به گزارش ثریا پس از آن که انسانها شروع به رمزگشایی از اسرار اتم کردند، بسیاری از جنبههای جهان ما هرگز مثل سابق نشد. اما یکی از تاثیرات کمتر شناخته شدهی آزمایشهای اتمی، اثر آنها بر تولید فولاد بود. این اثر در واقع به اندازهای مهم بود که فولاد ساخته شدهی پیش از سال ۱۹۴۵ امروزه بسیار ارزشمند است. اما علت چیست؟
در ماه مه سال ۲۰۲۳، اخباری در سراسر جهان مبنی بر غارت شدن دو کشتی نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا توسط یک کشتی چینی منتشر شد. کشتی توقیف شد و مقادیر زیادی مهمات مربوط به دوران جنگ جهانی دوم در آن کشف شد. اما چرا این کشتیهای غرق شده اینگونه مورد هدف قرار گرفته بودند؟ پیش از آن که به سوال پاسخ دهیم باید در مورد فولاد پیش از جنگ اطلاعاتی به دست آوریم.
فولاد پیش از جنگ چیست؟
فولاد پیش از جنگ که به طور دقیقتر فولاد کم سابقه(low-background-steel) نامیده میشود، به هر فولادی گفته میشود که قبل از انفجار اولین بمب هستهای در روز ۱۶ ژوئیه سال ۱۹۴۵ تولید شده باشد. این انفجار با نام رمز تثلیث(Trinity) جهان را از بسیاری جهات، از جمله شیمیایی، تغییر داد. انفجارهای هستهای دهها ایزوتوپ رادیواکتیو را در اتمسفر آزاد کردند که پیش از این هرگز در طبیعت وجود نداشتهاند. ایزوتوپهایی همچون پلوتونیوم-۲۳۹، استرانسیوم-۹۰، سزیوم-۱۳۷ و تکنتیوم-۹۹.
طی ۳۵ سال بعدی، ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیای کبیر، فرانسه و چین بیش از ۱۰۰۰ آزمایش هستهای در جو انجام دادند. این فعالیتها منجر به انتشار مقادیر زیادی ایزوتوپ در سراسر سیارهی ما و جو آن شد.
فرآیند بِسمر، که برای ساخت فولاد استفاده میشود متشکل از دمیدن هوای جو به درون آهن مذاب است. در نتیجه، ایزوتوپها نه تنها در هوا، بلکه تقریبا در تمام قطعات فولادی تولید شده پس از سال ۱۹۴۵ نیز جریان یافتند. این موضوع شاید چندان مهم به نظر نرسد، اما این آلودگی در واقع برای مختل کردن کار برخی دستگاههای علمی ساخته شده از این فولاد، کافی است.
از آنجایی که کشتیهای فعال متعلق به دوران پیش از سال ۱۹۴۵ بسیار نادر هستند، البته به غیر از آنهایی که در نمایشگاهها قرار دارند، تنها منبع مهم امروزی از این فولاد به کشتیهای قدیمی برمیگردد.
خوشبختانه، از پایان آزمایشهای هستهای در دههی ۱۹۶۰ تاکنون سطح تشعشعات جو به میزان طبیعی نزدیک شده است. در بیشتر موارد، فولاد جدید به اندازهی کافی «غیرآلوده» است که بتوان از آن برای استفاده در بیشتر موارد حساس به تشعشع استفاده کرد. علت این است که فولادسازی نیز تا حد زیادی از فرآیند بسمر فاصله گرفته و فرآیند اکسیژن پایه که در آن از اکسیژن خالص و بدون آلودگی به جای هوا استفاده میشود، جایگزین شده است.
پیشرفتهای الکترونیک همچنین به دستگاههای علمی اجازه میدهد تا تشعشعات سرگردان رادیواکتیو را کاهش دهند و بنابراین فولاد کمسابقه دیگر برای همه ابزارها ضروری نیست مگر برای حساسترین ابزارها مانند آشکارسازهای نوترینو.
با این وجود، برخی از موارد مصرف بسیار حساس، مانند شتابدهندههای ذرات، شمارشگرهای گایگر و تجهیزات سنجش روی فضاپیماها، همچنان به آلودگی بسیار کم تا صفر نیاز دارند.
حتی فولاد کم سابقه نیز میتواند برای حساسترین موارد مصرف بیش از حد رادیواکتیو باشد و به جای آن میتوان از مس با خلوص بالا استفاده کرد.
