
به گزارش ثریا حسن سعدآبادی پژوهشگر هسته مدیریت جهادی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیهالسلام در یادداشتی به مناسبت آزادسازی خرمشهر به پاسخ این سوال پرداخته است که چرا «خدا» خرمشهر را آزاد کرد؟ و در نبرد با باطل تا کجا باید پیش برویم تا نصرت الهی نازل شود و اسباب غیرمادی به کمک بیایند؟
این روزها نام «مکتب حاج قاسم» بیشتر شنیده میشود و برای خیلیها سوال است که مکتب حاج قاسم یعنی چه؟ مکتب حاج قاسم، ابداع جدیدی نیست؛ همان مکتب احمد کاظمیها، حسین خرازیها، مهدی باکریها و حسن باقریهاست؛ کاملتر و فهمیدنیتر. مکتبی که به اذعان خود حاج قاسم، خلاصه مکتب امام بود و رمز پیروزی در خرمشهرها را باید در آن جستجو کرد.
۱. مقدمه
میگویند خرمشهر را خدا آزاد کرد؛ اما چرا؟ چرا خرمشهر را «خدا» آزاد کرد؟ چرا نمیگویند خدا امداد کرد تا در خرمشهر پیروز شویم؟ واقعاً در عملیات بیتالمقدس چه اتفاقاتی افتاده است؟
برای خودم جالب بود وقتی اولین بار صوت مکالمه بیسیم شهید بزرگوار حاج احمد کاظمی را با آقا رشید (سردار غلامعلی رشید) شنیدم؛ آنوقت بود که بیشتر معنی این جمله را فهمیدم که چرا میگویند خرمشهر را خدا آزاد کرد...
۲. الف) مسئله
چه میشود که علیرغم تمام محاسبات مادی و وجود غیرممکنها، خدا خرمشهر را آزاد میکند؟
این سوال ازاینجهت مهم است که نبردهای آتی ما از جنس «نبرد خرمشهرها» [۱] است و آزاد کردن خرمشهرها کار خداست؛ حالا ما در نبرد خرمشهرها چگونه باید عمل کنیم تا در نقطه نهایی، خدا خرمشهر را آزاد کند؟
۳. ب) بررسی
برای درک این مسئله، نگاهی مجدد به شرایط عملیات الی بیتالمقدس ضروری است:
۱- در این عملیات کمتر از ۱۵۰ گردان در چهار قرارگاه عملیاتی برای مقابله با ۲۰۰ گردان دشمن سازماندهی شدند.
۲- مرحله اول عملیات که از دهم اردیبهشت شروع شد و حدود شش روز طول کشید. نیروهای ایرانی بخشی از جاده اهواز خرمشهر را بازپس گرفتند ولی خرمشهر آزاد نشد.
۳- مرحله دوم عملیات، بلافاصله از روز شانزدهم اردیبهشت شروع شد و به مدت ۴ روز طول کشید. مناطقی از محدوده منطقه پاسگاه زید تا شمال شلمچه، کوشک و طلائیه آزاد شد ولی خرمشهر آزاد نشد.
۴- مرحله سوم عملیات روز ۲۰ اردیبهشت و با هدف پیشروی به سمت خرمشهر آغاز شد، ولی توفیق رفیق نبود و علیرغم تلاشهای بیامان ده روز اخیر، بازهم خرمشهر آزاد نشد.
۵- ۲۰ روز عملیات در شرایط بسیار سخت در کنار ضدحملههای شدید صدامیها، جان نیروهای ایرانی را گرفته بود؛ حدود ۵۰۰۰ شهید و بیش از ۱۵۰۰۰ مجروح، سازمان تیپها و لشکرهای مختلف را بههمریخته بود. [۲]
۶- اکثر فرماندهان، خواستار توقف عملیات و بازسازی یگانها بودند ولی حسن باقری میگفت که ما تا خرمشهر را آزاد نکنیم از اینجا نخواهیم رفت: «کجا برویم، اصلاً روی برگشت داریم؟ مردم که بیابان نمیخواهند، آنها خرمشهر را میخواهند… خداوند کمی ما را تحتفشار قرار میدهد اما خرمشهر را به مردم بازمیگرداند.»
