به گزارش ثریا - موسـیقی‌های محلی در بسیاری از مناطق ایران‌زمین نقشی جدایی ناپذیر در بقای بافتــار فرهنگی، تداوم آیین‌هــا و مناسک محلی و مردم بومی دارند و هر یـک به‌طور کلی در زندگی روزمره می‌توانند دستمایه‌ای بــرای انــواع پژوهش‌های اجتماعی، فرهنگی شوند.
اثر معروف و شاهکار بی‌مانند نظامی، خمسه یا پنج گنج است که در قلمرو داستان‌های غنایی جایگاهی بسیار والا دارد و او را باید پیشوای این‌گونه شعر در ادب فارسی دانست. شاعر بر روی هم رفته سی سال از زندگی خود را بر سر نظم و تدوین آن‌ها گذاشته است. خمسه یا پنج گنج نظامی شامل پنج مثنوی است: مخزن‌الاسرار، لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، هفت‌پیکر و اسکندرنامه. همین غنای شعری آنچنان در دل مردمان این سرزمین جا کرده که «نظامی‌خوانی» و نوع خاص خوانش شاهکار شاعر، برای قرن‌ها و تا به امروز به اسلوبی متمایز تبدیل شده است.
مهمترین بحث در حفظ و اشاعه نغماتی چون نظامی‌خوانی، برگزاری نشست، سمینار، جشنواره و افزایش بنیه پژوهشی در این خصوص خواهد بود. در این خصوص، ستاد ملی برگزاری سومین دوره بزرگداشت حکیم نظامی، اولین جشنواره موسیقی جوان نظامی‌خوانی را به دو صورت «خوانش» و «منظومه‌خوانی موسیقایی» برگزار می‌کند
امروزه بیش از پیش ارزش این میراث فرهنگی دانسته می‌شود و سعی بر آن است تا بتوان هم آن را به صورت دقیق به نسل‌های بعد منتقل کرد هم به جهانیان شناساند. ثبت و تبدیل موسیقی به نتاسیون روی کاغذ عمل کاملی نیست زیرا نت نویس از میان تمام پدیده‌های آکوستیک، آن دسته را که به نظرش اساسی می‌رسد انتخاب می‌کند و بر اثر پیچیدگی صداها خود نت نویس هم جذب و درک آن را مشکل می‌بیند و سیستم آوانگاری قراردادی غرب قادر نیست کلیه ویژگی‌های ملودیک، ترکیبات و کیفیت‌های صوتی نظامی‌خوانی را مشخص نماید. این واقعیت صد البته در مورد دیگر نغمات موسیقی ایرانی خاصه نواحی یا کلاسیک ایرانی را شامل می‌شود. برای نمونه با وجودیکه موسیقی نظری غربی دستگاه شور را تامپره و معادل نزدیکِ گام فریژین قلمداد می‌کند اما این مساله و رجیست به هیچ عنوان در مورد دستگاه سه‌گاه صدق نمی‌کند و با هیچ الگو و پرده‌گذاری با موسیقی نظری غرب تامپره‌پذیر نخواهد بود.
از این رو مهمترین بحث در حفظ و اشاعه نغماتی چون نظامی‌خوانی، برگزاری نشست، سمینار، جشنواره و افزایش بنیه پژوهشی در این خصوص خواهد بود. در این خصوص، ستاد ملی برگزاری سومین دوره بزرگداشت حکیم نظامی، اولین جشنواره موسیقی جوان نظامی‌خوانی را به دو صورت «خوانش» و «منظومه‌خوانی موسیقایی» برگزار می‌کند.
لازم به ذکر است که تنوع و تکثر نظامی‌خوانی در گستره ایران فرهنگی از شاخصه‌های این قالب موسیقایی است که اینجا به نسبتی مساوی غنی از کلام و موسیقی توامان است. به همین دلیل نظامی‌خوانی هر زیست‌بومی متفاوت از دیگری‌ست، از بوشهر تا گنجه، از خراسان تا لرستان. در این میان به دلیل بهره متواتر موسیقی لرستان از دستگاه ماهور که نزدیک‌ترین فواصل تامپره را با تونالیته ماژور یا گام بزرگ کلاسیک غربی دارد در شرحی کوتاه بدان می‌پردازیم.