پنج کاربرد فولاد پیش از جنگ
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، فولاد پیش از جنگ برای مواردی که نیاز به آلودگی کمی از سوی ایزوتوپهای پرتوزا دارند، ارزشمند است. این موارد شامل تجهیزات علمی، تجهیزات پزشکی و برخی موارد هوافضا میشود. در ادامه به چند نمونهی خاص از کاربردهای فولاد پیش از جنگ اشاره میکنیم.
۱. آشکارسازهای نوترینو
نوترینو یک ذرهی زیر اتمی شبیه به الکترون است، اما بار الکتریکی ندارد و جرم بسیار کمی دارد که حتی ممکن است صفر باشد.
نوترینوها یکی از فراوانترین ذرات جهان هستند. از آنجایی که آنها تعامل بسیار کمی با ماده دارند و تشخیص آنها بسیار دشوار است، فیزیکدانان باید آشکارسازهایی در اعماق زمین بسازند تا از آنها در برابر پرتوهای کیهانی محافظت کنند. مواد تشکیل دهندهی آشکارساز نیز باید تا حد امکان «تمیز» باشد تا اطمینان حاصل شود که هیچ سیگنال نادرستی تشخیص داده نمیشود.
۲. آزمایشهای ماده تاریک
مانند آشکارسازهای نوترینو، آزمایشهایی که سعی میکنند ذرات ماده تاریک را مستقیما شناسایی کنند، به حداکثر حساسیت نیاز دارند. فولاد کم سابقه به عنوان محافظ و گاهی اوقات ساختار این آشکارسازها ضروری است.
۳. طیفسنجی اشعه گاما
طیفسنج پرتو گاما توزیع و شدت پرتوهای گاما را اندازهگیری میکند تا یک طیف گویا برای تحلیل علمی و فنی تولید کند. این میتواند شامل ترکیب یک ماده یا شکار آب در سیارات دور باشد.
هرگونه تابش پس زمینه از مواد ابزار میتواند نتایج را تحریف کند. فولاد کم سابقه یک محیط «تمیز» برای این اندازهگیریها ایجاد میکند و آنها را تا حد قابل قبولی دقیق و قابل اعتماد میکند.
۴. شمارشگرهای گایگر
شمارشگر گایگر وسیلهای الکترونیکی برای تشخیص و اندازهگیری تشعشعات یونیزه شده است که معمولا در دزیمتری تشعشع، حفاظت رادیولوژیکی، فیزیک تجربی و صنعت هستهای استفاده میشود. یکی از نمونههای بارز آن اتاقهای شمارش جسدهاست که در بیمارستانها و نیروگاههای هستهای برای اندازهگیری جذب رادیواکتیو استفاده میشود.
این اتاقها برای جلوگیری از تداخل تشعشعات پسزمینه به محافظ فلزی ضخیم نیاز دارند، اما فقط فولادی که پیش از سال ۱۹۴۵ تولید شده است برای چنین استفادهای ایمن است.
در حالی که فولاد جدید برای اندازهگیریهای بسیار دقیق یا هنگام اندازهگیری سطوح تابش بسیار پایین در اکثر شمارشگر گایگر مناسب عمل میکند اما ممکن است برای جلوگیری از تداخل در خود روند کار شمارشگر به فولاد پیش از جنگ نیاز داشته باشیم.
۵. ماموریتهای فضایی
ممکن است برای اطمینان از عملکرد بهینه ابزار در ماموریتهای فضایی که دارای ابزارهای حساس هستند و در محیطهایی با رادیواکتیویته طبیعی کم انجام میشوند، به فولاد پیش از جنگ نیاز باشد. برخی از نمونههای برجسته آنها عبارتند از حسگرهای روی فضاپیمای وویجر ۱ و ۲ و فضاپیمای اکسپلورر ۱.
چرا فولاد پیش از جنگ تا این اندازه ارزشمند است؟
به طور خلاصه باید گفت که علت به شدت نادر بودن آن است. بیشتر فولادهای ساخته شدهی پیش از شروع آزمایشات هستهای مدت زیادی است که بازیافت شده یا تغییر کاربری دادهاند. با این حال، زمانی که کشتیها غرق میشوند، این فولاد را برای مدتی طولانی حفظ میکنند. و تنها بدنهی کشتی نیست که ارزشمند است.