۷- علیرغم همه مشکلات، آخرین توان نیروهای باقیمانده مجدداً سازماندهی شد و روز اول خرداد به خط دفاعی عراق در نهر خین حمله کردند. پس از دو روز درگیری، با شکستن خط دفاعی عراق، نهایتاً محاصره خرمشهر در قسمت خاکی در حال کامل شدن بود، ولی تا آزادی خرمشهر فاصله و راه زیادی بود! اگر محاصره خرمشهر کامل میشد، امکان اعلام خبر پیروزمندانه و تشویق مردم به حضور در جبههها برای بازسازی یگانها و یکسره کردن کار خرمشهر وجود داشت.
۸- روایت شهید صیاد از شب و صبح سوم خرداد شنیدنی است:
شب سوم خرداد عملیات از سه محور ادامه پیدا کرد. محور اول توسط حاج احمد متوسلیان به نحو مطلوب پیش میرفت ولی دو محور دیگر تا ساعت ۴-۵ صبح باز نشد. آن قدر که حاج احمد داد و بیداد میکرد که چرا نمیآیید؟ ما داریم از چپ و راست میخوریم. اما از ساعت ۵ صبح شرایط متفاوت شد. حسین خرازی با هیجان از پشت بیسیم گفت ما داریم به طرف جلو میرویم و نزدیک رودخانه هستیم و حدود ۵/۶ صبح اعلام کرد که به رودخانه رسیدیم. آنقدر به سرعت پیش رفته بودند که هلیکوپتر دشمن فکر کرده بود نیروهای عراقی هستند.
ساعت ۷ صبح خرازی تماس گرفت و گفت ما توانستهایم حدود هفتصد نفر نیرو جمعآوری کنیم و اجازه میخواست که از طرف پل خاکریزی به طرف عراقیها بزند. ما آمدیم بگوییم نه، ولی به خرازی گفتم اجازه بدهید که مشورت کنم. در ستاد جنگ، وقتی پیشنهاد را مطرح کردم هیچکس نظر مثبت نداشت؛ همه میگفتند اگر این عملیات نگرفت، هفتصد نفر را از دست میدهیم.
آمدم با شهید خرازی تماس بگیرم و بگویم این کار را نکند، ولی او زودتر تماس گرفت و پرسید: سرانجام مذاکره چه شد؟ آمدم بگویم "نمیشود" که گفت دارد وقت میگذرد! بالاخره ما همان جا یک تصمیمی گرفتیم و گفتم جلو بروید. نیم ساعت بیشتر طول نکشید که یک دفعه سر و صدای بیسیم بلند شد. گفتم حتماً گیر افتادهاند.
۹- در بیسیمهای قرارگاه، خبر عجیب و غیرمنتظرهی ورود لشکریان ۸ نجف؛ نیروهای حاج احمد کاظمی و بعد ازآن لشکر ۱۴ امام حسین علیهالسلام؛ نیروهای حاج حسین خرازی به خرمشهر و تسلیم شدن عجیبتر و غریبتر عراقیها طنینانداز میشود؛ خبری که هیچکس در قرارگاه، انتظار آن را ندارد. همه باور میکنند که خرمشهر را خدا آزاد کرد؛ همان جملهای که احمد کاظمی در بیسیم تکرار میکند...
آقا رشید: احمد ببین الان حسین [خرازی] منتظر هماهنگی شماست تا کارشونو شروع کنند و عملیاتو با هماهنگی اجرا کنید شما کجائید الان؟
احمد کاظمی: آقا جان، ما داخل خود شهریم، و اینا که تو شهرن اومدن پناهنده شدن مفهوم شد!!!
آقا رشید: احمد جان قطع و وصل میشه! دوباره بگو؟ چی گفتی؟
احمد کاظمی: آقا ما تو شهریم بهش بگو، به محسن بگو ما تو شهریم، ما تو شهریم و پنج شش هزار نفرم اومدن پناهنده شدن، ما تو شهریم، ما داریم اونارو تخلیه میکنیم، ما تو شهریم و تمام نیروهامون تو خود شهرن!!!
احمد کاظمی: رشید جان مفهوم شد؟
آقا رشید: قابل فهم نبود! شما کجائید احمد؟!!
احمد کاظمی: رشید جان خداوند خرمشهر رو آزادش کرد. آزادش کرد....
۱۰- شهید صیاد شیرازی هم وقتی بیسیم را روشن میکند با فضای عجیبی روبرو میشود:
بیسیم را روشن کردم، دیدم شهید خرازی میگوید هر چه جلوی خود را نگاه میکنیم، میبینیم که عراقیها دست خود را بالا گرفتهاند، چه کار باید کنیم؟
اسرای عراقی زیاد بودند و نیروهای او کم. نمیتوانستند این همه اسیر عراقی را کنترل کنند. یک هلیکوپتر بالا رفت و خلبان با هیجان گفت تا چشم کار میکند تمام عراقیها در خیابانهای خرمشهر دستهای خود را بالا بردهاند.
