به گزارش ثریا مراسم یادبود «سید احمد فردید» عصر روز گذشته با حضور اندیشمندان و صاحبنظران حوزه فلسفه در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.
«پرویز ضیاء شهابی» در این مراسم در سخنانی گفت: از زمانی که از نعمت شاگردی فردید برخوردار شدم، هرگاه چیزی از ایشان به گوشم میرسید، آنچه به ذهنم خطور میکرد، همان چیزهایی بود که به سقراط نسبت دادهاند. نقل است نوشته هراکلیت را به سقراط دادند که بخواند. او آن را خواند و گفت «آنچه از آن درمییابم، عالی است و آنچه درنمییابم هم عالی است و غواصی آندلسی میبایست تا به سخنان او برسد». در مورد مخالفان فردید، عجب آن است که از جاده انصاف بسیار دور افتادهاند به طوری که عظمت مقام علمی و فکری او را انکار میکنند و نه تنها غربستیزی، بلکه فلسفهستیزی را به او نسبت میدهند. فلسفهستیزی اگر به معنای فرا رفتن از فلسفه باشد، درست است. به نظرم لفظ فلسفه اگر در معنی فلسفه مدون و جا افتاده در اذهان گرفته شود، مانع تفکر اصیل میشود، به جای آنکه به آن مدد برساند. در وضع فلاسفه بزرگ هم امثال این ماجرا حاکم بوده است.
استاد فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: افتادن در نوش و نیش مخالفان و موافقان، ماجرایی نیست که فقط بر فردید رفته باشد، بر دیگر فلاسفه و حکما هم از جمله ابنعربی، هِگل و ... چنین ماجراهایی گذشته است. افلاطون و ارسطو به فلسفهای عمیقتر از فلسفه رایج و متداول در زمان خود رغبت داشتند. افلاطون وجهه همتش، چیزی بود که خود را خیرشناسی تلقی میکرد و انسان را از رسیدن به آن ناتوان میدانست و این علم اعلا همواره برای او صورت ایدهآل داشت نه چیزی که در دسترس باشد و در این باب، افلاطون چیزی ننوشته است و هرکس چیزی به او نسبت دهد، بُهتان زده است.
ضیاء شهابی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه مرحوم فردید میخواست از فلسفه فراتر برود، ادامه داد: این به این معنا است که او خشنود و راضی به فلسفههای موجود نبود و طرفدار حکمتی عمیقتر بود که از آن به حکمت اُنسی یاد کرده است. این حکمتها در عین اینکه ریشه در فلسفههای پیشین دارند، از رسیدن به نفسها و نارساییها در آنها فراتر رفتهاند. تعبیر فردید، گذشت به معنی فراتر رفتن یا رسوخ در آن است.
این پژوهشگر فلسفه در پایان خاطرنشان کرد: افرادی همچون فردید، احاطه و آشنایی کافی با فلسفههای پیشین داشتهاند که بتوانند در آنها رسوخ کنند. کتاب «فلسفه عمومی» یا «مابعدالطبیعه از فولکیه» که یحیی مهدوی، آن را به فارسی ترجمه کرده بود، ولی از فردید خواست در آن دستی ببرد و اصطلاحات غربی را بهجا و مناسب در آن بهکار گیرد که این نشان از آشنایی کامل او با فلسفه غرب دارد. امیدوارم با فرونشستن حقارتها و حسادتها، غنای فکری فردید آنطور که شایسته است، آشکار شود.
آموزگار بزرگ تفکر فلسفی
در ادامه این مراسم «محمدرضا ریختهگران» از شاگردان مرحوم فردید در سخنانی از فردید به عنوان آموزگار بزرگ تفکر فلسفی در ایران یاد کرد و گفت: در عالم فلسفه، اغلب به تعابیری برمیخوریم که میگویند فردی ارسطویی یا کانتی و ... است. اگر در راه تفکر هر کدام قدم بگذاریم، کانتی یا فردیدی خواهیم بود، اما چگونه میتوان راه یک متفکر را پیمود؟ هایدگر راه تفکر را همچون بودن در یک کورهراه جنگلی دانسته و چنین آورده چون «کورهراه» نام قدیمی جنگل است. رفتن در کورهراه جنگلی به معنای رفتن در راهی است که به جایی نمیرسد. کورهراههای جنگلی، شخص را به جایی میرساند، اما نه به جایی مشخص و از پیش تعیین شده، بنابراین به معنای این است که این راه به یک مقصد معلوم و معین نمیرسد. در نظر هایدگر، تعبیر کورهراههای جنگلی به این معناست که تفکر ذاتاً پرسشگری است. پرسشگری آنچنان که با رسیدن به پاسخ از جنبش نمیافتد و جهت راه خود را برآورد نمیکند؛ بنابراین تفکر، یک راه آماده و از قبل معلوم نیست که هر کسی در آن گام نهد. از طرفی، راه تفکر را باید پیمود.