بسیاری از عناصر کشتیهای قدیمی حاوی این فولاد نادر هستند که از جملهی آنها میتوان به تسلیحات یعنی تفنگها و سپرها، جرثقیلهای دریک، تجهیزات و سایر اقلامی که هنوز در هنگام غرق شدن کشتی در آن وجود داشتهاند، اشاره کرد. اما این تنها بخشی از داستان است. بسیاری از این کشتیهای غرق شده صدها تا هزاران فوت زیر آب هستند، به ویژه آنهایی که در اقیانوس آرام رها شدهاند.
این امر دسترسی به آنها را برای اکثر شرکتهای بازیابی بسیار دشوار میکند. هر کسی که امیدوار است یک کشتی جنگی قدیمی را غارت کند، برای رسیدن به آن به تجهیزات تخصصی گران قیمتی نیاز دارد. بازیابی فولاد و بالا کشیدن آن به سطح دریا نیز چالش بزرگ بعدی است.
بنابراین، ترکیب نادر بودن و دشواری بازیابی به این معنی است که تامینکنندگان میتوانند پول زیادی برای این موارد دریافت کنند. اما در مورد چه میزان پول صحبت میکنیم؟
یافتن ارقام دقیق به ازای وزن فولاد چندان آسان نیست، اما برای آن که ذهنیت بهتری داشته باشید باید گفت که مشخص است که سرب پیش از جنگ زمانی که از کشتی بادبانی بزرگ گالئون اسپانیایی به نام سانایگناسیو (San Ignacio) بازیابی شد، به قیمت ۳۳ دلار به ازای هر کیلوگرم فروخته شد. در حالی که سرب معمولی حدود ۱.۸۷ دلار به ازای هر کیلوگرم فروخته میشد.
اما فولاد چطور؟
در زمان نگارش این مقاله، یک تُن فولاد را میتوان با قیمت لحظهای در بورس نیویورک (NYSE) با قیمتی در حدود ۱۹۳۰ دلار در هر تُن خرید. اگر فولاد پیش از جنگ به اندازهی سرب پیش از جنگ با ارزش باشد، به این معنی است که ممکن است به چیزی حدود ۳۴ هزار دلار در هر تُن برسد.
بنابراین، با توجه به ارزش آن، ممکن است از خود بپرسید که کدام کشتیها در سرتاسر جهان در خطر غارت قرار دارند. در ادامه نگاهی به معروفترین موارد میاندازیم.
۱. کشتی
اچاماس پرنس آو ولز(HMS Prince of Wales)
عمق قرار گرفتن بقایا: ۶۸ متر
مکان: دریای جنوبی چین
این کشتی که در سال ۱۹۳۷ به آب انداخته و در سال ۱۹۳۹ ماموریت خود را شروع کرد، یک کشتی جنگی کلاس King George V نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا بود. او با جابجایی حدود ۴۳ هزار و ۷۸۰ تن وزن، یکی از آراستهترین کشتیها در جنگ به حساب میآمد.
با این حال این کشتی در ماه دسامبر سال ۱۹۴۱ به پایان خود رسید و توسط اژدرهای پرتاب شده از هواپیماهای ژاپنی در طول نبرد مالایا غرق شد. بقایای کشتی تا عمق حدود ۲۲۳ فوتی(۶۸ متری) پایین رفت و حدود ۸۴۰ خدمه خود را نیز به همراه برد. پایانی غمانگیز برای یک کشتی جنگی بسیار محبوب.
با این حال، لاشه این کشتی در سال ۲۰۱۴ کشف شد که آسیب زیادی دیده بود.
با وجود اعتراضات دولت بریتانیا، به نظر میرسد این کشتی هنوز مورد غارت قرار میگیرد. یک کشتی چینی به نام چوان هونگ ۶۸ در ماه مه سال ۲۰۲۳ به طور غیرقانونی لاشه آن را برای به دست آوردن فولاد کم سابقه جابجا کرد.
۲.اچاماس ریپالس(HMS Repulse)
عمق قرار گرفتن بقایا: ۳۲ متر
مکان: دریای جنوبی چین
اچاماس ریپالس که در سال ۱۹۱۶ راهاندازی شد، یک رزمناو جنگی کلاس Renown متعلق به نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا بود. این کشتی حدود ۲۷ هزار و ۲۰۰ تن وزن داشت و در کمتر از ۱۵ ماه ساخته شد. پس از راهاندازی، او و همتای دیگرش تبدیل به سریعترین کشتیهای پایگاه شناور شدند.
کشتیهای پایگاه، مهمترین کشتیهای جنگی بوده و بهطور معمول بسیار بزرگتر از سایر کشتیهای نظامی هستند. کشتی پایگاه، معمولا محل فرود هواپیماها یا کشتی اصلی یک ناوگان دریایی است.
