به گزارش ثریا نشر کتاب در ایران دیگر تنها یک فعالیت فرهنگی نیست، بلکه به صنعتی پیچیده با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تبدیل شده است. این صنعت، به عنوان یکی از ارکان توسعه فرهنگی، نقشی کلیدی در انتقال دانش دارد اما با موانع جدی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
نبود زیرساخت‌های مناسب، عقب‌ماندگی از فناوری‌های روز، ضعف در شبکه توزیع، نبود سیاست‌های حمایتی مشخص و تغییر ذائقه مخاطبان به سمت محتوای دیجیتال، تنها بخشی از چالش‌های پیش روی صنعت نشر ایران است. علاوه بر این، سهم اندک کتاب در سبد فرهنگی خانوار، ضعف ریشه‌دار در فرهنگ مطالعه و حضور ناشران غیرحرفه‌ای، آینده این حوزه را مبهم‌تر کرده است.
با توجه به این شرایط، پرداختن به آینده صنعت نشر ایران یک ضرورت انکارناپذیر است. به گزارش ایسنا، گرچه پیش‌بینی قطعی آینده ممکن نیست، اما روش‌های علمی مانند سناریونویسی می‌تواند به مدیران و سیاست‌گذاران فرهنگی کمک کند تا برای وضعیت‌های احتمالی آماده شوند و راه را برای اصلاحات ساختاری و بهبود ارتباط با مخاطب هموار سازند، به ویژه که فضای مجازی عادات مطالعاتی را دگرگون کرده است.
در همین زمینه، تحقیقی توسط حسین معینی، عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه (س) قم و همکارانش انجام شده است. این پژوهش کیفی با هدف شناسایی مسیرهای پیش روی نشر کتاب در کشور، بر پایه مصاحبه عمیق با ۱۰ ناشر برجسته عمدتا تهرانی و با استفاده از روش تحلیل شبکه جهانی کسب‌وکار صورت گرفته است.
در ادامه بخوانید: «هشتک» به جای «هشتگ»؛ راز انتخاب فرهنگستان فاش شد
یافته‌های این تحقیق چهار سناریو را برای آینده صنعت نشر ایران مشخص می‌کند: «توسعه»، «اتلاف»، «بیابان کتاب» و «بن‌بست». سناریوی «توسعه» وضعیت آرمانی با سیاست‌های تحول‌آفرین و فرهنگ‌سازی موفق است، در حالی که «بیابان کتاب» بدترین حالت ممکن با ناکارآمدی در هر دو حوزه سیاستگذاری و فرهنگ‌سازی را نشان می‌دهد.
سناریوی «اتلاف» زمانی رخ می‌دهد که علی‌رغم تولید مناسب کتاب، به دلیل نبود فرهنگ مطالعه، کتاب‌ها بی‌استفاده می‌مانند. در سناریوی «بن‌بست» نیز، با وجود تقاضا و فرهنگ‌سازی نسبی، ناکارآمدی سیاست‌های کلان و ضعف در بخش تولید، صنعت نشر را متوقف می‌کند و نمی‌تواند پاسخگوی نیاز بازار باشد.
تحلیل این سناریوها نشان می‌دهد که سرنوشت صنعت نشر کتاب ایران به شدت به تصمیمات امروز مدیران و سیاست‌گذاران وابسته است. رسیدن به سناریوی مطلوب «توسعه» تنها با هم‌افزایی سیاستگذاری صحیح و فرهنگ‌سازی مؤثر امکان‌پذیر است؛ در غیر این صورت، خطر حرکت به سمت رکود کامل جدی است.
این پژوهش تأکید دارد که مدیران حوزه نشر باید تفکر سناریویی را اتخاذ کرده و به جای انتظار برای آینده، فعالانه برای ساختن آن تلاش کنند. توسعه مهارت نیروی انسانی، به‌کارگیری فناوری‌های نوین در تولید و توزیع، حمایت هوشمندانه دولتی، کاهش هزینه‌ها و ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه، از جمله راهکارهای کلیدی برای ترسیم آینده‌ای روشن‌تر برای نشر ایران است.
آشنایی مدیران با تجارب موفق جهانی، ترویج مطالعه از سنین پایین با نقش‌آفرینی مدارس و دانشگاه‌ها نیز از دیگر اقدامات ضروری محسوب می‌شود.
نتایج کامل این پژوهش علمی در «فصلنامه تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی» که توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور منتشر می‌شود، به چاپ رسیده است. این نشریه یکی از منابع معتبر در حوزه پژوهش‌های کتاب، کتابخانه و اطلاع‌رسانی به شمار می‌رود.