استاد فلسفه دانشگاه تهران تصریح کرد: در راه فلسفه باید گام برداریم و در راه بیفتیم تا راه، راه شود؛ بنابراین راه از پیش معلوم و مشخصی نیست و راه تفکر همچون راههای پیموده شده دیگر، نمیتواند باشد. این تکاپو و حرکت است که به راه مجال آن را میدهد تا به ظهور درآید و محقق شود. برای هر متفکری راهی وجود دارد که راه اوست و برای آن علائم و نشانههایی دارد. راه حقیقی وقتی آشکار میشود که پیمودن را آغاز کرده باشد.
همچنین در ادامه «محمد رجبی» به ذکر سخنانی در خصوص فردید پرداخت و گفت: امام علی(ع) میفرمایند «مردمان، دشمنان آن چیزهایی هستند که نمیدانند». مخالفتی که با افرادی مثل فردید میشود، برای نکاتی است که مردم نمیدانند و آن پرسشگری که لازمه تفکر است، در آنها وجود ندارد. اکثر این برخوردها از همینجا نشأت میگیرد و این نادانی طرف مقابل است نه اِشکال طرف گوینده.
این پژوهشگر فلسفه با اشاره به مقام علمی و شخصیتی مرحوم فردید اظهار کرد: مبحث ریشهشناسی دکتر فردید و دقتی که ایشان در گزینش واژههای معادل فارسی برای مفاهیم فلسفی داشتند، مثالزدنی است که متأسفانه بد فهمیده شده است. دکتر فردید وقتی مطلبی را ترجمه میکرد، به دنبال ریشه مشترک آن واژه در یونانی و لاتین با کلمه فارسی میرفت. به عنوان مثال، واژه «دینامیسم» را مرحوم آریانپور به واژه «پویایی» ترجمه کرده است، اما دکتر فردید با احاطهای که به زبانهای مختلف و یونانی داشت، ریشه آن را از یونانی پیدا کرد که «دونو» بوده است و از اوستا و فارسی باستان این واژه را پیدا کرد و ریشه آن را در «دانستن» و «توانستن» یافت که هممعنی هستند. «دینامیسم» را فردید به «توانمندی» ترجمه کرده است و «دینامیک» را «توانمند» معنا کرده است. حال برخی طرفداران آریانپور به فردید انتقاد میکردند که واژه «پویایی» درست است نه «توانمندی». پویش در زبان پهلوی و اوستایی به رفتن اهریمنی گفته میشده است. فردید هم ریشه لفظ مشترک و هم معنا را با دقت پیدا میکرد.
رجبی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به غربزدگی در اندیشه مرحوم فردید گفت: دکتر فردید، غرب را به معنی اروپا و مغربزمین نمیگرفت. غربی که فردید از آن میگفت، در مقابل شرق بود و جنبه وجودشناسانه داشت. وجود انسان دو قسمت است که یک قسمت مثبت و یک قسمت منفی دارد. آن جنبه تاریک وجود انسان، غرب وجودش است و آن جنبه تاریک، شرق وجود او است. سهروردی فلسفهای را میآورد و اسم آن را «اشراق» میگذارد یعنی فلسفهای که از شرق به وجود آمده است. فرقی که در دوره جدید، این فلسفه کرده است، این است که انسان در هر دورهای ادعای فسق و فجور نمیکرده و ادعای دیانت و تقوا میکرده است که این فجور را در ذیل آن بپوشاند. در هر دورهای هر خلافی که بوده، هیچگاه رسمیت پیدا نکرده است. تنها دورهای که خلاف در آن رسمیت پیدا میکند، متأسفانه در دوره فعلی است. در دوره جدید است که انسان رسماً خودش را جای خدا میگذارد و خود را حقیقت میانگارد. فردید، آن کسی که غربزده است و نمیداند که غربزده است را «غربزده مرکب» مینامید. پیام فردید برای امروز این است که «غربزدگی جهان امروز تلازم دارد با غربی که در وجود خود ما حاکم است». حضرت علی (ع) هم در این خصوص فرموده است که «ارزش و اعتبار هر فرد و گروه انسانی به چیزی است که آن را ایدهآل میداند». تا زمانی که ایدهآل، دیدگاه و زیباییشناسی ما با غرب، یکی باشد، خود را نباید فریب دهیم مگر اینکه یک انقلابی پیدا شود که هم عملاً و هم نظراً، این امر را محقق کند.
