به گزارش ثریا متن زیر یادداشتی از مهدی نصیری با عنوان «خدای حکمت متعالیه زاینده جهان است نه خالق آن» است که در ادامه می خوانید؛
تلقی اشتباه فلسفه و عرفان از معنای صحیح غیرمحدود بودن خداوند، و تفسیر غیرمحدود به خدای نامتناهی که همه وجود را پرکرده و جایی برای وجود دیگری باقی نگذاشته (نظریه وحدت وجود)، منجر به این شده است که آیه «الله الصمد» به معنای خدای توپر و در بردارنده همه موجودات در ذات و درون خود تفسیر شود و این یعنی از آیه ای که در صدد بیان جسم نبودن و مقداری و مرکب و متجزی نبودن خداوند است، تفسیری کاملا تشبیهی که خداوند عین و جامع همه موجودات است (بسیط الحقیقه کل الاشیاء) ارائه شود. اما نتیجه این اشتباه ف و ع منحصر به آیه الله الصمد نبوده و موجب شده است، آیه لم یلد نیز انکار شود و خداوند منشا ولادت و زایش هستی تلقی شود.
در تبیین عقلانی قرآن و اهل بیت علیهم السلام از مساله توحید که در کلام عقلی شیعه منعکس است، خداوند خالق و مبدع هستی است که از عدم (لا من شئ) و بدون خمیر مایه ازلی آن را ایجاد کرده است. بر این اساس عالم از ذات خداوند صادر و خارج و متولد نشده و نیز ذات خداوند متطور و متبدل به هستی و دیگر موجودات نگشته که این نیز نوعی زایش و تولد محسوب می شود، چرا که این امر به معنای جسم انگاری و شبیه دانستن ذات قدوسی خداوند ـ جل و علا ـ با مخلوقات است. این مخلوقات و موجوداتِ مقداری و مادی هستند که زاد و ولد و تطور و تبدل دارند نه خالق متعال که منزه از هر گونه مقدار و ترکیب و تغییر و تطور است، و مفاد آیه لم یلد دقیقا همین است.
اما حکمت متعالیه که مدعی جمع بین فلسفه و عرفان است هم سخن از تطور و تبدل خداوند و علت العلل به هستی و مخلوقات گفته و هم خداوند را والد و زاینده هستی دانسته و برای خداوند ولد قائل شده و اگر یهودیان و مسیحیان سخن از «ابن الله» بودن عزیر و مسیح گفته اند، صدراییان از ابن الله بودن همه موجودات و انسانها سخن گفته اند و به صراحت عالم و هستی را ولید و زاده خداوند دانسته و رابطه خدا و خلق را رابطه ای نکاحی توصیف کرده اند که محصول این نکاح ازلی تولد عالم از ذات خداوند بوده است!
ملاصدرا: علیت به معنای متطور و متبدل شدن است
ابتدا به عبارات ملاصدرا در کتاب مشاعر در باره تغییر در معنای علت و علیت می پردازیم که علت را نه به معنای خالق و صانع عالم بلکه به معنای مصدر و منبع عالم می داند که متبدل و متطور به موجودات مختلف شده است. صدرا در کتاب مشاعر در فصلی با این عنوان که وجود منحصر به ذات خداوند است، می نویسد:
«آنچه ما در آغاز بر اساس دیدگاه جلیل (فلسفی) علت و معلولش دانستیم {که حکایت از دوگانگی خدا و هستی می کرد} اکنون بر اساس سلوک علمی و روش عقلی بدینجا رسیده ایم که علت را اصل {و ریشه و منبع}، و معلول را شانی از شئون و دگرگونی ای از دگرگونی های {ذات} او بدانیم. پس علیت و افاضه به معنای متطور شدن و متبدل شدن مبدء و ذات نخستین به اطوار گوناگون و تجلی آن به انواع ظهورات است.» (ملاصدرا، مشاعر ص ۵۳ و شواهد الربوبیة ص ۵۰)
و اما جناب صدرا در اسفار نیز همین تفسیر از علیت و آفرینش را مطرح کرده است:
«وجود(خداوند)... جمیع کمالات را دارد ... او زنده، دانا، مرید، قادر، شنوا، بینا، و متکلم بالذات است...بلکه او آن است که ظاهر شده است با تجلی و تحولش در صورت های گوناگون...او واجب الوجود حق است سبحانه و تعالی» (اسفار ج ۱/ ۲۶۱)
قیصری شارح فصوص الحکم می نویسد:
«در خارج وجودی جز وجود خداوند نیست که متلبس به صورتها و حالت های ممکنات است و جز خداوند کسی از تجلیاتش لذت نمی برد و جز او کسی از آن متالم نمی شود.» (قیصری، شرح فصوص الحکم، ۶۷۴.)
