
به گزارش ثریا نعمت الله کرم اللهی، مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع) در یادداشتی به اثرات کرونا در سطح جهانی پرداخته است؛
از روزی که آدم ابوالبشر بر فطرت الهی سرشته و با آموختن اسماً مسجود فرشتگان شد، دشمنی عنود و متکبر کمر به اغوا و ریشهکنی خود و ذریهاش بست. اولین ضربه این دشمن، هبوط انسان از بهشت و گرفتاری او به انواع ابتلائات بود. در تمام طول تاریخ حیات بشر در زمین نیز تلاشهای خستگیناپذیر شیطان به گونهای ثمربخش استمرار یافته و توانسته اکثر ذریه آدم را در شمار لایعقلون قرار داده و بسترساز هلاک آنها شود.
در این میان بسا اقوام و قریههای نافرمانی که دچار عقوبت سخت الهی شدهاند تا مایه عبرت دیگران شوند، اما دریغ که «ما أَکْثَرَ الْعِبَرُ وَ أَقَلَّ الإِعْتِبارُ» و این درب همچنان بر این پاشنه چرخیده و بشر غفلتزده نه تنها بر نفس خویش پای ننهاده بلکه با اختیار خویش درب خانه وجودش را به روی شیطان گشوده و او را بر اسب چموش نفس خویش سوار کرده و فرصت ترکتازی در جهت پیگیری هوسهای خود را به او داده است. گرچه بشر در طول حیات خود بارها از سوراخ شیطان گزیده شده و هیچگاه هم عبرت نگرفته است، اما در تمام دوران پیشامدرن، کفر و شرک و نفاق و فسق او بیشتر عملی و فاقد پشتوانه نظری بوده است. اما، در پانصد سال اخیر با برپایی تمدن مدرن و اتخاذ هستیشناسی سکولاریستی و انسانشناسی اومانیستی، نه تنها دنیاگروی عملی استمرار یافت و روحیه تکالب به دنیا تشدید شد، بلکه مکاتب فلسفی و نظریات علمی گوناگونی برای توجیه نظری و عقلی سکولاریسم و خودبنیادی انسان تولید و عرضه شده است.
بشر مدرن با اصالت بخشیدن به دنیا، یا ملحدانه متافیزیک و آخرت را انکار کرده و یا در صورت پذیرش آنها را در مرتبهای فروتر از دنیا نشانده و با نگاه پراگماتیستی پذیرش آنها را منوط به سودمندی برای دنیا کرده است. بر این اساس، اگر اعتقاد به دین و باور به جهان پس از مرگ بتواند در سطح فردی به تولید معنای زندگی و ایجاد آرامش و در سطح اجتماعی به بازتولید هویت جمعی و انسجام اجتماعی منجر شود، درخور اهتمام و پذیرش است. اما اگر حفظ باورها و ارزشهای دینی مستلزم کمترین هزینه فردی یا اجتماعی باشد، امری مذموم و ناپذیرفتنی است.
متأسفانه به دلیل جهانگستر شدن تفکر و فرهنگ مدرن، امروزه گفتمان سکولاریستی، به تعبیر لاکلا و موفه، به گفتمانی رسوب یافته و طبیعی تبدیل شده به گونهای که تصور خلاف آن دشوار و تلقی همیشگی بودن آن امری بدیهی است. در این نگاه، مرگ نه امری رازآلود و انتقال دهنده انسان به سرای باقی که پدیدهای فنی و تکنیکال است که در نتیجه بروز نارسایی در کارکرد اعضای بدن رخ میدهد، بنابراین نه سرنوشتی محتوم بلکه امری گریزپذیر و قابل دستکاری است، به همین دلیل یکی از مهمترین دستورکارهای امروز و فردای انسان مدرن نامیرایی و به تأخیر افکندن تاریخ انقضا عمر است. برای تحقق این رسالت نیز ظرفیتهای علوم زیستی و هوش مصنوعی را به منظور مداخلات ژنتیکی و بهرهگیری از نانو روباتها برای ارتقا سیستم ایمنی بدن را به خدمت گرفته است.
این روزها با بروز بیماری کرونا و عبور آن از مرحله اپیدمی / همهگیری به پاندمی / جهانگیری، همه احاد بشر و از جمله انسان مدرن در مقابل وضعیتی آنومیک و بیسابقه قرار گرفته است که همه پیشفرضها و یافتههای ذهنی او را به چالش کشیده است. انسانی که در جهان پسانیچهای توهم مرگ خدا را باور کرده و با چشم بستن بر آسمان، خود را متولی معنابخشی زندگی فردی و اجتماعی میداند، امروز در چنگال نامرئی مرگ گرفتار شده و خود را از هر زمان دیگری به نابودی نزدیکتر میداند. این انسان تمام تخیلات ذهنی خود درباب خودبنیادی بشر و توانایی او در تنظیم معادلات عالم را نقش بر آب دیده و دچار حالت «اضطرار» شده است. این اضطرار به اشکال گوناگون نمایان شده و تصاویر فراوانی از مناجاتهای جمعی اقشار مختلف در فضاهای عمومی انتشار یافته است که از تمام اسباب مادی قطع امید کرده و بارشهای رحمت الهی را با تمام وجود درخواست میکنند.