این یک کشتی بسیار تزئین شده بود و در بسیاری از اقدامات مهم در طول و میان جنگ جهانی اول و دوم نقش داشت. داستان از بین رفتن اچاماس ریپالس ارتباط نزدیکی با داستان کشتی اچاماس شاهزاده ولز دارد، زیرا هر دوی آنها در اقدام مرگبار مشابهی شرکت داشتند. ریپالس در روزی مشابه اچاماس شاهزاده ولز مورد اصابت بمب افکنهای ژاپنی قرار گرفت.
هر دو کشتی در نزدیکی هم و در اعماق آب آرمیدهاند.
۳. ناوگان دریای آزاد آلمان
عمق قرار گرفتن بقایا: حدود ۳۰ متر
مکان: اسکاپا فلو، اسکاتلند
پس از آتش بس در ماه نوامبر ۱۹۱۸، که به پایان جنگ جهانی اول منجر شد، ناوگان دریای آزاد آلمان دستور گرفت تا در بندری بی طرف پهلو بگیرد، تا متفقین تصمیم بگیرند که با آن چه کنند. پایگاه نیروی دریایی بریتانیا، اسکاپا فلو، در جزایر اورکنی در شمال سرزمین اصلی اسکاتلند به عنوان محل پهلوگیری انتخاب شد.
در ماه ژوئن سال ۱۹۱۹، ۷۴ کشتی از ناوگان دریای آزاد آلمان در اسکاپا فلو نگهداری میشدند در حالی که متفقین دربارهی سرنوشت آنها در کنفرانس صلح ورسای بحث میکردند.
دریابُد لودویگ فون رویتر(Ludwig von Reuter)، افسر آلمانی و فرمانده، تصمیم گرفت کشتیها را غرق کند تا از افتادن ناوگان مستقر به دست متفقین جلوگیری کند. در روز ۲۱ ژوئن سال ۱۹۱۹ از ترس شکست مذاکرات صلح و از سرگیری جنگ، دستور غرق کردن کشتیها را صادر شد.
در عرض چند ساعت، ۵۲ کشتی از ۷۴ کشتیِ توقیف شده غرق شدند. انگلیسیها که غافلگیر شده بودند، موفق شدند چند کشتی را از غرق شدن نجات دهند و به سمت برخی کشتیها و خدمهی آلمانی شلیک کردند. ۹ ملوان آلمانی کشته شدند که آخرین تلفات جنگ جهانی اول بود.
این لاشهها تا زمانی که صفحات بدنهی کشتی اساماس کرنپرینز ویلهلم(SMS Kronprinz Wilhelm) در سال ۱۹۷۴ برای ساختن یک اتاق در بیمارستانی در اسکاتلند تغییر کاربری داده شدند، در جای خود باقی ماندند.
همچنین شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه فولاد کشتی اساماس مارکگراف در آشکارسازهای تشعشعی در اولین ماهوارهی آمریکا یعنی اکسپلورر ۱، و کاوشگرهای فضایی وویجر ۱ و وویجر ۲ استفاده شده است، و این تنها کشتی جنگی است که پایش به فضا میرسد. با این حال، چنین ادعاهایی به طور رسمی توسط ناسا تایید نشده است.
فولاد پیش از جنگ منبع بسیار با ارزشی برای برخی از موارد مصرف فوقالعاده تخصصی است، اما تامین این مواد با ملاحظات اخلاقی و فنی هنگام غارت کشتیهای غرق شده همراه است.
در حالی که لاشههای زیادی در اعماق آبهای دور از خشکی قرار گرفته است، بعید به نظر میرسد که غارت این لاشهها به طور کلی از بین برود. اما تلاشها برای محافظت از این کشتیهای غرق شده تا حد امکان در حال انجام است.
