به گزارش ثریا - کتاب «دو سفرنامه از جنوب ایران» با تصحیح و اهتمام سید علی آل داود به تازگی توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ سوم رسیده است. چاپ اول این کتاب ۳۴ سال پیش توسط همین انتشارات روانه بازار نشر شده بود.
کتاب «دو سفرنامه از جنوب ایران» روایت دو سفرنامه با عنوان سفرنامه جنوب ایران: نوشته یکی از مأموران رسمی زمان محمدشاه و سفرنامه تهران_ شیراز و شرح منازل بین راه: نوشته محمدحسن میرزا مهندس قاجار است.
نویسنده سفرنامه اول یکی از دیوانیان عصر محمدشاه قاجار است که به دستور وی روز ۲۷ جمادی الاول سنه ۱۲۵۶ هجری قمری از اصفهان به سمت شیراز حرکت کرده و از آنجا راه بوشهر را در پیش گرفته، و از بوشهر به گناوه و عسلویه و بندر دیلم و نواحی دشتی و دشتستان رفته است. گزارش وی بعد از ورود به بندر شیو پایان می‌پذیرد. با توجه به تواریخ یاد شده در عنوان فصول، می‌توان گفت که مسافرتش حدود یک سال طول کشیده است. وی در این سفر وقایع روزانه مسافرت خود را ثبت کرده و به هرجا که رسیده است، وضع جغرافیایی و وضعیت راه‌های آنجا را دقیقاً مورد بررسی قرار داده؛ و چون از فن نقشه برداری مطلع بوده از شهرهای بزرگ نیز نقشه‌هایی برداشته است.
توصیف‌های جغرافیایی این نویسنده دقیق و حتی امروزه نیز قابل استناد است. وی علاوه بر وضعیت شهرها و راه‌ها، به شرح کوه‌های مهم، رودها، منازل بین راه و کاروان سراها نیز پرداخته است. همچنین در اغلب شهرها، تعداد سکنه و محلات و تعداد خانوار مسکون در هر محله را با وسایل و مدارکی که در اختیار داشته احتساب کرده و با آمار و ارقام نشان داده است، به گونه‌ای که می‌توان نوشته‌های او را از مبالغه‌های معمول زمان به دور دانست. به خصوص تحقیقاتی که درباره شهر شیراز و ساکنین و محلات آنجا انجام داده است.
سفرنامه دوم نیز اثر محمد حسن میرزا مهندس (قاجار) و علی خان مهندس است. این دو از مهندسین عصر ناصری و ظاهراً از فارغ التحصیلان دارالفنون بوده اند. از محمدحسن میرزا مهندس غیر از متن حاضر، سفرنامه دیگری بر جای مانده است.
سفرنامه دیگر او که در مجلد بیست و دوم فرهنگ ایران زمین، صفحات ۴۵۹ تا ۴۹۶ به سال ۱۳۵۶ ش به اهتمام استاد دانشمند ایرج افشار به طبع رسیده، راپورت مسافرت او است از شیراز به فسا و دارابجرد و جهرم و خفر و کوار که به سال ۱۳۸۰ ق انجام شده است. این سفر در حقیقت دنباله سفر او از تهران به شیراز است که در ۱۳۷۰ ق آن را انجام داده و مشاهدات خود را در کتاب جداگانه ای (متن حاضر) نگاشته است. مسافرت وی از شیراز به شهرهای استان فارس در زمان حکمرانی فرهاد میرزا معتمد الدوله در ایالت فارس افتاده افتاده است. منظور از آن تهیه گزارشی در خصوص پیش بینی مخارج تسطیح و مرمت راه‌های شیراز به شرهای مجاور آن در استان فارس و تعیین منازل مناسب جهت استراحت اردوی والی بوده است.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
منزل بیستم اردوی همایونی به «مرغ شور» است
چمن معروف به مرغ شور است و جزو بلوک رودشت. فاصله این چمن از مرکز شهر سه فرسخ است. راه آن پس از عبور پل خواجو اندکی صاف و بعد منتهی به ماهوری شود معروف به هزاردره که تقریباً نیم فرسخ طول آن است و مجدداً متصل به صحرای صاف مسطح همواری می‌شود که چمن مرغ شور در آن واقع و الی قریه مختصر موسوم به قلعه شور ممتد است؛ در تمام راه کالسکه با کمال سهولت و خوبی سیر می‌کند و مانعی و خرجی ندارد در امتداد راه ابداً آبی از هیچ قبیل یافت نشود مگر در هزار دره چشمه ناگوار مختصری است.