همانطور که گفته شد موسیقی لرستان بیشتر در مقامهایی در ماهور که آنهم در جزییات دارای تفاوت‌هایی در میکروتن‌هاست، اجرا می‌شود. غالب نغمات و مقام‌های موسیقی لرستان در محدوده یک دانگ یا یک تتراکورد اجرا می‌شود و بیشتر پرش‌ها از فاصله اول به سوم است. اما در نظامی‌خوانی قالب، اجرا و اشاره و تکیه نت‌ها از درجه اول به پنجم اتفاق می‌افتد و بعد اشاره به درجات ششم و محسوس بالارونده و سپس روند پایین‌رونده، فرود و ایست به درجه اول. ویژگی دیگر نظامی‌خوانی در لرستان این است که فاصله سوم از نظر کوک و ریزپرده‌های سِنت و کوما، به پرده ماهور کلاسیک ایرانی و به همان نسبت به تامپره ماژور غربی نزدیک‌تر است تا مقامهایی مانند ساریخوانی و علی‌دوستی که آن را در همین بحث طبقه‌بندی مقام‌ها متفاوت‌تر از دیگر مقام‌ها می‌کند.
از مختصر شرح فوق می‌توان دریافت که نظامی‌خوانی در ایران فرهنگی از آن جهت که ملودی تثبیت شده روی کلام نظامی، وجهه مشخصه‌ای دارد، عبارت است از هم‌پوشانی آکسان‌ها، و هجاها و وزن شعر که تا حدود زیادی بر اوزان عروضی شعر منطبق است و سراینده بعید به نظر می‌رسد کششی طولانی‌تر یا کوتاه‌تر از وزن عروضی کلام شاعر گنجه را برای اجرای نظامی‌خوانی برگزیند.
جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد متولد ۵۳۵ هجری قمری متخلص به نظامی، شاعر و داستان‌سرای ایرانی پارسی‌گوی در سده ششم هجری (دوازدهم میلادی) است، که به‌عنوان صاحب سبک و پیشوای داستان‌سرایی در ادبیات فارسی شناخته شده است.
منبع : جشنواره موسیقی جوان نظامی‌خوانی
پیام تسلیت طیب‌نیا در پی شهادت سید ابراهیم رئیسی
بیانیه سازمان امور دانشجویان در پی شهادت رییس جمهور ایران
احتمال تغییر زمان برگزاری نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۳
فقدان شهید آیت الله رئیسی ضایعه بزرگی برای کشور خواهد بود
تسلیت مدیر انجمن سواد رسانه‌ای به‌خاطر شهادت رییس جمهور
آرتین شبح‌کش به بازار آمد
جهاددانشگاهی شهادت آیت‌الله رئیسی و همراهانش را تسلیت گفت
تسلیت مدیر حوزه‌های علمیه خواهران در پی شهادت رئیس جمهور و یاران
چقدر سخت است باور نبودنت ...
هر لحظه شهادت را در چهره نورانی آیت الله رئیسی می‌دیدم
دانش‌آموزان در زمان مقرر در محل آزمون امتحانات نهایی حاضر شوند
زلفی‌گل: الحق که سید و سالار اخلاق و ایمان بودی
فعالیت دانشگاه‌ها تا زمان اطلاع از طرف دولت برقرار است
برگزاری امتحانات نهایی دانش‌آموزان طبق برنامه
امیرعبداللهیان عنایت ویژه به موضوعات بین‌الملل دانشگاه شریف داشتند
پیام تسلیت سرپرست سازمان ملی سنجش و ارزشیابی در پی شهادت رئیس جمهور
خانه کتاب و ادبیات ایران شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت
هم‌کلاسی‌های «شریف» در سوگ پدران خود
واکنش جامعه دانشگاهی به شهادت رییس جمهور و همراهان
جای خالی شهید جمهور در جلسه هیات دولت+عکس
آیت الله رئیسی الگوی شهید رجایی را دوباره برای مردم زنده کرد
پیام تسلیت خیرین مدرسه‌ساز در پی شهادت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران
روایت وزیر آموزش‌وپرورش از پیگیری و حل مشکل دانشگاه فرهنگیان توسط رئیس‌جمهور
نسخه تلخیص جامع علم کلام توماس آکوئیناس چاپ شد
لغو برخی برنامه‌های دانشگاه تهران در پی شهادت رییس جمهور
پیام تسلیت وزارت علوم در پی شهادت رییس جمهور
تعطیلی درس یک مرجع تقلید به دلیل شهادت رییس جمهور و همراهان ایشان
کلاس‌های دانشگاه تهران تا اطلاع ثانوی دایر است
استقامت سید محرومان در حل مشکلات مردم مثال زدنی است
کلینیک صنعت پتروشیمی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی می‌شود
کلاس‌های دانشگاه‌ها فعلا برقرار است/منتظر تصمیم هیات دولت هستیم
حرکت اعتراضی دانشجویان آمریکایی، رنسانسی در جنبش دانشجویی دنیا
رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین شهادت رییس جمهور را تسلیت گفت
۱۰ هزار کلاس درس در اصفهان به بازسازی، بهسازی و نوسازی نیاز دارند
مدیریت خانواده» و «سبک زندگی دختران و پسران در کتابهای درسی
اعلام شهریه مدارس غیردولتی طی چند روز آینده
امتحانات دانش‌آموزان امروز برگزار می‌شود
۱۵ ایده برتر درباره محصولات دانش‌بنیان در همایش ملی فن‌آوری و نوآوری ارائه شد
سن کمتر؛ شانس بیشتر در جذب هیات علمی
پیام دانشگاه صنعتی شریف در پی بروز سانحه برای بالگرد رییس جمهور
چالش‌های محققان علوم تجربی و انسانی در بررسی آیات الهی در طبیعت
فرهنگ نوآوری در بدنه دانشجویی تقویت می شود
استوری خاص صفحه اینستاگرام رئیس جمهور پربیننده شد
تصاویر واضح از بالگرد رئیس جمهور پیش از وقوع سانحه
آغاز پذیرش اسکان موقت تابستان فرهنگیان از هفته پایانی خردادماه