رمزگشایی از «لشکر به مثابه امر اجتماعی» در نشست تخصصی
انتصاب کلیدی: اولین معاون رسانه‌ای انجمن قلم ایران کیست؟
احیای زبان فارسی در ترکیه: از دانشگاه تا دبیرستان
الیف شافاک: نویسندگی در ترکیه، تجربه‌ای سنگین و داستانی دیگر برای زنان
راز استجابت دعا و حاجت روایی از زبان آیت الله بهجت
اقتدا به امام جماعت قبل از رکوع: حکم جدید رهبری
حکومت امام مهدی (عج): طلوع عدالت و معنویت جهانی
ملاصدرا: فیلسوفی که جهان را تکان داد
عُجب در نهج‌البلاغه: خطری مهلک‌تر از گناه
دحو الارض؛ روز گسترش زمین و رحمت الهی
آغاز توزیع کارت ورود به جلسه آزمون پزشکی از ۴ خردادماه
طنین دلنشین گروه تواشیح نور تهران در جمع زائران بیت‌الله الحرام
قانون جدید امتحانات پیام نور: تأخیر یعنی محرومیت
هوش مصنوعی دستیار همیشه فعال دندانپزشکان می شود
افزایش تعرفه اینترنت فقط در صورت ارتقای واقعی خدمات مجاز است
بررسی راهکارهای اجرایی آموزش هوش مصنوعی در دوره ابتدایی
کهکشان مارپیچی آفتاب‌گردان
محصول بعدی «اوپن‌ای‌آی» یک گجت پوشیدنی نخواهد بود
هشدار ناسا درباره قطعی برق زمین بخاطر طوفان خورشیدی
کشت خارج از فصل غلات با استفاده از تکنولوژی ورنالیزیشن
رقص سیاهچاله‌ها، ریاضیات پنهان جهان را آشکار می‌کند
افزایش سرانه فضای آموزشی مدارس پایتخت/ هیچ مدرسه‌ای در تهران با بخاری گازی گرم نمی‌شود
تا ورود ربات‌های انسان‌نما به خیابان چقدر مانده؟ / خیلی دور نیست!
رونمایی از نخستین ربات پرستار در جهان / نورا بات» وارد بیمارستان شد
هوش مصنوعی تا ۳ سال دیگر این شغل را نابود می‌کند!
طرح ملی سنجش نوآموزان اول دبستانی فقط تا پایان خرداد ماه ادامه دارد
بازارچه‌های دانش‌آموزی، تمرین کارآفرینی از پشت نیمکت‌ها
اجرای زنگ جوانمردی در مدارس کشور از شنبه
اطلاعیه آموزش و پرورش در خصوص آزمون اعزام فرهنگیان به مدارس خارج از کشور
اختراع دانشگاه انگلیسی برای نظارت از راه دور بر عملکرد قلب
تشخیص سریع تومور مغزی در کمتر از ۲ ساعت
هوش مصنوعی جمینای به سوالاتتان در مورد تب‌های باز مرورگر پاسخ می‌دهد
مهندسی ایرانی گوگل عینک این شرکت را به زبان فارسی آزمایش کرد
وزیر علوم سکان ۳ دانشگاه کلیدی را به چه کسانی سپرد؟
۳۰ دانشگاه برتر ایرانی جهانی می‌شوند: مجوز زبان دوم صادر شد
کلید نهایی پنجاه‌ودومین آزمون دستیاری پزشکی از راه رسید
چگونه از هوش مصنوعی برای طراحی اسلایدهای پاورپوینت استفاده کنیم؟
آموزش و پرورش روزانه با حدود ۵۰ میلیون نفر ارتباط مستقیم دارد
ارائه خدمات درمانی رایگان به دهک‌های اول و دوم/ آغاز مقاوم‌سازی و جایگزینی مدارس سنگی در ۱۷ استان
هوش مصنوعی گوگل به جی‌میل‌ها پاسخ می‌دهد
بهبود استدلال، ویژگی‌های صوتی و پشتیبانی چندزبانه در هوش مصنوعی گوگل
هوش مصنوعی، طراح پروتئین می‌شود!
ضمانت ۲۰ ساله درخشش و مقامت ظروف پذیرایی با فناوری نانوپوشش ایرانی
گوگل میت به ترجمه زنده مجهز شد
وزیر ارتباطات: توسعه اینترنت 5G در راه است؛ مردم و کسب و کار‌ها به زودی از آن بهره‌مند خواهند شد
آمریکا قدرتمندترین لیزر خود را آزمایش کرد؛ ۱۰۰ برابر پرتوان‌تر از برق کل زمین!
