کد خبر: 80290
ف
میراث‌دار سنت سقراطی در فلسفه اسلامی علامه طباطبایی است
دکتر ابراهیمی دینانی در هر گفت‌وگویی پیشاپیش دانایی و محق بودن‌اش را پیش فرض می‌گیرد و این هرچه باشد گفت‌وگو نیست. چرا او یک بار هم «نمی‌دانم» را به زبان نمی‌آورد؟

به گزارش ثریا استاد دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی کتاب‌های خوبی در فلسفه اسلامی نوشته‌اند. «قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی» و «ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام» در زمره سودمندترین و خواندنی‌ترین آنهاست. یکی از ویژگی‌های آثار ایشان رسایی و روانی و سادگی است. فلسفه اسلامی که در نوع خود نسبتاً سنگین و دشوار و غامض است در آثار ابراهیمی دینانی به سهولت به بیان آمده است و این حاکی از فهم درست و دقیق و احاطه او بر آن است.

اما آن همه به این معنا نیست که همه کتاب‌های او پرمایه و پرمغز باشند. برخی آثارش، مانند «درخشش ابن رشد در فلسفه مشا» که در سال ۱۳۸۵ برنده جایزه کتاب سال شد، بنا به نظر محقق سرشناس، استاد دکتر یحیی یثربی، آکنده از مطالب بی ربط و پراکنده است و چیزی درخور به خواننده نمی‌دهد. دینانی فلسفه را عمدتاً از محضر علامه طباطبایی آموخته است و همواره نسبت به ایشان حقگزار است. بارها از ایشان شنیده‌ام که گفته است علامه طباطبایی آزاد اندیش‌ترین فیلسوفی است که من می‌شناسم.

علامه طباطبایی واقعاً مردی آزاده و وارسته بوده است و تفکر مستقل فلسفی را با هیچ چیز این دنیا معاوضه نمی‌کرده است. علامه فلسفه را به هیچکس و به هیچ مرجع قدرتی نفروخت. اما شاگردان ایشان، پس از انقلاب، کمترین شباهتی به ایشان نداشته‌اند. بیشتر شاگردان ایشان، از جمله همین دکتر دینانی، به قدرت و اقتدار آری گفتند و کمترین انتقاد و اعتراضی به وضع فلسفه اسلامی خادم و تابع و مفلوک نکردند. مردم علی الظاهر دینانی را اندیشمندی طرفدار عقل و منطق و گفت‌وگو می‌شناسند و برخی ژورنالیست‌های بی سواد نیز این رأی و گمان را تقویت کرده‌اند. اما این ظاهر قضیه است. زیرا دینانی همواره خود را با صدا و هیاهو و جار و جنجال اهل فسفه و تفکر نشان می‌دهد و پیوسته طرف گفت‌وگو را به ندانستن و جهل متهم می‌کند.

او پیشاپیش دانایی و محق بودن‌اش را پیش فرض می‌گیرد و این هرچه باشد گفت‌وگو نیست. چرا او یک بار هم «نمی‌دانم» را به زبان نمی‌آورد؟ در حالی که استادش علامه طباطبایی بارها گفته بود: «نمی‌دانم.» میراث برحق سنت سقراطی در فسفه اسلامی، علامه طباطبایی است نه دینانی. دینانی اگر می‌گفت «نمی دانم»، نمی‌توانست در سیمای زیبا هر هفته در برنامه‌ای با یک نفر گفت‌وگو کند و نمی‌توانست هر هفته مکررات بی حد وشمار را با آب و تاب فراوان و با ژست و لحن فیلسوفانه تکرار کند. در فردای یکی از روزهای سیاه و غمزده این دیار، دینانی را در قاب سیما دیدم که همان حرف‌هایش را بازگو می‌کرد. فکر می‌کردم او حداقل چند هفته‌ای به علامت اعتراض به نشنیده شدن صدای مردم در صدا و سیما در برنامه حاضر نشود. آری، هیچکدام از شاگردان علامه از جمله دینانی شباهتی به او ندارند و بیشترشان نان به نرخ روز خورده و می‌خورند.