منبع: ایسنا
آغاز ثبتنام کلاس اولیها از فردا/ داشتن برگه سنجش سلامت شرط ثبتنام
نشریات دانشجویی توان نشر دستاوردهای علمی دانشگاهها را در سطح ملی دارند
اخذ مجوز دانشبنیان توسط یکی از شرکتهای شکلگرفته از سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
امیدواریم بتوانیم به رزیدنتها بالای ۲۰ میلیون تومان پول پرداخت کنیم
معدل سنی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ ۵۱ سال
دومین نشست مدیران امور دانشجویی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در اردیبهشتماه برگزار میشود
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
انتصاب رییس مرکز برنامهریزی راهبردی و توسعه منابع دانشگاه شریف
دانشجویان آزادیخواه حامی غزه را با شرایط ویژه پذیرش میکنیم
نتایج فراخوان جذب مدرس حقالتدریس دانشگاه علمی کاربردی اعلام شد
معرفی برندگان پولیتزر ۲۰۲۴ در بخش روزنامهنگاری و کتاب
دانش بنیانهای کرمانشاه؛ چشم به راهِ احداث شهرک فناوری
مهلت تغییر محل آزمون دانشجویان پیام نور تمدید شد
راهاندازی دوره ارشد زیست فناوری در دانشگاه تربیت مدرس
ابلاغ یک مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی رئیسی
آخرین مهلت ثبت نام در اولین المپیاد ورزشی فناورانه دانشجویی اعلام شد
شکستن حرمت معلم از هیچ شخصی پذیرفته نیست
ارائه یک ساعت مشاوره در مدارس به ازای هر ۱۲ دانشآموز
دستورالعمل اجرای اعطای پایههای استحقاقی اعضای هیات علمی
مشق خبرنگاری در کسوت دانشجویی/تیتر ۱۳؛ جشنوارهای برای ۳۷۰۰ عنوان نشریه دانشگاهی
نوجوانی که بعد از دعوا با نامادری، اقیانوسگَرد شد
نمایشگاه مجازی کتاب آغاز به کار کرد
انتصاب دبیرکل جدید اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان
کارگروه تحقق فرامین رهبری در وزارت آموزشوپرورش تشکیل شد
در اردوهای فرهنگِ کار، دانشآموزان با نقش مهارتآموزی در بازار کار آشنا میشوند
کتاب قطعات موسیقی ابوالحسن صبا به چاپ دهم رسید
رازهای دوبلین در نمایشگاه کتاب رونمایی میشود
کاهش شدید دانشجو در موسسات غیرانتفاعی/ نگرانی از تعطیلی رشتهها
صد هزار نفر به جامعه معلمان اضافه خواهند شد
آغاز ثبتنام متقاضیان شرکت در آزمونهای نهایی برای ترمیم یا ایجاد سابقه تحصیلی
برگزاری اجلاس رؤسای دانشگاههای برتر ایران و روسیه به میزبانی دانشگاه تهران
علوم پایه نیازمند بودجه مناسب است/باید تصمیمات بزرگ گرفته شود
نخستین سکوی تامین مالی جمعی ارزی_ریالی کشور در اینوتکس ۲۰۲۴ رونمایی میشود
اعطای جایزه البرز دانشآموزی در آبان ماه
جهاد دانشگاهی دو هزار میلیارد تومان دانش تولید کرده است
برگزاری آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی؛ ۱۰ و ۱۱ خرداد
دانشجویان دانشگاه کمبریج هم به جمع معترضان ضد رژیم صهیونیستی پیوستند
دانشگاه آزاداسلامی در همه استانها پروژه مسکن دارد
نتایج آزمون EPT اردیبهشت دانشگاه آزاد اعلام شد
نخستین نشریه نمایه شده ایران در مطالعات مدیریت معرفی شد
ضرورت شناسایی و تعریف فناوری نرم حلال
بورسیه دانشجویان اخراج شده از دانشگاههای آمریکا
انتشارات موزه انقلاب با ۴۷ اثر چاپ اولی به نمایشگاه کتاب میآید
افشای رازهای دوبلین در نمایشگاه کتاب تهران
خواسته اصلی دانشجویان آمریکایی و اروپایی، همبستگی با ملت فلسطین است
عدم استفاده بهینه از منابع موجب کاهش بهرهوری در دانشگاهها میشود
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
خودروی شیک خارجی که نوه پژو ۴۰۵ است+عکس
برگزاری آزمون میان دوره پیش کارورزی پزشکی؛ ۱۷ خردادماه
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
دانشگاه تربیت مدرس در میان برترین دانشگاههای ایران در نظام رتبهبندی سکیمگو
تشکیل کارگروهی در وزارت آموزش و پرورش برای عملیاتی کردن فرامین رهبری