به نظر میرسد، بیماری کرونا جلوهای از دخالت اراده الهی برای برگرفتن حجاب غفلت از دیدگان انسان عافیتزده سرکش مدرن و تلنگری شدید برای بیدار کردن او از خواب منیت و نفسزدگی و سرسپردگی به شیطان باشد. دهههاست که انسان مدرن دچار توهم غلبه بر مشکلات همیشگی بشر یعنی «گرسنگی» و «بیماری» و «جنگ» شده و خود را آماده پرداختن به دستورکارهای نوینی مانند «نامیرایی»، «سعادت ابدی» و «قدرت خدایی» میداند. البته این دستورکارها را نیز از طریق رسانههایی چون سینما تصویرسازی کرده و تا حدودی به خود و دیگران باورانده است. در چنین شرایطی یک موجود میکروسکوپی تمام محاسبات انسان مدرن را در هم ریخته و صحنهای بدیع از ناتوانی و سردرگرمی و پوشالی بودن قدرتهای مادی را در مقابل چشمان جهانیان ترسیم کرده است، فرصت ویژهای برای دگرگونی دلها و بازنگری در احوال بنیآدم پیش آمده است.
انسان مضطر و دلشکسته و رنجور از بیماری جهانگیر کرونا، بیش از هر زمان دیگری حضور خداوند را در قلب خویش احساس میکند و آمادگی بازگشت به درگاه او و امتثال فرامین الهی را دارد. امروزه پایههای تمدن فطرتستیز مدرن به شدت سست شده و شرایط برای دریافت بارقههای رحمت الهی مساعد شده است. دیگر بار فطرت الهی وجود انسان در فراسوی محاسبات و معادلات مادی و دنیایی چشم انتظار گشوده شدن گره سختیها به سرپنجه تدبیر الهی است و مسیر خروج از سختی به آسانی را از او طلب میکند.
برای فهم و تفسیر انسان پساکرونا، نباید امیدی به ذخیره نظری و مفهومی علم مدرن بست، چرا که برای جولان در این وادی کُمیت این علم لنگ است. علم مدرن به دلیل ابتناء بر سکولاریسم و اومانیسم و ریشه داشتن در معرفتشناسی وحیستیز و تجربهگرا، از دیدن و توصیف ساحت عقلانی و متافیزیک هستی و انسان کور و گنگ است. علم مدرن به دلیل کوری ذاتی نه چشمی بینا برای دیدن ابعاد الهی و فطری وجود انسان دارد و نه به دلیل گنگی ذاتی، زبانی گویا و رسا برای توصیف این ساحت دارد؛ بنابراین تمسک به علوم انسانی و اجتماعی مدرن برای فهم و توصیف انسان پساکرونا، به تعبیر کرایب نوعی خشونت زبانی علیه واقعیت این انسان است و استفاده از این زبان نه آشکار کننده حقیقت وجودی انسان، که نوعی حجاب مفهومی و نظری در مقابل فهم اوست.
شناخت و توصیف انسان پساکرونا جز با نگاه دینی و زبان فطرت امکانپذیر نیست. رسالت سنگین ما اینک عبور از محدودیتهای علم مدرن و صورتبندی مفهومی چشمانداز دینی و تولید زبان متناسب با آن است. نگاه دینی و الهی به انسان پساکرونا اینک نه یک نگاه خاص در میان نگاههای بدیل که تنها نگاه حقیقی و سازگار با ظرفیتها و واقعیتهای مادی و متافیزیکی وجود این انسان است.
منبع: خبرگزاری مهر
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
الزام دانشگاهها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است
اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران
پیگیری استفاده از ظرفیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
ریشه جنایات صهیونیستها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است
ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی همزمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ
در دانشگاه صنعتی شریف مصممتر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد
اطلاعیه شماره 4 بانک سپه
دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد
تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟
پاکسازی سینوسهای عفونی با رباتهای فوق کوچک
ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیبتر از همیشه معرفی شد
رونمایی از پنلهای خورشیدی نانویی خودتمیزشونده
راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری
برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی
آخرین وضعیت زمانبندی ثبتنام دانشآموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمونهای سمپاد و نمونه از امروز
کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد
چراغ سبز کنگره آمریکا به پروژه ناسا برای رسیدن به ماه
ارائه روشی نوین برای تحلیل گسلها با دقت بالا
عکس روز ناسا از یک نواختر در دل آسمان
پای هوش مصنوعی گوگل به بازیهای ویدیویی باز میشود
اعلام زمان برگزاری آزمون عملی و تشریحی آزمون کارشناسیارشد سال ۱۴۰۴
۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاههای تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵
اجرای آزمایشی طرح مدرسه اولیا در هر استان با انتخاب یک مدرسه آغاز خواهد شد
ایرانسل، اینترنت را گران کرد
تهویه هوا با هوش مصنوعی و صرفه جویی ۴۰درصدی انرژی
اولین قدم برای تحقق ژنوم مصنوعی انسان
انفجار دو نواختر جدید در آسمان
ویروس جدید در خفاشها شناسایی شد
چت جیپیتی از مردم خواست به این خبرنگار ایمیل بزنند!
فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان
تصویر/ شمر امروز را بشناس
وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد
ترجمه قدیمیترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشیها آمد
روایت خواندنی بیهقی از حسینبنعلی علیه السلام
دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ
تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی
صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است
روح حاکم بر مقاومت عرفانی در ارتباط با توحید در زندگی است
خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی
۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت
مرد اول ایران که به قدرت و اقتدار او کسی نیامده
نرخ غذا و خوابگاه دانشجویی اواخر تیرماه اعلام میشود
تشریح اقدامات معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در دوران جنگ ۱۲ روزه
برگزاری امتحانات شهریور دانشگاهها به صورت حضوری
نرمافزارهای نفوذ چگونه وارد کشور شده است؟
تصاویر جدید گلکسی واچ ۸ کلاسیک فاش شد
جزئیات تغییر ساعت کاری دانشگاه آزاد مشخص شد
اطلاعات ۶ میلیون مشتری شرکت هواپیمایی استرالیایی هک شد
چگونه اینترنت را در شرایط بحرانی امن کنیم
حمایت از دانشجویان در رشتههای حساس علمی در دستور کار ایران
تبدیل زباله به گنج؛ بیرون کشیدن گرافن و هیدروژن از دل پسماند نفتی
آغاز پذیرش بدون آزمون دکتری به شیوه استادمحور در دانشگاه شهیدبهشتی
برگزاری امتحانات و ترم تابستان دانشگاه علمی کاربردی در این تاریخ
اپل احتمالا از اوپنایآی یا آنتروپیک یاری میطلبد
جدیدترین تقویم آزمونهای علوم پزشکی اعلام شد
سامانهای نوآورانه که اثرگذاری داروهای شیمیدرمانی را افزایش میدهد
صدور نمون برگ هدایت تحصیلی دانشآموزان در دهه سوم تیرماه/ افزایش ظرفیت پذیرش شاخه فنی و حرفهای
فرصت ۴۵ روزه مدارس غیردولتی برای اعلام شهریه/۲ درصد مدارس شهریه ۱۰۰ تا ۱۴۵ میلیون تومانی دارند
اولین مدل پیشبینی تغییرات سطح آب زیرزمینی پس از زلزله طراحی شد
کشف مقادیر زیادی از پروتئین آلزایمر در نوزادان که برای آنها مضر نیست!
اپل از مهندس طراح سابق خود شکایت کرد
جلوگیری از بخارگرفتگی آینهها با گرمکن نانویی بدون المنت
پنیر خوردن قبل خواب باعث دیدن کابوس میشود!
شروع مسابقات ورزشی دانشآموزان از ۲۱ تیرماه/ رقابتهای ورزشی فرهنگیان به شهریور موکول شد
جزئیات برگزاری سیزدهمین سوگواره احلی من العسل در سراسر کشور
هوش مصنوعی میخواهد آرزوی گفتوگو با حیوانات را ممکن کند
اگر همین فردا انفجار اتمی رخ دهد، چقدر شانس زنده ماندن داریم؟
افشای اطلاعات دولتی سوئیس در یک حمله سایبری
تاکسی هوایی ۲۰۲۶ به دبی می آید
تولید شبیهساز جراحی لاپاراسکوپی با یکسوم قیمت نمونه خارجی
ظهور فناوری Li-Fi با سرعتی ۱۰۰ برابر Wi-Fi و امنیت رمزنگاریشده
تولید گوشت از پروتئین آفتابگردان؛ گامی به سوی امنیت غذایی
تصویر/ شمر امروز را بشناس
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
روایت خواندنی بیهقی از حسینبنعلی علیه السلام
ترجمه قدیمیترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشیها آمد
۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت
وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد
نمیتوان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادتاش
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
فتاوایی که گفتمانسازی در فقه امنیت دینی است
تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ
خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی
پیگیری وزارت بهداشت برای اجرای قانون بیمه دستیاران
اعلام زمان اتمام مرخصی تابستانه اساتید و کارکنان دانشگاهها
تصویر مریخنورد کنجکاوی از برآمدگیهای مرموز مریخ
چه عواملی بر باروری مردان تأثیر میگذارد؟
نامه سرگشاده نویسندگان به ناشران برای محدود کردن هوش مصنوعی
کشف یک اندامک جدید درون سلول انسان
توانمندسازی هنرآموزان با روش تدریس یادگیری وظیفه مدار/ شرط صدور مجوز تاسیس هنرستان هوانوردی
سازوکارهای مدیریت بحران در عصر هوش مصنوعی
آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی
کاهش عوارض شیمی درمانی با نانودارورسانهای هدفگیر سرطان
وزارت آموزش و پرورش دریافت شهریههای غیرمجاز در مدارس غیر دولتی را پیگیری کند
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
نگاهی به دستاوردهای شهید طهرانچی در دانشگاه آزاد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.