شکارگاه مرغ بسیار معروف و در تمام این جلگه آهو و در حدود کوهستان غربی راه به فاصله یک فرسخ که موسوم به کوه صفه است، شکار کوهی یافت شود و این چمن بسیار مرتع خوبی است و در اول بهار نهایت باشکوه. قریه قلعه شور که دارای ده خانوار رعیت و عمارت مختصر اربابی و سر در باصفایی مشرف به باغ جدید الاحداث کم میوه و کاروان سرای قافله اندازی کم وسعت نوسازی است، ملکی بندگان حضرت ظل السلطان و در طرف جنوبی اصفهان واقع شده، آبش از یک رشته قنات مایل به شوروی و غیر گوارا که از سمت جنوب قریه می‌آید، هوایش در تابستان بسیار گرم و در اطرافش کوه‌های سنگی خشک نمودار است و در محاذی قریه کاروان سرای قدیمی متروک و چاپارخانه دولتی است و کمی آب شیرین خوب دارد. سیم تلگراف خط شیراز از نزدیکی آن عبور می‌کند. در فصل بهار چمن مرغ شور کمی آب می‌دهد و باید از راه چاپارخانه وارد قریه شد که عبور از چمن مایه زحمت است.
چاپ سوم این کتاب با ۲۹۲ صفحه و شمارگان ۳۵۰ نسخه عرضه شده است.
منبع : انتشارات امیر کبیر
هوش مصنوعی محور اصلی تمام برنامه‌ها در دانشگاه علم و صنعت شد
کشف یک منظومه دو ستاره‌ای عجیب با یک سیاره فراخورشیدی
بازیافت طلای خالص از زباله‌ها با استفاده از پنیر
پیدا شدن سر و کله موجودات زنده در سنگ‌های ۲ میلیارد ساله
شکست بزرگ گوگل رقم خورد
شباهت ترسناک ربات پروتوکلون به انسان که حتی استخوان هم دارد+عکس
تصویری از اولین زیردریایی نظامی دنیا+عکس
جعبه سیاه هواپیما دقیقا چه چیزی را ضبط می‌کند؟
یک جانور عجیب در اعماق دریا کشف شد+عکس
جنگنده سوئدی جانشین اف ۳۵ آمریکایی شد+عکس
رونمایی از لندکروزر لیموزین در ایران+عکس
راهنمای عمل ارزشیابی و بارم‌بندی دروس دانش‌آموزان اصلاح شد
شرط سنی پذیرش در دانشگاه امام صادق (ع) را افزایش دهید
پزشکی صرفا علم نیست؛ هنری آراسته به زیور اخلاق است
دستگیری دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه آلمانی
منابع و مواد آزمون پذیرش دانشجوی لیسانس به پزشکی سال ۱۴۰۴ منتشر شد
برنامه‌ریزی آموزش و پرورش برای ارتقای معدل و مهارت‌آموزی دانش‌آموزان
رقابت ۹۰۰ تیم دانش آموزی هلال احمر در ۳۱ استان
نهضت توسعه فضاهای آموزشی، ائتلافی برای اعتلای آموزش و پرورش کشور است
زمان برگزاری آزمون لیسانس به پزشکی مشخص شد
پیشنهاد تهیه پیش‌نویس تخصیص خودرو، وام و مسکن به اعضای هیئت علمی
تغییرات در جانمایی سی‌وششمین نمایشگاه کتاب ادامه دارد
بورس دانشجویان مستعد و ممتاز فعال شد
وزیر آموزش و پرورش: شورای اجرایی آیسسکو در ایران فعال شود
آموزش و پرورش: تصاویر تنبیه بدنی دانش‌آموز در آستارا مربوط به چند سال قبل است