حکیم صهبا: خالقیت و مخلوقیتی در کار نیست، کمون و بروز است
و اکنون به عباراتی بنگرید که به موضوع زاینده بودن خداوند نزدیک می شود:
فیلسوف صدرایی آقا محمد رضا قمشه ای موسوم به حکیم صهبا می نویسد:
«نه علیتی و نه معلولیتی و نه جاعلیتی (خالقیت) و نه مجعولیتی (مخلوقیتی) در هستی در کار نیست...امر منحصر به کمون و بروز است (کمون و اختفای وجود در ذات خداوند و سپس بیرون آمدن آن از ذات)، پس این نکته مهم را دریاب» (مجموعة آثار الحکیم صهبا، ۱۸۸)
آیت الله حسن زاده آملی با صراحت بیشتر می نویسد:
«نشئه ملک و ناسوت عالم (طبیعت) از مقام لاهوت (الوهیت و خدایی) متولد است بلکه هر معلولی زاده علت خود است...پس در این نکته مهم فراوان دقت کن تا به عمق مطلب برسی» (حسن زاده آملی، نور علی نور ...، ص ۱۳۴)
آیت الله حسن زاده آملی: خدا پدر و هستی و انسانها فرزند او هستند
آقای حسن زاده در ممد الهمم باز هم مطلب را بیشتر می شکافد و رسما می گوید که خدا پدر است و عالم و انسانها فرزند او هستند:
«یک جمله که بسیار بلند است و به چشم میخورد این است که «الولد عین أبیه» و در کلام دیگران است که «الولد سرّ أبیه» که مراد اتحاد حقیقت و فیضان وجود ولد است از جمیع اجزای وجود والد، ... و چون نشئه ملک و ناسوت عالم متولد از مقام لاهوت است بلکه هر معلولی زاییدهای از علتش میباشد چنان که حضرت عیسی علیه السلام فرمود: «إنّی ذاهب إلی أبی و أبیکم السماوی»....درست دقت شود که عیسی روح اللّه است و درباره تو هم «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی» آمده است و چون این مناسبت با عیسی روح اللّه ثابت است، او به سوی پدر روانه شد تو هم جان پدر سوی پدر شو». (ممد الهمم در شرح فصوص الحکم ص۱۳۳)
در متن بالا می بینیم که جناب حسن زاده به عبارت باطل و شرک آلودی که مسیحیان به حضرت مسیح علیه السلام نسبت داده اند، نیز برای اثبات حرف فلسفی و عرفانی خود استناد می کند. ملاصدرا نیز به این جمله تحریف شده و شرک آلود مسیحیان در این بحث استناد می کند. (مفاتیح الغیب، ص۴۸۰)
حسن زاده آملی: خداوند با نکاح ازلی عالم را ایجاد کرد
آیت الله حسن زاده باز هم بر خلاف نص صریح قران مبنی بر لم یلد بودن و فرزند نداشتن خداوند، به تبعیت از ابن عربی، از زاینده بودن خداوند صریحتر و عریان تر در شرح بر فصوص سخن می گویند:
«بزرگترین وصلت نکاح است (نکاح به معنی لغوی {یعنی جماع ـ شرحقیصری ص۱۱۷۰} که گفتیم) و نکاح نظیر توجه الهی است بر آن چه که بر صورت خود خلق کرده است، تا آن را خلیفه خود قرار دهد و ... و در آن از روح خود که نفس اوست دمید، پس ظاهر او خلق است و باطنش حق. و غرض از این تنظیر این که چنانکه ناکح از امنای خود به تولید مثل خود و ایجاد ولدی بر صورت خود توجه مینماید، یعنی در حقیقت بعضی از روح خود را در نطفه نفخ میکند که