تخصیص ۳۵ هزار میلیارد ریال سود به اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان
نحوه دریافت کارت آزمون امتحان نهایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند
ثبت‌نام الکترونیکی مدارس «اختیاری» است/ اعلام نحوه ثبت‌نام میان‌پایه‌ها
تظاهراتی که دانشگاه را به قرنطینه رساند
ایجاد فرصت گفت‌وگو میان حاکمان و حکمیان در سومین همایش دانشگاه آزاد اسلامی
آیین‌نامه تسهیل جذب دانشجویان بین‌الملل تدوین شد
انتقاد وزیر آموزش و پرورش از افراط در تفسیر مبانی قرآنی
پیام دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به همایش ملی و بین‌المللی سلامت، حکمت و حکمرانی
نقش موثر روابط عمومی در ایجاد ظرفیت سازی‌های عمومی در دانشگاه
راه‌اندازی مرکز تحقیقات علم و الهام از قرآن در دانشگاه تهران
حمید مولانا امت را به کتابفروشی‌ها فرستاد
قصه یک‌روزنامه‌نگار از غرق‌شدن تایتانیک در تهران
کتاب سوغاتی‌های خوراکی ایران به چاپ سوم رسید
ریشه حکمت‌ها و ضرب‌المثل‌های فارسی در قصه‌های جورواجور
جذب هیأت علمی در پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی
دستورالعمل برگزاری امتحانات پایان ترم دانشگاه پیام نور اعلام شد
درس علوم و معارف دفاع مقدس باید حضوری و الزامی باشد
اعلام شرایط تحصیل دانشجویان ایرانی در دو دانشگاه قبرسی و لهستانی
گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس
دومین نسخه بتا اندروید ۱۵ با ویژگی‌های جدید منتشر شد
نحوه نظارت بر شیوه نامه پذیرش دانشجوی استاد محور اعلام شد
سفر به قلب زیبایی های کیهانی
پایان میزبانی ۱۱ روزه مصلی؛ خواندیم و ساختیم
موزیلا فایرفاکس به کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد
نیازمند سرمایه‌گذاری با برنامه و غیرشعاری دولتمردان در زمینه هوش مصنوعی هستیم
جزئیات اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی سلامت دانشجویان اعلام شد
احیای پروژه‌های بزرگ صنعتی در دانشگاه امیرکبیر/ آمار مهاجرت نخبگان ریشه رسانه‌ای سیاسی دارد
تامین‌امنیت حوزه‌های آزمون نهایی با راکت‌فلزیاب و سیگنال‌یاب/تجهیز حوزه‌ها به دوربین مداربسته
اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است
تغییر زمان آزمون روز اول پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل مشکلات سامانه کارت ورود
طلب ۱.۵ همتی شرکت‌های لبنی بابت طرح شیر مدارس
تاکید وزیر علوم بر تسهیل جذب نخبگان به عنوان عضو هیات‌علمی
برگزاری جشن ازدواج ۱۳۰ زوج دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی
فرهنگ سازی گام اول فریلنسری است
هر ایرانی یک فریلنسر می شود
چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟
بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند
تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس
گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس
تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس
حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت
ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس
گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس
حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید
بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض دایناسورها شد+عکس
آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود
تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس
بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس
جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس
تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت
کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد
موزیلا فایرفاکس به کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد
قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند
رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس
ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس
ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس
اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل
کشف استخر سرپوشیده ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس
خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش باشند+عکس
منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید
گلکسی S24 FE سامسونگ به زودی معرفی می‌شود+عکس
سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم
خبر بد OnePlus برای طرفداران این نوع گوشی
علت انتخاب نام Gemini برای هوش مصنوعی گوگل چه بود؟
اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.