کاهش سن سنجش سلامت؛ ۴ سال به بالاها با نوبت‌گیری سنجش می‌شوند/ مهلت نوآموزان برای سنجش تا پایان اردیبهشت
راه‌اندازی ۱۶۰ مجموعه نخبه پرور در سراسر کشور
تعیین تکلیف دو زمین دانشگاه علم و صنعت در پردیس و دماوند
دانشگاه می‌تواند به عنوان اتاق فکر دستگاه‌های اجرایی کشور فعالیت کند
ثبت‌نام بیمه موبایل و لپ تاپ دانشجویان آغاز شد/دانشجویان دولتی می‌توانند ثبت‌نام کنند
معرفی دانشگاه‌های برگزیده در ثبت و همانندجویی پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و پیشنهاده‌ها
شاسی بلند وارداتی سایپا تغییر کرد+عکس
پراید وانت جدید در راه است+عکس
چرا جنگنده ۵۲ ساله F-۱۵ از یک جنگنده مدرن سرعت بیشتری دارد؟
در ویندوز ۱۱ با این روش از اسکرین شات‌ها متن بیرون بکشید
سنگین‌ترین ناوشکن دنیا با موشک‌های هایپرسونیک به آب انداخته شد
۱۲ کلید میانبر خطرناک ویندوز که هرگز نباید فشار داده شوند
ساخت سیمان جدیدی که از گرما برق تولید می‌کند
رئیس جمهور پای تخته رفت
مزدا ۳ اسپرت جدید معرفی شد+عکس
چرا دانشمندان نباید این ۵ هیولای منقرض شده را زنده کنند؟
خودرویی که قاتل مرسدس‌بنز و بی‌ام‌و است+عکس
خبر خوب برای عاشقان خودرو
نیسان پاترول بهترین شاسی‌بلند ۸ نفره جهان شد+عکس
اولین استفاده رزمی آمریکا از بمب GBU-57
۵ مورد از بهترین شهر های چین برای تجارت و بازدید تجاری
تبلیغ فروش مدارک تحصیلی جعلی روی دیوار اعتماد متقاضیان
مصوبه‌ای برای تخصیص رفاهیات به اعضای هیأت علمی
ضرورت اصلاح نظام اداری و تقویت حس تعلق سازمانی در دانشگاه
ایجاد ۶ رشته جدید در دانشگاه محقق اردبیلی
استخدام ۷۰ هزار نفر در سطوح مختلف وزارت آموزش و پرورش
آیا اردوهای دانش‌آموزی با دستور وزیر، به تجربه‌ای ایمن تبدیل می‌شوند؟
کتاب ده کیلومتر از زمین منتشر شد
چالش‌های تولید لباس برای تابستان از زبان یک تولیدکننده
سرویس ویژه دانشجویان دختر دانشگاه صنعتی شریف راه اندازی می شود
زمان ثبت نام وام ودیعه مسکن دانشجویان تربیت مدرس اعلام شد
دانشگاه‌های برگزیده در ثبت پایان‌نامه و رساله معرفی شدند
برگزاری دومین دوره نمایشگاه کار در دانشگاه امیرکبیر
انتصاب‌های جدید در دانشگاه آزاد تهران شرق
بیمارستان ۷۵۰ تخت‌خوابی فرهیختگان ۲ در منطقه ۲۲ افتتاح خواهد شد
فصل جدید همکاری معاونت امورهنری با جامعه دانشگاهی
راهکارهای جلوگیری از مهاجرت از زبان آزادارمکی
تنبیه بدنی دانش‌آموز آستارایی تکذیب شد
روزشمارهفته معلم اعلام شد
دریافت پول برای جبران عقب‌ماندگی درسی دانش‌آموزان ممنوع/ تدریس ۳ درس برای دانش‌آموزان نیازمند تلاش بیشتر
در پیگیری و استیفای حقوق دانش‌آموزان، هیچ مماشاتی نخواهیم داشت
کمک مالی دولت ژاپن به دانشجویان کم‌بضاعت