شبهات دانشآموزان زیاد اما عمق کمی دارد/ برنامهریزی برای اوقات فراغت تابستان دانشآموزان
نمایشگاه کتاب تهران متعلق به جریان فرهنگ و ادب کشور است
رمان تو خواب میکاییل هستی رونمایی میشود
برگزاری مسابقه رباتیک ورزشی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر
رشتههای پزشکی براساس نیاز کشور و تعداد داوطلبین ساماندهی میشود
کمبود یک هزار عضو هیات علمی در دانشگاه فنی و حرفه ای
اجرای شیوهنامه نظام استاد شاگردی در دانشگاه آزاد اسلامی
جدول زمانبندی نقل و انتقال دانشجویان پزشکی/ آخرین مهلت ثبت نام
برای اولین بار در ایران آزمون بورسیه باهچه شهیر برگزار می شود
آگهی/ خرید بهترین تشک طبی
آزمون میان دوره پیش کارورزی پزشکی ۱۷ خردادماه برگزار میشود
شیوه نامه افزایش حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد تشریح شد
۲۴۰ رشته محل دانشگاه آزاد در واحدهای بزرگ ادغام شد
شخصیت قصههای ایرانی بر روی پوستر نمایشگاه کتاب
شرایط دریافت وام دانشجویی چیست؟
افزایش حضور دانشگاههای ایرانی در رتبهبندی آسیایی تایمز ۲۰۲۴
کمبود ۷۰ هزار نیروی پرورشی و مشاور در مدارس
دولت سیزدهم مجدانه بهدنبال ارتقای منزلت و معیشت معلمان است
علوم پایه نیازمند بودجه مناسب است/باید تصمیمات بزرگ گرفته شود
شورای راهبردی دانشکده علوم خانواده درمسیر شکلگیری/برخی شخصیتهای حقوقی عضویت را نپذیرفتند
جذب سرباز امریه در سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف
استقبال کم فرهنگیان از طرح بکارگیری دوباره بازنشستگان/ نرخ حقالتدریسها، علت عدم استقبال
حضور گروههای مردمی در فعالیتهای پرورشی
رایگان بودن مدارس سمپاد برای دانشآموزان ۴ دهک اول/ والدین تخلفات را اطلاع دهند
سرکوب دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین با لابی رژیم صهیونیستی صورت میگیرد
نشریات دانشجویی روایتگر جنبشهای دانشجویی در حمایت از غزه باشند
بازسازی چهره زن عراقی ۷۵ هزار ساله با اسکن سه بعدی+عکس
سونی برای آدمها کولر همراه ساخت+عکس
دستور ساخت جت ۱۰۰ نفره در ایران صادر شد
نقشه آبی زمین پس از نیم قرن دوباره کشیده شد+عکس
تلاش سیا برای دزدیدن زیردریایی هستهای
بی ام و وانت اتوماتیک ضدخش تولید کرد+عکس
کشف اتفاقی یک شهاب سنگ در لرستان+عکس
سحابی خوش آب و رنگ کله ماهی در فضا ثبت شد+عکس
زیباترین کهکشان مارپیچی که با تسکوپهای آماتوری هم دیده میشود+عکس
اطلاعات فاش شده درباره پرچمداران ۲۰۲۴ هواوی +عکس
سدان ال ۹۰ هم بومی سازی شد+عکس
جزئیات هوش مصنوعی آیفون فاش شد
پیش بینی دانشمندان درباره مرگ زمین و پایان حیات
ژاپن به دنیال اینترنت نسل ششم است
فشارهای اتحادیه اروپا عملکرد اپل را تغییر داد
چینیها از کپی تسلا رونمایی کردند+عکس
۸۰۰۰ هزار سال پیش چگونه انسانهای اولیه به این غار تاریک در فرانسه رفتند
اسپاتیفای یکی از قابلیتهای خود را بیخبر پولی کرد
ناسا یک پیام از فضا در نزدیکی زمین دریافت کرد
ظاهر عجیب جدیدترین خودروی فراری با یک موتور ۱۲ سیلندر+عکس
۷۵ دانشگاه ایرانی در میان برترینهای آسیا در رتبهبندی تایمز
اقدامات وزارت بهداشت برای افزایش امید و انگیزه دستیاران پزشکی
دمای عجیب و غریب این سیاره گازی در فضا ثبت شد
شیوه صحیح امر به معروف و نهی از منکر مطابق با سیره امام صادق (ع)
اعلام جدیدترین نتایج اعتباربخشی دانشکدههای پزشکی کشور
آمار نهایی انتخاب رشته در آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
اعلام نتایج اولیه آزمون دستیاری پزشکی در نیمه دوم خرداد
مقایسه صحنه اعتراضات دانشجویی در ایران و آمریکا
ضرورت مشارکت ذینفعان حوزه علوم انسانی در تدوین سیاستها
به تشکلهای دانشجویی گرنت اعطا میشود
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.