نمیشد به اسیران عراقی بگوییم که شما فعلاً در سنگر بمانید تا ما نیرو جمعآوری کنیم و بعداً شما را بازداشت کنیم! در نهایت خداوند این را در ذهن ما رساند که همه رزمندگان یک خط شوند و یک قسمت آنها به طرف رودخانه و قسمت دیگر آنها به طرف جاده خرمشهر تقسیمبندی شوند و با دست به سربازان عراقی علامت دهیم که توی جاده بروند. چشمشان کور، ما ماشین نداشتیم که با ماشین ببریمشان، باید پیاده میرفتند.
پ) تحلیل
این روزها نام «مکتب حاج قاسم» بیشتر شنیده میشود و برای خیلیها سوال است که مکتب حاج قاسم یعنی چه؟ مکتب حاج قاسم، ابداع جدیدی نیست؛ همان مکتب احمدکاظمیها، حسین خرازیها، مهدی باکریها و حسن باقریهاست، کاملتر و فهمیدنیتر. مکتبی که به اذعان خود حاج قاسم، خلاصه مکتب امام بود و رمز این پیروزیها را باید در آن جستجو کرد.
جستجوهای ما برای فهم رمز پیروزی در خرمشهر و اینکه تا کجا باید برویم که نصرت الهی نازل شود و اسباب غیرمادی به کمک بیایند، به این چند مؤلفه منتهی شده است:
۱- درگیری باید در مرزهای مبارزه با دشمن / باطل باشد.
۲- اخلاص و صداقت در مجموعه وجود داشته باشد که: «فَلَمَّا رَأَی اللَّهُ صِدْقَنَا أَنْزَلَ بِعَدُوِّنَا الْکَبْتَ وَ أَنْزَلَ عَلَیْنَا النَّصْرَ». (نهجالبلاغه، خطبه ۵۶)
۳- نهایت توان و طاقت، به کار گرفته شود.
۴- اما بخش محوری و مهم داستان خرمشهر در آیه «وَ أَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَی الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا» (جن/۱۶) نهفته است. تفسیر این آیه را در این کلام امام خامنهای بهخوبی میتوان جستجو کرد. ایشان در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی، نقلی دارند از یکی از بزرگان تاریخ معاصر [ص ۴۶۳]؛ نقلی که با مضامین آیات قرآنی کاملاً منطبق است:
آنوقتی که میتوانید مبارزه کنید، وقتی دیدید که دارید شکست میخورید باز هم مبارزه کنید تا برسید به آن لحظهای که دیگر یقین میکنید که هان حتماً شکست خواهید خورد، باز هم مبارزه کنید. وقتی در آن لحظهای که یقین دارید حتماً شکست میخورید باز به تلاش و کوشش و مبارزه خود ادامه دهید، آنوقت پیروزی و فتح نصیبتان خواهد شد. آیه قرآن تقریباً نظیر همین مطلب را میگوید یا تحقیقاً. میفرماید که: «حَتَّی إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُوا جاءَهُمْ نَصْرُنا» (یوسف/۱۱۰)
این رمز پیروزی خرمشهرهاست...
پینوشتها:
[۱] جوانهای عزیز! بچههای عزیز من! فردا مال شما است، آینده مالِ شما است؛ شما هستید که باید این تاریخ را با عزتش محفوظ نگهدارید؛ شما هستید که این بارِ مسئولیت را بر دوش دارید؛ خرمشهرها در پیش است؛ نه در میدان جنگ نظامی، [بلکه] در یک میدانی که از جنگ نظامی سختتر است. البتّه ویرانیهای جنگ نظامی را ندارد؛ بهعکس، آبادانی به دنبال دارد، امّا سختیاش بیشتر است. (بیانات مقام معظم رهبری، ۰۳/۰۳/۱۳۹۵)
[۲] خواندن کتاب همپای صاعقه و حماسه شهیدانی چون حسین قجهای به فهم دقیق مطلب کمک مینماید.