این امر و عمل خود یکی از مصادیق «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی» است. تا از نفخ روح بدین معنی و إمناء، نفس و عین خود را در مرآت ولد خود ببیند که «الولد سرّ أبیه» و از عظمت شأن این امر خداوند قسم میخورد: وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ همچنین است خداوند سبحان در ایجاد خلق بر صورتش که از آن تعبیر به نکاح اصلی أزلی میشود.» (ممد الهمم ص۶۰۹)
آقای حسن زاده با وجود نفی صریح و مکرر قران مبنی بر ولد و فرزند نداشتن خداوند در آیات متعدد، با این وجود آیه شریفه «و والد و ما ولد« را که مفسران به حضرت آدم و فرزندان پیامبرش و نیز رسول الله و اهل بیت (علیهم صلوات الله اجمعین) تفسیر کرده اند به خداوند به عنوان زاینده، و جهان و انسانها به عنوان اولاد او تفسیر می کند.
موضع قرآن و اهل بیت علیهم السلام در باره نسبت زاینده بودن خداوند
و اما قرآن کریم در آیات متعدد علاوه بر نفی هرگونه تشبیه بین ذات قدوسی و منزه خداوند با مخلوقاتش، به شدت با کسانی که قائل به فرزند داشتن خداوند شده اند (چه فرزندانی مانند عزیر و مسیح و چه دیگر انسانها و کل هستی که همگی به معنای شبیه کردن خداوند به مخلوقاتش می باشد) برخورد کرده و آنان را در زمره کفار و مشرکان دانسته است.
{البته در اینجا باید متذکر شد که ما با استناد به این اقوال کفر آلود و شرک آمیز به فیلسوفان و عرفای مسلمان و شیعه نسبت کافر و مشرک بودن نمی دهیم چرا که اینان دچار شبهه و بدفهمی نسبت به این موضوع شده اند و بر بطلان و کفر آمیز بودن اعتقاد فلسفی و عرفانی خود واقف نیستند.}
به برخی آیات قران در باره کسانی که برای خداوند قائل به فرزند شده اند بنگرید:
۱. وَ قَالَتِ الْیَهُودُ عُزَیْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَی الْمَسِیحُ ابْنُ اللَّهِ ذَلِکَ قَوْلُهُمْ بِأَفْوَاهِهِمْ یُضَاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ قَبْلُ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّی یُؤْفَکُونَ (توبه / ۳۰)
«و یهود گفتند عز یر پسر خداست و نصاری گفتند مسیح پسر خداست این سخنی است [باطل] که به زبان می آورند و به گفتار کسانی که پیش از این کافر شده اند شباهت دارد خدا آنان را بکشد چگونه [از حق] بازگردانده می شوند.»
۲. أَلَا إِنَّهُمْ مِنْ إِفْکِهِمْ لَیَقُولُونَ وَلَدَ اللَّهُ وَإِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ (صافات/۱۵۲)
«هشدار که اینان از دروغ پردازی خود قطعا خواهند گفت خدا فرزند آورده در حالی که آنها قطعا دروغگویانند»
۳. ما کان للّه أن یتخذ من ولد، سبحانه إذا قضی أمرا فإنما یقول له کن فیکون. (مریم/۳۵)
«خدا را نسزد که فرزندی برگیرد منزه است او چون کاری را اراده کند همین قدر به آن می گوید موجود شو پس بی درنگ موجود می شود.»