دانشگاه با کمبود ۱/۵ میلیون مترمربع فضای خوابگاهی مواجه است
مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران فرصتی برای تقویت روحیه نقد است
نتوانستیم آثار علوم انسانی را به خوبی نمایه سازی کنیم/حرف ایران در این زمینه شنیده نشده است
فراخوان جشنواره ملی شعر آستانه خورشید منتشر شد
۶ حیوان عجیب و واقعی که هرگز در عمرتان ندیده‌اید +عکس
۴ محور کلیدی تفاهم‌نامه دانشگاه علم و صنعت و سالنتو ایتالیا چه بود؟
مهلت استفاده خانواده‌های دانشگاه آزادی از تخفیف شهریه اعلام شد
آموزش طلاب در زمینه هوش مصنوعی اولویت دارد
شناسایی و پایش ۱۱۳۵ نخبه و استعداد برتر حوزوی در خراسان
علوم و تحقیقات حیات وحش راه اندازی می‌کند؛ آخرین وضعیت تله کابین
جزئیات پذیرش دکتری بدون آزمون دانشگاه پیام نور اعلام شد
هشدار بی‌سابقه رئیس پنتاگون درباره این موشک‌های هایپرسونیک
وحشت آمریکا از این موشک‌ها علنی شد+عکس
بازیافت طلای خالص از زباله‌ها با استفاده از پنیر
وحشت آمریکا از این موشک‌ها علنی شد+عکس
سوخو ۳۵ های روسی به جای ایران، در الجزایر دیده شدند
۴ فروند تانکر سوخت رسان هوایی آمریکا امروز وارد خاورمیانه شدند
پژو پارس جدید با هوش مصنوعی این شکلی است
پراید وانت جدید در راه است+عکس
پیدا شدن سر و کله موجودات زنده در سنگ‌های ۲ میلیارد ساله
رقیب سامانه موشکی تاد به میدان آمد و کابوس آمریکایی‌ها شد
شباهت ترسناک ربات پروتوکلون به انسان که حتی استخوان هم دارد+عکس
شواهدی که از عربستان سبز و مهاجرت انسان‌ها خبر می‌دهد
نقطه ضعف بزرگ بمب‌افکن بی ۲ آمریکا فاش شد
اتصال مستقیم به موبایل استارلینک کلید خورد
وانت ۷ میلیارد تومانی تسلا این شکلی است+عکس
اولین استفاده رزمی آمریکا از بمب GBU-57
پهپاد چین به صورت گروهی وارد میدان نبرد می‌شوند
شاسی بلند وارداتی سایپا تغییر کرد+عکس
سنگین‌ترین ناوشکن دنیا با موشک‌های هایپرسونیک به آب انداخته شد
هشدار بی‌سابقه رئیس پنتاگون درباره این موشک‌های هایپرسونیک
ترامپ به ناسا هم حمله کرد
ترامپ چند روز دیگر تعرفه‌های جدید را مشخص می‌کند
۶ حیوان عجیب و واقعی که هرگز در عمرتان ندیده‌اید +عکس
آغاز شراکت آمریکا در ساخت پهپادهای قاتل
خلبان فراری نیروهای مسلح اوکراین در فضا مخفی شد
یک جانور عجیب در اعماق دریا کشف شد+عکس
تصویر عجیب از سمند وانت که تولید آن ادامه نیافت
جنگنده جدید چینی جنگنده آمریکایی را پشت سر گذاشت
ساخت سیمان جدیدی که از گرما برق تولید می‌کند
چرا جنگنده ۵۲ ساله F-۱۵ از یک جنگنده مدرن سرعت بیشتری دارد؟
پهپادی که در عملیات‌های شبانه می‌تواند شب را روز کند
رقیب قدرتمند سامانه موشکی تاد به میدان آمد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.