منبع: خبرگزاری مهر
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
الزام دانشگاهها به تامین اسکان اساتیدی که منزلشان آنها آسیب دیده است
اعلام جزئیات پذیرش دانشجو در دوره دکتری استاد محور دانشگاه تهران
پیگیری استفاده از ظرفیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی برای موضوعات آموزش عالی
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
ریشه جنایات صهیونیستها در ماهیت تشکیلاتی و پادگان نظامی بودن اسرائیل نهفته است
ضرورت حفظ انسجام ملی و آمادگی همزمان با جریان طبیعی زندگی مردم در روزهای پس از جنگ
در دانشگاه صنعتی شریف مصممتر از قبل در راه توسعه علم و فناوری تلاش خواهیم کرد
اطلاعیه شماره 4 بانک سپه
دکتر پرتوافکنان عضو هیات مدیره بانک سپه در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما از برقراری مجدد ارائه خدمات حضوری این بانک خبر داد
تشخیص خانگی سرطان و ایدز با نیم دلار هزینه
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
آیا باید شارژرها را همیشه به برق متصل نگه داشت؟
پاکسازی سینوسهای عفونی با رباتهای فوق کوچک
ناتینگ فون ۳ با طراحی عجیبتر از همیشه معرفی شد
رونمایی از پنلهای خورشیدی نانویی خودتمیزشونده
راههای موثر برای مقابله با اینترنت استارلینک؛ تسریع توسعه فیبرنوری
برگزاری کارگاه کشوری توانمندسازی نیروی انسانی آموزش ابتدایی
آخرین وضعیت زمانبندی ثبتنام دانشآموزان در مدارس/ ارائه کارت ورود به جلسه آزمونهای سمپاد و نمونه از امروز
کاظمی: در هر شرایطی آموزش را ادامه خواهیم داد
چراغ سبز کنگره آمریکا به پروژه ناسا برای رسیدن به ماه
ارائه روشی نوین برای تحلیل گسلها با دقت بالا
عکس روز ناسا از یک نواختر در دل آسمان
پای هوش مصنوعی گوگل به بازیهای ویدیویی باز میشود
اعلام زمان برگزاری آزمون عملی و تشریحی آزمون کارشناسیارشد سال ۱۴۰۴
۳۴ دانشگاه ایرانی در جمع دانشگاههای تأثیرگذار تایمز سال ۲۰۲۵
اجرای آزمایشی طرح مدرسه اولیا در هر استان با انتخاب یک مدرسه آغاز خواهد شد
ایرانسل، اینترنت را گران کرد
تهویه هوا با هوش مصنوعی و صرفه جویی ۴۰درصدی انرژی
اولین قدم برای تحقق ژنوم مصنوعی انسان
انفجار دو نواختر جدید در آسمان
ویروس جدید در خفاشها شناسایی شد
چت جیپیتی از مردم خواست به این خبرنگار ایمیل بزنند!
فرمانده نیروی هوافضای سپاه در مراسم عزاداری سالار شهیدان
تصویر/ شمر امروز را بشناس
وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد
ترجمه قدیمیترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشیها آمد
روایت خواندنی بیهقی از حسینبنعلی علیه السلام
دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ
تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی
صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است
روح حاکم بر مقاومت عرفانی در ارتباط با توحید در زندگی است
خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی
۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت
مرد اول ایران که به قدرت و اقتدار او کسی نیامده
نرخ غذا و خوابگاه دانشجویی اواخر تیرماه اعلام میشود
تشریح اقدامات معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در دوران جنگ ۱۲ روزه
برگزاری امتحانات شهریور دانشگاهها به صورت حضوری
نرمافزارهای نفوذ چگونه وارد کشور شده است؟
تصاویر جدید گلکسی واچ ۸ کلاسیک فاش شد
جزئیات تغییر ساعت کاری دانشگاه آزاد مشخص شد
اطلاعات ۶ میلیون مشتری شرکت هواپیمایی استرالیایی هک شد
چگونه اینترنت را در شرایط بحرانی امن کنیم
حمایت از دانشجویان در رشتههای حساس علمی در دستور کار ایران
تبدیل زباله به گنج؛ بیرون کشیدن گرافن و هیدروژن از دل پسماند نفتی
آغاز پذیرش بدون آزمون دکتری به شیوه استادمحور در دانشگاه شهیدبهشتی
برگزاری امتحانات و ترم تابستان دانشگاه علمی کاربردی در این تاریخ
اپل احتمالا از اوپنایآی یا آنتروپیک یاری میطلبد
جدیدترین تقویم آزمونهای علوم پزشکی اعلام شد
سامانهای نوآورانه که اثرگذاری داروهای شیمیدرمانی را افزایش میدهد
صدور نمون برگ هدایت تحصیلی دانشآموزان در دهه سوم تیرماه/ افزایش ظرفیت پذیرش شاخه فنی و حرفهای
فرصت ۴۵ روزه مدارس غیردولتی برای اعلام شهریه/۲ درصد مدارس شهریه ۱۰۰ تا ۱۴۵ میلیون تومانی دارند
اولین مدل پیشبینی تغییرات سطح آب زیرزمینی پس از زلزله طراحی شد
کشف مقادیر زیادی از پروتئین آلزایمر در نوزادان که برای آنها مضر نیست!