۴. وقالوا اتخذ الرحمن ولدا. لقد جئتم شیئا إدّا. تکاد السموات یتفطرن منه وتنشق الأرض وتخر الجبال هدّا. أن دعوا للرحمن ولدا. وما ینبغی للرحمن أن یتخذ ولدا.. (مریم ۸۸ ـ ۹۱)
«و گفتند [خدای] رحمان فرزندی اختیار کرده است واقعا چیز زشتی را [بر زبان] آوردید، چیزی نمانده است که آسمانها از این [سخن] بشکافند و زمین چاک خورد و کوهها به شدت فرو ریزند از اینکه برای [خدای] رحمان فرزندی قایل شدند [خدای] رحمان را نسزد که فرزندی اختیار کند»
و اهل بیت علیهم السلام در دفاع از حریم کبریایی حضرت حق ـ جل و علا ـ اهل تشبیه ذات حق به مخلوقات را تخطئه کرده اند و آنان را مشرک و دروغگو دانسته اند:
۱. الإمام الرضا علیه السلام: من شبّه الله بخلقه فهو مشرک. (توحید صدوق ص ۶۹)
«هر آن کس خداوند را به خلقش تشبیه کند مشرک است.»
۲. الإمام الکاظم علیه السلام: إن الله تعالی لا یشبهه شیء، أی فحش أو خناء أعظم من أن یوصف خالق الأشیاء بجسم أو صورة، أو بخلقة، أو بتحدید وأعضاء، تعالی الله من ذلک علوا کبیرا. (توحید صدوق ص ۹۹)
«امام کاظم علیه السلام: چیزی مانند خدای تعالی نیست، چه دشنام و ناسزائی بزرگتر است از گفته کسی که خالق همه چیز را به جسم یا صورت یا مخلوقش یا محدودیت و اعضاء توصیف کند، خدای ازین گفتار بسیار برتری دارد.»
اهل بیت همچنین این گمان باطل را که چیزی و حصه ای و یا تکه و جزئی از روح خداوند در آدم و انسان دمیده شده باشد، نفی کرده اند:
۳. سألت أبا جعفر علیه السلام عما یروون أن الله عزّ وجلّ خلق آدم علی صورته؟ فقال: هی صورة محدثه مخلوقة اصطفاها الله واختارها علی سائر الصور المختلفة فأضافها إلی نفسه کما أضاف الکعبة إلی نفسه والروح إلی نفسه فقال: بیتی، وقال: نفخت فیه من روحی (توحید صدوق ص ۱۰۳)
«محمد بن مسلم گوید از امام باقر علیه السلام پرسیدم: راجع به آنچه روایت کنند که: خدا آدم را به صورت خود آفریده است» حضرت فرمود: آن صورتی است حادث و آفریده که خدا آن را انتخاب کرده و بر سایر صورت های مختلف برگزیده است و به خود نسبت داده است همچنان که کعبه و روح را به خود نسبت داده و فرموده است: خانه من، و دمیدم در او از روحم.»
۴. کتبت إلی أبی الحسن الرضا علیه السلام: سألته عن آدم: هل کان فیه من جوهریة الرب شیء؟! فکتب إلی جواب کتابی: لیس صاحب هذه المسألة علی شیء من السنّة، زندیق.» (رجال کشی ج۲ ص ۷۸۷)
«یونس بن عبدالرحمن می گوید: به امام رضا علیه السلام نامه نوشتم و پرسیدم: آیا در آدم از جوهریت و ذات پروردگار چیزی وجود دارد؟ حضرت در پاسخم نوشت: صاحب چنین پرسشی از سنت (و معرفت وحیانی) برکنار و زندیق است.»
