیده میشود. در مجموع، بیشینهی درخشش مریخ از زمین به قدر -۲.۹۴ میرسد، که کمی روشنتر از بیشینهی درخشش زمین از مریخ است. اما مریخ بیشتر اوقات از این مقدار روشنایی فاصله دارد.
زمین، پنجمین جرم درخشان در آسمان شب مریخ است، اگر هرکدام را در درخشانترین حالتشان در نظر بگیریم. فوبوس و دیموس بهراحتی از آن پیشی میگیرند. زهره سوم است و حدود پنج برابر کمنورتر از بیشینهی دیموس است. مشتری کمی کمنورتر از زهره در اوج درخشش خود است، ولی چون روشناییاش یکنواختتر است، معمولاً در آسمان از زهره درخشانتر دیده میشود. زمین کمی از آن هم کمنورتر است، در حالی که عطارد و زحل فاصلهی زیادی با آن دارند. ماه زمین هم کمنورتر از همهی آنهاست، اما هنوز هم از تمام ستارهها، البته شاید به جز دوازدهتا از درخشانترینشان، روشنتر دیده میشود.
منبع: خبر آنلاین
مصاحبههای دکتری دانشگاه آزاد از فردا شروع میشود
زمان بندی جدید اعتبارسنجی دانشگاههای خارج از کشور اعلام شد
آغاز ثبت درخواست مهمانی دانشجویان علمی کاربردی برای تابستان از ۲۱ تیر
انتشار تقویم آموزشی نیمسال اول و دومسال تحصیلی جدید دانشگاه شریف
جزئیات تازه درباره دریافت نحوه دریافت کارت نوبت دوم آزمون سراسری ۱۴۰۴
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
جزئیات پذیرش کاردانی فنیحرفهای اعلام شد
ردیف استخدامی ۳۳۹ نفر از متقاضیان جذب تعیین تکلیف شد
فراخوان جذب هیئت علمی دانشگاه آزاد درحال نهایی شدن
حبابهای یخ به پیامرسانهای جدید بدل شدند!
تاثیر جالب توجه ممنوعیت گردش به چپ بر حجم ترافیک
تهیه نقشه راه ملی فناوری کوانتومی با همکاری دستگاهها
جکوزی یا سونا، کدام یک مزایای سلامتی بیشتری دارد؟
ماهواره آمریکایی هر ۲۰ دقیقه یکبار زمین را رصد میکند
بهترین نقطه برای زندگی انسانها روی مریخ کجاست؟
جلوه ترسناک صاعقه از نگاه فضانورد ناسا
کشف نشانهای جدید از وجود حیات در مریخ
زیاد خوردن لبنیات، کابوس شبانه میآورد
مغز انسان در پیری هم عصب میسازد
ترامپ اعلام کرد: مذاکرات برای فروش تیک تاک آغاز می شود
ضعف و قوت شبکه ملی اطلاعات در جنگ اخیر؛ فرماندهی سایبری باید تقویت شود
جزئیات ترم تابستانی دانشگاه فرهنگیان اعلام شد
موافقت با استخدام ۲۰۰ عضو هیأت علمی قراردادی دانشگاه فرهنگیان
فرصت مجدد برای ثبتنام جذب دانشجو معلم
آیا میتوان خاطرات را پس از مرگ نگهداری کرد؟
ربات انساننمای چینی از فاصله دور قابل کنترل است
بودجه ۷۵ میلیون دلاری برای ساخت سیستم عصبی هوشمند رباتها
تشخیص اسکیزوفرنی توسط هوش مصنوعی با دقت ۹۱ درصدی
هوش مصنوعی قربانی کردن یک انسان را به خاموش شدن ترجیح داد
کشف تغییرات سلولی که اختلال استرس پس از سانحه در مغز ایجاد میکنند
اسکن مغز، سرعت واقعی پیر شدن شما را فاش میکند
بارداری پس از ۱۸ سال به کمک هوش مصنوعی
قرص ورزش ساخته میشود!
با این عینک دیگر تبلیغات را نمیبینید!
وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتلهای معتبر
پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟
تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان
مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است
فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سختتر میکند
منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بینظیر برای نوجوانان
نگاهی به زندگی عباس (ع)علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام
واقعه عاشورا حماسهای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است
حقالزحمه معلمان سوادآموزی بر چه اساسی پرداخت میشود؟
هر مدرسه یک پایگاه سلامت روان برای دانش آموزان
اطلاعیه دانشگاه علوم توانبخشی درباره امتحانات پایانترم و خوابگاه تابستانی
حضور مقتدرانه رهبر انقلاب در حسینیه امام خمینی (ره)
ما مطالبهگر حقوق از دسترفته مردم بیگناه ایران از مجامع بینالمللی هستیم
فراخوان دریافت یادداشتهای تخصصی-علمی با موضوع تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران
فرصت مجدد برای جذب دانشجو معلم فراهم شد
با استخدام ۲۰۰ عضو هیأت علمی قراردادی دانشگاه فرهنگیان موافقت شد
اعلام جزئیات ترم تابستانی دانشگاه فرهنگیان
اعلام برنامههای آموزش و پرورش برای دانشآموزان در ایام اربعین
امشب آخرین فرصت انتخاب رشته آزمون دستیاری
تصویب استفاده از ظرفیت اساتید بازنشسته در دانشگاههای غیر انتفاعی
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
الزام دانشگاهها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است
اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران
پیگیری استفاده از ظرفیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
ریشه جنایات صهیونیستها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است
ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی همزمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ
در دانشگاه صنعتی شریف مصممتر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد
اطلاعیه شماره 4 بانک سپه
دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد
تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟
پاکسازی سینوسهای عفونی با رباتهای فوق کوچک
ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیبتر از همیشه معرفی شد
رونمایی از پنلهای خورشیدی نانویی خودتمیزشونده
راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری
برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی
آخرین وضعیت زمانبندی ثبتنام دانشآموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمونهای سمپاد و نمونه از امروز
کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد
تصویر/ وقتی آقا گفت: ای ایران» بخوان
تصویر/ شمر امروز را بشناس
پاسخ به یک شبهه/ چرا امام حسین (ع) در روز عاشورا طلب باران نکرد؟
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
وقایع روز عاشورا به تفکیک ساعت و مقتلهای معتبر
نگاهی به زندگی عباس (ع)علمدار لشکر سیدالشهدا و محافظ خیام
خداوند خود توبه را به گناهکاران پیشنهاد میکند؛ گناهانی که حسنه می شوند
روایت خواندنی بیهقی از حسینبنعلی علیه السلام
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
ترجمه قدیمیترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشیها آمد
۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت
وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است
دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ
خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی
منظومه «ظهر روز دهم» یک اثر ادبی بینظیر برای نوجوانان
تحلیل ابعاد معنوی و عملی «طهارت» انسانی در پرتو قرآن و اهل بیت (ع)
مدینه فاضله نیازمند تحقق فضائل اخلاقی است
فرهمندپور: اعتماد، حلقه اساسی زنجیره ولایت است/ غفلت و گناه آگاهانه، راه بازگشت را سختتر میکند
واقعه عاشورا حماسهای مبارزاتی و غنی از معارف اخلاقی و تربیتی است
استقبال دانشگاه تهران از دهه دوم محرم با مراسم «از دانشگاه تا کربلا»
فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاههای تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵
ریشه جنایات صهیونیستها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.