اپل از مهندس طراح سابق خود شکایت کرد
جلوگیری از بخارگرفتگی آینهها با گرمکن نانویی بدون المنت
پنیر خوردن قبل خواب باعث دیدن کابوس میشود!
شروع مسابقات ورزشی دانشآموزان از ۲۱ تیرماه/ رقابتهای ورزشی فرهنگیان به شهریور موکول شد
جزئیات برگزاری سیزدهمین سوگواره احلی من العسل در سراسر کشور
هوش مصنوعی میخواهد آرزوی گفتوگو با حیوانات را ممکن کند
اگر همین فردا انفجار اتمی رخ دهد، چقدر شانس زنده ماندن داریم؟
افشای اطلاعات دولتی سوئیس در یک حمله سایبری
تاکسی هوایی ۲۰۲۶ به دبی می آید
تولید شبیهساز جراحی لاپاراسکوپی با یکسوم قیمت نمونه خارجی
ظهور فناوری Li-Fi با سرعتی ۱۰۰ برابر Wi-Fi و امنیت رمزنگاریشده
تولید گوشت از پروتئین آفتابگردان؛ گامی به سوی امنیت غذایی
تصویر/ شمر امروز را بشناس
نوحهای سوزناک برای امام حسین (ع) که بدون حتی یک فعل، معنا را منتقل میکند
روایت خواندنی بیهقی از حسینبنعلی علیه السلام
ترجمه قدیمیترین مقتل امام علی(ع) به کتابفروشیها آمد
۱۴ اقدام قرآنی که در شرایط بحرانی کشور صورت گرفت
وقایع روز ششم محرم/ روزی که آب بر اهل بیت (ع) بسته شد
نمیتوان حریم دیگران را نقض کرد؛ توجه امام حسین (ع) به محل شهادتاش
اشعار خواندنی شاعر قرن پنج هجری درباره حضرت علیاکبر(ع) و عاشورا
دل «مسجدالاقصی»ست، عزیز است و اسیر است/ بادا که رها گردد از بند شیاطین
تهدید رهبر انقلاب اعلان جنگ با مسلمانان است
فتاوایی که گفتمانسازی در فقه امنیت دینی است
تأملی در آیات برکت و نسبت آن با خاندان وحی
انسانساز تعالیم اسلام دعوت به صبر و پایمردی است
صحنه کربلا نماد دو چهره متضاد از انسان است
تدارک شبکه قرآن برای روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی
دمیدن روح همبستگی در جامعه ضرورتی در روزهای پس از جنگ
خانواده امام حسین (ع) الگویی خاص از خانواده عاشورایی
پیگیری وزارت بهداشت برای اجرای قانون بیمه دستیاران
اعلام زمان اتمام مرخصی تابستانه اساتید و کارکنان دانشگاهها
تصویر مریخنورد کنجکاوی از برآمدگیهای مرموز مریخ
چه عواملی بر باروری مردان تأثیر میگذارد؟
نامه سرگشاده نویسندگان به ناشران برای محدود کردن هوش مصنوعی
کشف یک اندامک جدید درون سلول انسان
توانمندسازی هنرآموزان با روش تدریس یادگیری وظیفه مدار/ شرط صدور مجوز تاسیس هنرستان هوانوردی
سازوکارهای مدیریت بحران در عصر هوش مصنوعی
آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی
کاهش عوارض شیمی درمانی با نانودارورسانهای هدفگیر سرطان
وزارت آموزش و پرورش دریافت شهریههای غیرمجاز در مدارس غیر دولتی را پیگیری کند
تبدیل آب آلوده به کود در ۶ ثانیه
نگاهی به دستاوردهای شهید طهرانچی در دانشگاه آزاد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.