تحلیل صحیح استاد مطهری
مطلب را با تحلیل و تفسیر استاد شهید مطهری از آیه لم یلد و لم یولد به پایان می برم که علی رغم تعلق خاطرش به فلسفه ملاصدرا، در این مساله دچار شبهه نبوده و متوجه دیدگاه باطل صدراییان در باره زایندگی خداوند بوده و تفسیری منطبق با عقل و آموزه های قران و اهل بیت علیهم السلام ارائه داده اند:
«خدایی خدا با فرزند داشتن جور در نمی آید. این است که قرآن این امر را جزء اوصاف الهی ذکر می کند. همین طور که نمی تواند خدا، خدا باشد و جسم باشد؛ همین طور محال است خدا، خدا باشد و صاحب فرزند باشد. در سوره اخلاص می خوانیم: قل هو اللّه احد اللّه الصّمد لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفواً احد. فرق میان (خلق) و (ایلاد) (یعنی فرزند آوردن) چیست؟ خدا خالق جهان است ولی مولد و زاینده جهان نیست... پدر واقعاً زاینده فرزند است، چون نطفه از وجود او زایش می کند. مادر واقعاً زاینده فرزند است چون فرزند از وجود او زایش می کند.. ولی خالق، مبدع و ابتکار کننده است یعنی با اراده خودش مخلوق را انشاء می کند نه اینکه مخلوق را از وجود خودش بیرون می ریزد... خالق، خلقت را ابداع کرده است ... این است که خداوند در قرآن توصیف می شود به خالق سماوات و ارضین و خالق همه چیز: «قل اللّه خالق کلّ شیء» ولی گفته نمی شود والد چیزی؛ خدا والد هیچ موجودی نیست.» (شهید مطهری، آشنایی با قرآن ج ۵، ص ۷۴)
منبع: مهر
برنامه زمانی فرآیندهای آزمونهای سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ اعلام شد
ارائه خدمات دانشجویی در ایام نوروز ۱۴۰۳ فراهم شد
فصل دوم جشنواره عروسکخونه آغاز شد/ رأیگیری انحصاری در شاد
اجرای بیش از یک هزار و ۶۰۰ برنامه فرهنگی در دانشگاه محقق اردبیلی در سال ۱۴۰۲
مهلت پرداخت اجاره بهای خوابگاه های دانشجویان تمدید شد
رشد ۱۸درصدی پذیرفته شدگان کارشناسی تکمیل ظرفیت ۱۴۰۲ پیام نور
بسته حمایتی برای بانوانی که در زمان تحصیل قصد مادر شدن دارند
تقویم آزمونهای کشوری سال ۱۴۰۴ اعلام شد
مهلت دانشجویان برای ثبت تقاضای وامهای دانشجویی اعلام شد
۱۸۵ کتابخانه عمومی در نوروز فعالیت میکنند
فراخوان نخستین جشنواره اتقان منتشر شد
مهلت ثبتنام آزمون انتخاب سردفتر اسناد رسمی تمدید شد
جزییات پذیرش دکتری با آزمون مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی اعلام شد
نرخ غذای دانشجویان علوم پزشکی گران شد
آشنایی استادان و دانشجویان دانشگاه دولتی آرابائف قرقیزستان با فرهنگ ایرانی
انتشار کلید سوالات آزمون جامع علوم پایه پزشکی و دندانپزشکی
استفاده از ظرفیتهای دانشگاه شریف در توسعه صنعت داروسازی کشور
سرپرست مدیریت امور اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی منصوب شد
مقایسه دو برش ۴۵ ساله دانشگاه تهران تاثیر انقلاب را گواهی می دهد
آمادگی ایران برای افزایش اعطای بورس تحصیلی به دانشجویان ونزوئلا
سرپرست مرکز مطالعات راهبردی زنان و خانواده بسیج اساتید منصوب شد
مجموعهداستان تناردیه را من کشتم چاپ شد
جزییات خدماترسانی کتابخانه و موزه ملی ملک در نوروز ۱۴۰۳