منبع: مهر
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
ورود مسافر و مهتاب با فرقه خودبینان به کتابفروشیها
امروز، آخرین مهلت توزیع کارت کنکور/ آغاز رقابت داوطلبان از فردا
آکادمی ورزش و تندرستی دانشگاه علامهطباطبائی راهاندازی شد
کنترل دانشجویان حامی فلسطین به شهردار نیویورک رسید
هشدار پلیس فتا به کنکوریها درباره تبلیغات فروش سوالات کنکور و تجهیزات تقلب
مجموعه شعر طنز دیزی در پنت هاوس منتشر شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
دانشگاه علامهطباطبایی میزبان ۱۵ هزار و ۳۰۵ داوطلب کنکور سراسری
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
دانشمندان تعداد جهانهای موازی را اعلام کردند
بدون نیاز به اینترنت با واتساپ فایل منتقل کنید
حمایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرح های فرهنگی
تعلیم و تربیت اولویت اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی است
جذب هیات علمی با مدرک دکتری در دانشگاه فنی و حرفه ای لغو شد
نتیجه آزمون سازمان راهداری اعلام شد
نحوه محاسبه شهریه مدارس از راه دور
سهم دانشآموزان مناطق محروم برای ورود به مدارس خاص باید بیشتر شود
مهلت ثبتنام آزمون سنجش شایستگیهای فنی وحرفهایها تا نهم اردیبهشت
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
هیچ دانشگاهی محدودیتی را برای جذب اساتید ایجاد نمیکند
جشنواره امامت و مهدویت در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود
نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد
لغو جایزه انجمن قلم آمریکا» در پی تحریم نویسندگان
برخی اختیارات را باید به مدارس تفویض کنیم
زندهگیری مار افعی در یک مدرسه
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید
سخنان شهید بهشتی درباره نماز در بیست و هفت جمله منتشر شد
مواجههای نامتعارف با منطق هگل در کتابفروشیها
دانشجویان سراسر کشور به المپیاد ورزشهای فناورانه دعوت شدند
بررسی تأثیرپذیری الکترومغناطیسی تقویت کنندههای توان کاربردی در تجهیزات مخابراتی
اقدامات دانشگاه جامع در راستای گسترش عفاف و حجاب
تغییر شیوهنامه صلاحیت علمی اساتید دانشگاههای علوم پزشکی
آمار داوطلبان کنکور به تفکیک استانها اعلام شد
کدام واحدهای دانشگاه آزاد در زمان برگزاری کنکور تعطیل هستند؟
کاهش رغبت پسران به دانشگاه؛ شخصیت کاریکاتوری آموزش عالی یا افزایش مهارتمحوری؟
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
سیاره بیگانه بنفش رنگ میزبان بیگانگان فضایی
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
رفع مشکل بزرگ آیفون که سال ها ذهن کاربران را مشغول کرده بود+عکس
قدرتمندترین پهپاد ایرانی که در اوکراین معروف شده+عکس
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
اخراج کارگران تسلا و پرداخت پاداش هنگفت به ایلان ماسک
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سعدی سخنگوی بینالمللی فرهنگ ایران است
رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران استعفاء کرد
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
تشریح اقدامات حفاظتی سازمان سنجش در نوبت اول کنکور ۱۴۰۳
مهلت ثبت نام در آزمون فلوشیپ پزشکی سال ۱۴۰۳ دوباره تمدید شد
اعلام جزییات پذیرش بدون آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور
ورود «مهمان سرزده» به کتابفروشیها/یکقصه تصویری برای کودکان
ثبتنام وام شهریه آغاز شد
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.