با هوش مصنوعی لباس‌ها را تن بزنید؛ سرویس جدید گوگل معرفی شد
آزمایش تراشه مغزی نورالینک در امارات / کنترل با ذهن ممکن می‌شود
بهره‌گیری از نانوحباب برای تصفیه فاضلاب در هند
خیز مشترک ژاپن و تایوان برای تولید انبوه خمیر نانولوله‌ای ویژه باتری‌ها
برندسازی و تأمین مالی شرکت‌های فناور با الگوی فرانچایز کلید خورد
پاول دوروف از فرانسه ممنوع‌الخروج شد
هشدار آموزش و پرورش در خصوص تخلفات دریافت پول در مدارس
۲۶۹ مدرسه در استان اردبیل احداث می‌شود
رهنمودهای رهبری هشداری دقیق نسبت به آینده آموزش و پرورش است/ کاهش ۳۰ درصدی چرخه فقر با فعالیت معلمان توانمند در مناطق محروم
علت انصراف محمود کریمی از برگزاری روضه در کربلا چه بود؟
توضیحات معاون وزیر درباره حضور و جذب روحانیون در مدارس/ مبلغان طرح امین استخدام آموزش و پرورش نیستند
پیام رهبری: نقشه راه تحول حوزه علمیه فارس
همکاری ۱۵۰ میلیون دلاری گوگل برای توسعه عینک هوش مصنوعی
رونمایی از هوش مصنوعی ویدئوساز گوگل
هوش مصنوعی و آموزش در کانون توجه تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی
سیارات منظومه تراپیست-۱ غرق در آب هستند
تصویب کلیات طرح «تقویت ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت»؛ گامی بلند برای اقتصاد دانش‌بنیان
گذر ایستگاه فضایی بین‌المللی از برابر خورشید
جدیدترین مدل هوش مصنوعی گوگل رونمایی شد
هوش مصنوعی در میدان سیاستگذاری/ایران چگونه می‌خواهد به جمع ۱۰ کشور برتر در AI بپیوندد
قابل توجه والدین؛ جزئیات سرویس مدارس
سوخو ۵۷ با توپ پر آمد
پهپاد غول‌پیکر چین با قابلیت رهاسازی ۱۰۰ پهپاد کوچک‌تر / عکس
گران ترین شاسی بلند جهان، هیولای بی‌رقیب ۱۰۰ میلیاردی / عکس
اندروید ۱۶ با زبان طراحی جدید از راه رسید
زمین تنها نیست! | کشف یخ‌های فضایی در یک منظومه دیگر
آموزش و پرورش برای کیفیت بخشی آموزشی چه اقداماتی داشته است؟
تقدیر از ۲۰ دانشمند برتر در آئین ملی جایزه علامه طباطبایی
پیش‌بینی خرابی تجهیزات صنایع بزرگ با پلتفرم بومی هوش مصنوعی
بررسی موضوع حکمرانی آموزش و پرورش با توجه به تحولات شتابان عرصه فناوری
نشانه‌های اولیه پارکینسون می‌تواند در صدای افراد پنهان باشد
رونمایی چین از اولین سیستم رمزنگاری کوانتومی غیر قابل هک جهان
آیا تا ۱۰۰ سالگی عمر می‌کنید؟ با یک بازی ساده بفهمید
لزوم گسترش همکاری‌ها و تعاملات علمی و فن‌آورانه میان ایران و اندونزی
علت انصراف محمود کریمی از برگزاری روضه در کربلا چه بود؟
راز نورانی آیت الله بهجت در دل شب‌های مسجد سهله
آیت الله جوادی آملی: چرا حسود همیشه افسرده است؟
نهج البلاغه: راز سرزنش نکردن فرد گرفتار از زبان امام علی (ع)
راز استجابت دعا و حاجت روایی از زبان آیت الله بهجت
درخواست سرپرست حجاج ایرانی از عربستان و انتقاد از محدودیت آموزش حجاج در عربستان
آیا کتاب زرتشتیان معتبر و بدون تحریف است؟
اقتدا به امام جماعت قبل از رکوع: حکم جدید رهبری
شهید اول و معجزه کتاب‌ها پس از ۱۶۹ سال
عُجب در نهج‌البلاغه: خطری مهلک‌تر از گناه
ناگفته‌هایی از شهید رئیسی: از یتیمی تا تواضع مثال‌زدنی
پیام رهبری: نقشه راه تحول حوزه علمیه فارس
احیای زبان فارسی در ترکیه: از دانشگاه تا دبیرستان
دحو الارض؛ روز گسترش زمین و رحمت الهی
آینده قاریان در بوته نقد: نشست ویژه تیم ملی
قدرت پنهان رسانه‌ها: سفری با کتاب فلسفه رسانه کلید فهم دنیای امروز
طنین دلنشین گروه تواشیح نور تهران در جمع زائران بیت‌الله الحرام
کشف «فلسفه حق» در اندیشه نوصدرائیان به کتاب‌فروشی‌ها آمد
بی‌تفاوتی اجتماعی زنگ خطری برای جامعه مدرن
ریشه‌های افکارسنجی در ایران: نشست تخصصی ایسپا و دانشگاه تهران
نخبگان از الگوی سیاست ورزی شهید رئیسی می‌گویند
الگوی شهید رئیسی: جهاد، تحول و خدمت بی‌منت
صهیونیسم و استعمار: اسرائیل امروز، همان بنی‌اسرائیل قرآن است؟
حکومت امام مهدی (عج): طلوع عدالت و معنویت جهانی
الیف شافاک: نویسندگی در ترکیه، تجربه‌ای سنگین و داستانی دیگر برای زنان
فرصتی طلایی: دوره‌های قرآنی تابستانه آستان عباسی برگزار می‌شود
اربعین قرآنی امسال: سوره فتح محور برنامه‌ها شد
مکتب شهید رئیسی باید تصویر شود؛ او نمونه متعالی الهیات خدمت است
بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی نیازمند تحول عقلانی است
۳۰ دانشگاه برتر ایرانی جهانی می‌شوند: مجوز زبان دوم صادر شد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.