فعالسازی بخش خصوصی در توسعه زیستبوم و کاربست داده و هوش مصنوعی با ابزار اعتبار مالیاتی
روزنامه آفتاب یزد تعطیل میشود روزنامه «آفتاب یزد تعطیل میشود
دو انتصاب جدید در سازمان امور دانشجویان
صدور ابلاغ برای ۸۵۰ نفر از پذیرفتهشدگان آزمون سردفتری
عرضه تاریخ فشرده چین در کتابفروشیها
نیمه دیگر زندگی و شریف جان شریف جان به بازار آمدند
وام ودیعه مسکن دانشجویی چیست؟
حمله به دانشجویان مسلمان هنگام اقامه نماز
ابلاغ آیین نامه های ارتقای اعضای هیات علمی و جهش علمی اوایل 1403
کلید نهایی آزمون های علوم پایه و پیش کارورزی منتشر شد
فراخوان ثبتنام مسابقات ملی ارائه سه دقیقهای سدید
فراخوان ثبتنام طرح ملی باشگاههای مطالعه دانشجویان سریر
کسب موفقیت دانشجویان انیمیشن دانشگاه تربیت مدرس در جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران
قائماطلاعات ۴۰۰۰ دانشجوی شهید در فضای دیجیتال بارگزاری شد
چاپ کتابی برای واکاوی خاستگاه جشن پوریم صهیونیستها
برنامه بوی باران در فرهنگسرای اشراق برگزار میشود
جزئیات آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
ماموریت اصلی مدارس شاهد ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است
طرح تحول معاونت پرورشی در دستورکار شورای عالی انقلاب فرهنگی
تکالیف مهارت محور جایگزین پیک نوروزی ۱۴۰۳
خبر خوش درباره افزایش حقالزحمه دستیاران و کارورزان پزشکی
سیمای دانشگاه تهران در سال ۱۴۰۲ / اقدامات تاسیسی و جهشهای دانشگاه تهران در سالی که گذشت
راه فتح قله از دانشگاه میگذرد؛ راه را با جهاد علمی هموارتر سازیم
از حکم لغو تحریم دانشگاه شریف تا ورود غولهای رسانهای به دشمنیهای علمی
بابا برفی در کتابفروشیها
پرندهبازِ تهران روی قفسه کتابفروشی نشست
توسعه بورسهای دانشجویی و نمایه شدن ۶۳ نشریه ایرانی در پایگاههای بینالمللی
آییننامههای دانشگاه حکمتبنیان سال آینده نهایی و ابلاغ میشود
بازگشایی مجدد سامانه سنجش سلامت از فروردینماه
واریز ۵۳۶میلیارد ریال به حساب فرهنگیان بازنشسته بهمن ۱۴۰۲عضو صندوق ذخیره فرهنگیان
خیالتان راحت؛ دانشآموزان برای آزمونهای نهایی فقط کتابهای درسی را بخوانند
جزییات ثبتنام در نوبت دوم کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ اعلام شد
وزارت علوم متولی برگزاری دومین اجلاس وزرای علوم کشورهای اسلامی شد
شیوهنامه شناسایی دانشجویان مستعد در مسیر نخبگی ابلاغ شد
شرایط حضور دانشجویان علوم پزشکی در طرح حافظ شواعلام شد
معیارهای جدید رتبه بندی ملی دانشگاه های کشور (ISC) تصویب شد
نحوه پذیرش کاردانی به کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی تغییر کرد
حضور ۴۶۵ گروه جهادی و دانشجویی در پویش ملی لبخند ایران
نقش جهاددانشگاهی برای تشویق مردم به مشارکت در انتخابات تبیین شد
مناظره رییس دانشگاه تهران با اساتید مدعی اخراج فردا برگزار میشود
فردا آخرین مهلت انتخاب محل در آزمون دستیاری فوق تخصصی پزشکی
این گوشیهای سامسونگ به روزرسانی بزرگی دریافت میکنند+عکس
کشف اقیانوسی ۳ برابر تمام اقیانوسهای جهان در اعماق زمین