اما یک کلمه نیز درباره درباره شاگردی و استاد: روز اول که مقطع کارشناسی ارشد را شروع کردم، دو درس با استاد دکتر دینانی داشتیم: فلسفه مشا و فلسفه اشراق. بعدها هم در مقطع دکتری یک درس با ایشان گذرانده‌ام. کلاس‌هایی بسیار گرم و صمیمی و دوستانه و پرخاطره بودند. استاد یک جمله از اشارات یا حکمه الاشراق را می‌خواند و کتاب را می‌بست و مباحثه آزاد آغاز می‌شد، تا پایان کلاس. در طول یک ترم، شاید، سه صفحه از حکمه الاشراق را هم نخواندیم و همه‌اش بحث و گفت‌وگوی آزاد بود. در پایان ترم هم امتحانی می‌گرفتند و معمولاً نمرات خوبی به دانشجویان می‌دادند. من، به رغم انتقاداتی که به استادم دارم، او را بسیار دوست دارم زیرا همیشه سوالاتم را با متانت و بزرگواری پاسخ می‌دادند. زادروزشان (پنجم دی) مبارک باشد.

*دکترای فلسفه از دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. به قلم او کتاب‌هایی چون «تفسیر هایدگر از فلسفه هگل»، «هایدگر و مکتب فرانکفورت» و «پدیدارشناسی نخستین مراحل خودآگاهی فلسفی ما: مقالاتی درباره برخی اندیشمندان و روشنفکران کنونی ایران» منتشر شده‌اند. زارع همچنین مترجم کتاب‌هایی چون «لوکاچ و هایدگر: به سوی فلسفه‌ای جدید» اثر لوسین گلدمن و «نظریه اجتماعی و عمل سیاسی: بررسی رویکردهای پوزیتیویستی، تفسیری و انتقادی» نوشته برایان فی است.

منبع: خبرگزاری مهر


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

فقدان شهید آیت الله رئیسی ضایعه بزرگی برای کشور خواهد بود

تسلیت مدیر انجمن سواد رسانه‌ای به‌خاطر شهادت رییس جمهور

آرتین شبح‌کش به بازار آمد

جهاددانشگاهی شهادت آیت‌الله رئیسی و همراهانش را تسلیت گفت

تسلیت مدیر حوزه‌های علمیه خواهران در پی شهادت رئیس جمهور و یاران

چقدر سخت است باور نبودنت ...

هر لحظه شهادت را در چهره نورانی آیت الله رئیسی می‌دیدم

دانش‌آموزان در زمان مقرر در محل آزمون امتحانات نهایی حاضر شوند

زلفی‌گل: الحق که سید و سالار اخلاق و ایمان بودی

فعالیت دانشگاه‌ها تا زمان اطلاع از طرف دولت برقرار است

برگزاری امتحانات نهایی دانش‌آموزان طبق برنامه

امیرعبداللهیان عنایت ویژه به موضوعات بین‌الملل دانشگاه شریف داشتند

پیام تسلیت سرپرست سازمان ملی سنجش و ارزشیابی در پی شهادت رئیس جمهور

خانه کتاب و ادبیات ایران شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت

هم‌کلاسی‌های «شریف» در سوگ پدران خود

واکنش جامعه دانشگاهی به شهادت رییس جمهور و همراهان

جای خالی شهید جمهور در جلسه هیات دولت+عکس

آیت الله رئیسی الگوی شهید رجایی را دوباره برای مردم زنده کرد

پیام تسلیت خیرین مدرسه‌ساز در پی شهادت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران

روایت وزیر آموزش‌وپرورش از پیگیری و حل مشکل ‌دانشگاه فرهنگیان توسط رئیس‌جمهور

نسخه تلخیص جامع علم کلام توماس آکوئیناس چاپ شد

لغو برخی برنامه‌های دانشگاه تهران در پی شهادت رییس‌ جمهور

پیام تسلیت وزارت علوم در پی شهادت رییس جمهور

تعطیلی درس یک مرجع تقلید به دلیل شهادت رییس جمهور و همراهان ایشان

کلاس‌های دانشگاه تهران تا اطلاع ثانوی دایر است

استقامت سید محرومان در حل مشکلات مردم مثال زدنی است

کلینیک صنعت پتروشیمی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی می‌شود

کلاس‌های دانشگاه‌ها فعلا برقرار است/منتظر تصمیم هیات‌ دولت هستیم

حرکت اعتراضی دانشجویان آمریکایی، رنسانسی در جنبش دانشجویی دنیا

رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت

۱۰ هزار کلاس درس در اصفهان به بازسازی، بهسازی و نوسازی نیاز دارند

مدیریت خانواده» و «سبک زندگی دختران و پسران در کتابهای درسی

اعلام شهریه مدارس غیردولتی طی چند روز آینده

امتحانات دانش‌آموزان امروز برگزار می‌شود

۱۵ ایده برتر درباره محصولات دانش‌بنیان در همایش ملی فن‌آوری و نوآوری ارائه شد

سن کمتر؛ شانس بیشتر در جذب هیات علمی

پیام دانشگاه صنعتی شریف در پی بروز سانحه برای بالگرد رییس جمهور

چالش‌های محققان علوم تجربی و انسانی در بررسی آیات الهی در طبیعت

فرهنگ نوآوری در بدنه دانشجویی تقویت می شود

استوری خاص صفحه اینستاگرام رئیس جمهور پربیننده شد

تصاویر واضح‌ از بالگرد رئیس جمهور پیش از وقوع سانحه

آغاز پذیرش اسکان موقت تابستان فرهنگیان از هفته پایانی خردادماه

تخصیص ۳۵ هزار میلیارد ریال سود به اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان

نحوه دریافت کارت آزمون امتحان نهایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند

ثبت‌نام الکترونیکی مدارس «اختیاری» است/ اعلام نحوه ثبت‌نام میان‌پایه‌ها

تظاهراتی که دانشگاه را به قرنطینه رساند

ایجاد فرصت گفت‌وگو میان حاکمان و حکمیان در سومین همایش دانشگاه آزاد اسلامی

آیین‌نامه تسهیل جذب دانشجویان بین‌الملل تدوین شد

انتقاد وزیر آموزش و پرورش از افراط در تفسیر مبانی قرآنی

پیام دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به همایش ملی و بین‌المللی سلامت، حکمت و حکمرانی

نقش موثر روابط عمومی در ایجاد ظرفیت سازی‌های عمومی در دانشگاه

راه‌اندازی مرکز تحقیقات علم و الهام از قرآن در دانشگاه تهران

حمید مولانا امت را به کتابفروشی‌ها فرستاد

قصه یک‌روزنامه‌نگار از غرق‌شدن تایتانیک در تهران

کتاب سوغاتی‌های خوراکی ایران به چاپ سوم رسید

ریشه حکمت‌ها و ضرب‌المثل‌های فارسی در قصه‌های جورواجور

جذب هیأت علمی در پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی

دستورالعمل برگزاری امتحانات پایان ترم دانشگاه پیام نور اعلام شد

درس علوم و معارف دفاع مقدس باید حضوری و الزامی باشد

اعلام شرایط تحصیل دانشجویان ایرانی در دو دانشگاه قبرسی و لهستانی

گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس

دومین نسخه بتا اندروید ۱۵ با ویژگی‌های جدید منتشر شد

نحوه نظارت بر شیوه نامه پذیرش دانشجوی استاد محور اعلام شد

سفر به قلب زیبایی های کیهانی

پایان میزبانی ۱۱ روزه مصلی؛ خواندیم و ساختیم

موزیلا فایرفاکس به‌ کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد

نیازمند سرمایه‌گذاری با برنامه و غیرشعاری دولتمردان در زمینه هوش مصنوعی هستیم

جزئیات اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی سلامت دانشجویان اعلام شد

احیای پروژه‌های بزرگ صنعتی در دانشگاه امیرکبیر/ آمار مهاجرت نخبگان ریشه رسانه‌ای سیاسی دارد

تامین‌امنیت حوزه‌های آزمون‌ نهایی با راکت‌فلزیاب و سیگنال‌یاب/تجهیز حوزه‌ها به دوربین‌ مداربسته

اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است

تغییر زمان آزمون روز اول پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل مشکلات سامانه کارت ورود

طلب ۱.۵ همتی شرکت‌های لبنی بابت طرح شیر مدارس

تاکید وزیر علوم بر تسهیل جذب نخبگان به عنوان عضو هیات‌علمی

برگزاری جشن ازدواج ۱۳۰ زوج دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی

فرهنگ سازی گام اول فریلنسری است

هر ایرانی یک فریلنسر می شود

طلاب صورت خود را با سیلی سرخ نگاه داشته‌اند

تحول به معنای کنارگذاشتن سنت‌های اصیل حوزوی نیست

جدول معیارهای جدید برای رتبه بندی دانشگاه‌ها

چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟

بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند

گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس

تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس

تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس

حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت

ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس

گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس

بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض‌ دایناسورها شد+عکس

حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید

بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس

تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس

آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود

جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس

کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد

تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت

موزیلا فایرفاکس به‌ کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد

قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند

رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس

ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس

ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس

اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل

کشف استخر سرپوشیده‌ ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس

خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش‌ باشند+عکس

منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید

سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم

گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس

نحوه انتخاب موضوعات پایان نامه برای پذیرش دانشجوی استاد محور

آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در ایران ۸ خرداد برگزار می‌شود

خبر بد OnePlus برای طرفداران این نوع گوشی