پذیرش در کاردانی به کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی بدون آزمون شد
ثبت نام آزمون زبان MSRT آغاز شد
آخرین آمار ثبت شده ازدواج دانشجویی در سامانه همرسان
واریز 536 میلیارد به حساب فرهنگیان بازنشسته بهمن 1402 عضو صندوق ذخیره فرهنگیان
صحرایی: مرجعیت به برنامه درسی بازگشته است/ خانوادهها پشت آموزشوپرورش بایستند/ تهیه نگاشت نهادی، رسانهای و مدرسهای سند تحول
شیوه ردیابی گوشیهای خاموش در گوشیهای اندروید
پذیرش مسافران نوروزی در ۲۵۴ کلاس درس دامغان
چاپ داستانهای یکپزشک در آواز در دامنه تنهایی
چاپ فکرکردن بهواسطه داستانها/گفتگوی فلسفی وتقویت معنادرکودکان
آغاز ثبت نام کارشناسی بدون آزمون پیام نور از امروز
آغاز مهارتآموزی دانشآموزان در ایام نوروز از ۲۴ اسفند تا ۲۴ فروردین/تجهیز هنرستانها تا مهر۱۴۰۳
۲ هزار معلم در فعالیتهای جهادی مشارکت داشتهاند
میز دانشجو| نحوه بازپرداخت بدهی انواع وام گروههای خاص دانشجویی
تغییر مطالبات دانشگاهی مردم از مدرکگرایی به سمت رفع نیازهای جامعه
گوشی جدید هواوی سامسونگ را زمین میزند+عکس
اسکرینشات گرفتن از عکس پروفایل واتساپ را فراموش کنید
ساخت ساز در ابر شهر بن سلمان به سرعت پیش میرود+عکس
کشف اقیانوسی ۳ برابر تمام اقیانوسهای جهان در اعماق زمین
آمریکا معادلات درباره سرعت اینترنت را تغییر داد
شیوه ردیابی گوشیهای خاموش در گوشیهای اندروید
گلکسی A۵۵ سامسونگ در این کشور عرضه نمیشود
استخراج لیتیوم بیخ گوش ایران شروع شد
این گوشیهای سامسونگ به روزرسانی بزرگی دریافت میکنند+عکس
تانک ۳۰۰ به زودی وارد ایران میشود+عکس
پیشبینی تحلیلگران درباره افت ارزش این مدل آیفون+عکس
گلکسی رینگ سامسونگ چه زمانی وارد بازار میشود؟ +عکس
کاری که مریخ با آب و هوای زمین میکند برای دانشمندان آشکار شد
بالگردهای کرهای به کشور همسایه ایران میروند+عکس
قدرتمندترین بنز S کلاس جهان با تغییرات هیجان انگیز+عکس
الماسهای مصنوعی جدید دنیا را متعجب کردند+عکس
کراس اوور هوندا CR-V ژاپنی در راه ایران+عکس
محبوبترین شبکه اجتماعی در دنیا در ایران محبوب نیست
لوکسترین زیردریایی دنیا که ۷ روز در عمق اقیانوس باقی میماند+عکس
نیمه گمشده مجسمه غول پیکر پادشاه مصری پس از ۱۰۰ سال کشف شد+عکس
خانواده ایرانی به بیماری تک فرزندی مبتلا شده است
جنگنده ساخت هند به شکل بدی سقوط کرد +عکس
خط تولید این جنگنده فرانسوی با سرعت مشغول کار است+عکس
ثبت نام وام تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی از ۱۵ فروردین آغاز میشود
پرتقاضاترین بنزی که در سامانه جانبازان ثبت شده است+عکس
علمالهدی: قهر جریان فرهنگی و علمی باعث لطمه زدن به نهاد علم است
تصویری از اگزوز مارپیچی موشک سفینه فضایی روی آسمان+عکس
امروز آخرین مهلت ثبت نام آزمون دستیاری تخصصی دندانپزشکی سال ۱۴۰۳
رشد ۴۰ درصدی مراکز هدایت شغلی و کاریابی در دانشگاهها در یک سال گذشته
تانک رضوانی خودرویی آخرالزمانی با دید در شب حرارتی+عکس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.